Hôm nay (25/10), Lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) chủ đề "Chống tội phạm mạng - Chia sẻ trách nhiệm - Hướng tới tương lai" sẽ chính thức diễn ra và được tổ chức trọng thể tại Thủ đô Hà Nội.
Lễ mở ký Công ước Hà Nội có sự tham dự của đại diện nhiều quốc gia và các “nhân vật quốc tế”, thu hút sự quan tâm của đông đảo chuyên gia, hãng thông tấn quốc tế. Sự quan tâm này là điều hoàn toàn dễ hiểu. Việc Việt Nam được chọn làm nơi mở ký Công ước (Công ước Hà Nội) là kết quả của chính sách ngoại giao đa phương, nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế và nhiều quốc gia trong khu vực. Sự kiện này thể hiện rõ năng lực, điều kiện và uy tín của Việt Nam trong việc bảo đảm an ninh, tài chính, hậu cần để tổ chức thành công một sự kiện quốc tế tầm cỡ.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres thăm chính thức Việt Nam và tham dự lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng. Ảnh: TTXVN
Trở lại với Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng, các trang tin đều cho rằng, Công ước này đánh dấu khuôn khổ toàn cầu đầu tiên giải quyết tội phạm mạng một cách toàn diện, trong bối cảnh các mối đe dọa kỹ thuật số đang gia tăng và các hệ thống an ninh mạng đang chịu áp lực. Công ước hướng tới việc xử lý phạm vi rộng các hành vi phạm tội - từ lừa đảo trực tuyến và mã độc tống tiền cho đến buôn người và phát ngôn thù hận trên mạng, nhằm kiềm chế các hành vi gây thiệt hại hàng nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu mỗi năm…
Công ước Hà Nội được xây dựng dựa trên hơn hai thập kỷ các sáng kiến quốc tế nhằm tăng cường hợp tác tư pháp và thực thi pháp luật trong lĩnh vực này. Công ước Budapest về tội phạm mạng, được thông qua năm 2001, là khuôn khổ quốc tế ràng buộc đầu tiên trong lĩnh vực này. Hiện hơn 80 quốc gia là thành viên của Công ước Budapest, trong đó khoảng một nửa không thuộc châu Âu. Việc ký kết Công ước Hà Nội chắc chắn sẽ là một cột mốc quan trọng.
Thông tin trên báo chí, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang cho biết, tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, trong đó “tội phạm mạng nổi lên như một thách thức, mối đe dọa rất nguy hiểm đối với an ninh, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia”. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách cho các nước tăng cường hợp tác quốc tế và xây dựng khuôn khổ pháp lý toàn cầu để ứng phó với mối nguy hại này.
Sau 8 phiên đàm phán chính thức và 5 phiên họp giữa kỳ kéo dài khoảng 30 tháng (tháng 2/2022 đến tháng 8/2024), Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chính thức đồng thuận thông qua Công ước vào ngày 24/12/2024. Công ước được kỳ vọng trở thành một “công cụ pháp lý quan trọng có tính phổ quát, bao trùm toàn cầu” cho tất cả các quốc gia thành viên hợp tác phòng, chống tội phạm mạng.
Với việc tên gọi Công ước Hà Nội được ghi nhận trong lời văn của Công ước đã phản ánh sự ghi nhận đối với quá trình đóng góp của Việt Nam vào việc xây dựng văn kiện này. Qua đó cho thấy, việc đăng cai tổ chức lễ mở ký là bước đi cụ thể khẳng định vị thế, thể hiện trách nhiệm và thúc đẩy các sáng kiến an ninh mạng của Chính phủ Việt Nam.
Công ước Hà Nội nâng tầm vị thế về mặt chính trị và đối ngoại của Việt Nam. Việc lần đầu tiên được lựa chọn để ký một công ước của Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm mạng khẳng định Việt Nam là một thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.
Việt Nam giờ đây không chỉ giải quyết các vấn đề trong nước mà còn tham gia vận động, ký kết và xử lý các vấn đề quốc tế liên quan đến tội phạm mạng. Điều này thể hiện tính chủ động và uy tín của Việt Nam, đặc biệt là trong cuộc đấu tranh với tội phạm mạng - một loại tội phạm có tổ chức, xuyên biên giới, ẩn danh mà không một quốc gia đơn lẻ nào có thể đối phó hiệu quả. Cuộc chiến này đòi hỏi phải có sự hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin và cùng nhau hành động.
Khi nói về Công ước và việc Việt Nam được lựa chọn là địa điểm tổ chức lễ mở ký, các chuyên gia quốc tế nhấn mạnh ý nghĩa lịch sử của Công ước Hà Nội, đồng thời đánh giá cao vai trò và vị thế ngày càng nâng cao của Việt Nam trên trường quốc tế.
Giáo sư Carl Thayer tại Học viện Quốc phòng Australia, Đại học New South Wales, cho biết thực trạng tội phạm mạng trên thế giới đáng báo động. Trong 10 năm qua, những thiệt hại do tội phạm mạng gây ra đã tăng gấp 3 lần, từ 3.000 tỷ USD lên 9.000 tỷ USD, được cho là sẽ lên tới 14.000 tỷ USD vào năm 2026 do sự bùng nổ của các thiết bị công nghệ thông tin, đặc biệt là sự phổ biến của trí tuệ nhân tạo (AI). Trong bối cảnh đó, Giáo sư Carl Thayer cho rằng, sự ra đời của Công ước Hà Nội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là công ước đầu tiên của Liên hợp quốc trong 20 năm qua nhằm giải quyết một vấn đề xuyên quốc gia. Việt Nam được chọn làm nơi tổ chức Lễ mở ký Công ước vì Việt Nam luôn đóng vai trò chủ động trong việc phòng chống tội phạm mạng. Về an ninh mạng, Việt Nam đứng thứ 17 trong số 194 quốc gia trên thế giới về khả năng bảo mật. Do đó, theo Giáo sư Carl Thayer, Việt Nam có thể đóng vai trò lãnh đạo trong lĩnh vực này.
Trưởng Văn phòng UNODC, bà Xiaohong Li bày tỏ tin tưởng và đánh giá cao sự lãnh đạo và tinh thần chung của Việt Nam trong việc tổ chức Lễ mở ký Công ước. Bà nhấn mạnh đây là một sự kiện, một dấu mốc quan trọng phản ánh cam kết của Việt Nam đối với giải pháp tập thể trước các mối đe dọa toàn cầu. Việt Nam đã đóng vai trò xây dựng và bao trùm trong suốt tiến trình 5 năm đàm phán, giúp thu hẹp những khác biệt, để có được kết quả là lễ mở ký tại Hà Nội.
Bà nhấn mạnh việc Liên hợp quốc đồng thuận chọn Hà Nội làm nơi tổ chức lễ mở ký là một thông điệp mạnh mẽ, thể hiện rõ nét của chủ nghĩa đa phương trong hành động. Việt Nam đã cho thấy uy tín và vị thế của mình, với tư cách là một thành viên có trách nhiệm, đối tác đáng tin cậy, luôn đóng vai trò xây dựng của Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế.
Việc chủ trì lễ ký và thực thi Công ước Hà Nội là dịp để Việt Nam mở ra nhiều hướng hợp tác mới, không chỉ trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm mạng xuyên quốc gia mà còn trong hợp tác đa phương trên nhiều lĩnh vực khác. Bên cạnh đó, đây cũng là dịp để quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam thanh bình, văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc, con người Việt Nam giàu lòng mến khách đến với bạn bè quốc tế.







