Cơ hội của ASEAN trong cuộc đua sản xuất chip bán dẫn toàn cầu

Trước đây, các nhà phân tích đã ghi nhận vai trò của Trung Quốc và Những con hổ châu Á (Hồng Kông, Singapore, Hàn Quốc, Đài Loan) trong nguồn cung chip toàn cầu, và trong giai đoạn hiện nay, ngành công nghiệp bán dẫn Đông Nam Á đang nhanh chóng nổi lên như một giải pháp để dập tắt sự thiếu hụt chất bán dẫn.

Ở Đông Nam Á, đặc biệt là các nước ASEAN và Ấn Độ đã chứng kiến ​​một loạt hoạt động đầu tư trong những năm gần đây. Ernst & Young trong một báo cáo cho biết năng lực bán dẫn của ASEAN đang được chú trọng do hệ sinh thái năng lực sản xuất đa dạng. Khối kinh tế gồm 10 quốc gia Đông Nam Á là nhà xuất khẩu chất bán dẫn lớn thứ hai thế giới, với 22,5% thị phần xuất khẩu chất bán dẫn toàn cầu vào năm 2019.

Công suất bán dẫn của Đông Nam Á

Sự thiếu hụt chip đang diễn ra đã khiến các bên liên quan trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn phải đối mặt khi họ cố gắng mở rộng công suất để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Ernst & Young cho biết ngành công nghiệp này cần tăng gấp đôi công suất vào năm 2030 để đáp ứng nhu cầu hàng năm tăng từ 4% -5%.

Để hiểu tại sao ASEAN có thể là chìa khóa để đáp ứng nhu cầu này, trước tiên cần lưu ý rằng các chuỗi cung ứng chất bán dẫn rất phân mảnh và các con chip đi qua nhiều biên giới trước khi cuối cùng được biến thành sản phẩm điện tử cuối cùng. Ernst & Young xem xét chuỗi giá trị chất bán dẫn trải rộng khắp ASEAN.

Malaysia, Singapore, Việt Nam và Philippines và Thái Lan đi đầu trong lĩnh vực nghiên cứu phát triển và thiết kế vi mạch. Malaysia và Singapore là những nước đi đầu trong khu vực về sản xuất tấm wafer, sản xuất tấm wafer và sản xuất thiết bị. Malaysia, Philippines, Thái Lan, Việt Nam và Indonesia dẫn đầu về sản xuất phụ trợ, trong khi Singapore và Thái Lan dẫn đầu về phần mềm kỹ thuật.

ASEAN có vị thế duy nhất là một khu vực trung lập với hệ sinh thái bán dẫn đa dạng và được thiết lập tốt. Từ những năm 1970, ASEAN đã biết đến chất bán dẫn và các chính phủ của khối tiếp tục hỗ trợ đầu tư vào lĩnh vực này . Ngoài ra, 5 quốc gia ASEAN nằm trong 15 nước xuất khẩu chất bán dẫn hàng đầu thế giới và tổng kim ngạch xuất khẩu chất bán dẫn của khối lên tới 200 tỷ USD vào năm 2019, theo báo cáo của UN ComTrade.

Cơ hội cho ngành công nghiệp bán dẫn ASEAN

Ngành công nghiệp bán dẫn ASEAN đã nhận được sự thúc đẩy từ FDI, tăng xuất khẩu và hội nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu. Singapore là quốc gia đi đầu trong số các nước ASEAN về sản xuất chip và thành phố này đóng góp 12,4% vào xuất khẩu chất bán dẫn toàn cầu vào năm 2020. Một số nhà sản xuất chip toàn cầu đã thành công trong nước do môi trường tăng trưởng thuận lợi và sự hỗ trợ của chính phủ.

Quốc gia này chiếm 19% thị phần toàn cầu về thiết bị bán dẫn tính đến năm 2021. Malaysia là quốc gia quan trọng thứ hai đối với ngành công nghiệp bán dẫn của Đông Nam Á và 6 trong số 12 công ty bán dẫn lớn nhất thế giới có hoạt động tại Malaysia. Nước này đóng góp 6,3% vào xuất khẩu chất bán dẫn toàn cầu vào năm 2020 và đã thu hút được 35 tỷ USD đầu tư nước ngoài trong 5 thập kỷ qua. Là quê hương của các công ty bán dẫn hàng đầu trong hơn 50 năm, Malaysia cung cấp một địa điểm cạnh tranh về chi phí, an toàn và ổn định, từ đó các hoạt động sản xuất và nghiên cứu và phát triển tiên tiến có thể phát triển mạnh.

Philippines đã nổi lên như một nước xuất khẩu thiết bị điện tử chủ chốt, và vào năm 2020, chất bán dẫn chiếm 70% lượng hàng điện tử xuất khẩu của nước này. Đất nước này được biết đến với các cơ sở lắp ráp và thử nghiệm chất bán dẫn. Sức mạnh lớn nhất của quần đảo là lực lượng lao động có kỹ năng cao và hướng tới dịch vụ.

Thái Lan là nước xuất khẩu sản phẩm điện tử lớn thứ 13 trên thế giới và có năng lực sản xuất lớn, từ chất bán dẫn đến thiết bị nhớ. Vương quốc này có vị trí chiến lược ở trung tâm của ASEAN và các phương thức giao thông cho phép quốc gia này đóng vai trò là một trung tâm trung chuyển. Trong khi đó, Indonesia đang nhanh chóng nổi lên như một trung tâm sản xuất chất bán dẫn sau khi quốc gia này nhắm mục tiêu điện tử như một lĩnh vực thiết yếu trong khuôn khổ Chế tạo Indonesia 4.0.

Nước này có lực lượng lao động sản xuất lớn nhất trong ASEAN cũng như thị trường ô tô lớn nhất trong khu vực, giảm nhu cầu đối với các linh kiện điện tử. Cuối cùng, thị trường bán dẫn của Ấn Độ (quốc gia không thuộc ASEAN) được định giá 27 tỷ đô la vào năm 2021, theo Hiệp hội Điện tử và Chất bán dẫn Ấn Độ. Ngoài ra, xuất khẩu linh kiện điện tử từ ASEAN đang tăng nhanh. Từ năm 2000 đến 2019, Việt Nam có mức tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực với 25,5%, tiếp theo là Philippines (7,4%) và Malaysia (5,9%).

Tại sao lại là ASEAN?

Nhà kinh tế Ma Tieying của DBS trong một báo cáo cho biết phần lớn các công ty bán dẫn nước ngoài đầu tư vào ASEAN là từ Mỹ, trong khi các nhà sản xuất chip của Hàn Quốc và Đài Loan có chỗ đứng lớn hơn ở Trung Quốc. Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đặc biệt tập trung vào chất bán dẫn được sản xuất tại Trung Quốc.

Do đó, các nhà sản xuất chip đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ. Mỹ, Trung Quốc và một số quốc gia khác đang cạnh tranh để giành chiến thắng trong cuộc đua bán dẫn khi nhu cầu tăng lên. Cụ thể, Mỹ và Nhật Bản có kế hoạch làm việc với các quốc gia ASEAN để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc về chất bán dẫn. Mỹ và Malaysia đã ký một bản ghi nhớ hợp tác nhằm tăng cường khả năng phục hồi chuỗi cung ứng chất bán dẫn và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.