Cơ chế CBAM: Cơ hội hay thách thức?

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon CBAM của EU là một chính sách thương mại về môi trường gồm các khoản thuế được áp đối với hàng nhập khẩu từ các nhà sản xuất.
Doanh nghiệp sản xuất thép trước thách thức CBAM của châu Âu EU hướng dẫn triển khai cơ chế điều chỉnh cacbon biên giới (CBAM)
Cơ chế CBAM: Cơ hội hay thách thức?
Ông Mã Khai Hiền – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển về Tiết kiệm năng lượng (Enerteam).

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU là một chính sách thương mại về môi trường bao gồm các khoản thuế được áp đối với hàng nhập khẩu từ các nhà sản xuất đặc biệt sử dụng nhiều carbon. Đây được coi vừa là rào cản nhưng cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Để tìm hiểu rõ hơn vấn đề này, phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Mã Khai Hiền – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển về Tiết kiệm năng lượng (Enerteam).

Thưa ông, CBAM sẽ có những tác động như thế nào đối với các doanh nghiệp Việt Nam?

Để hiện thực hóa mục tiêu phát thải ròng carbon “0” vào năm 2050, các nước châu Âu (EU), Mỹ đã ban hành và sẽ áp dụng CBAM đối với một số mặt hàng nhập khẩu, riêng Mỹ áp dụng với cả các nhà sản xuất trong nước.

Theo đó, ngày 11/3/2021, Nghị viện châu Âu đã bỏ phiếu thông qua CBAM và sẽ có hiệu lực từ năm 2026. EU quyết định sẽ cân bằng giá carbon giữa sản phẩm nội địa và nhập khẩu thông qua thực hiện cơ chế CBAM.

CBAM sẽ áp giá carbon cho hàng nhập khẩu dựa trên cường độ phát thải khí nhà kính của quy trình sản xuất. Bước đầu đối tượng áp dụng là hàng hóa của các ngành: Điện, sắt thép, phân bón, nhôm và xi măng.

Cuối năm 2025, Ủy ban châu Âu sẽ đánh giá CBAM đang hoạt động như thế nào, và có thể mở rộng phạm vi sang nhiều sản phẩm và dịch vụ hơn, bao gồm cả chuỗi giá trị và có thể bao gồm “phát thải gián tiếp” và chính thức, CBAM có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.

Khi CBAM đi vào hoạt động đầy đủ vào năm 2026, các nhà nhập khẩu các sản phẩm này của EU sẽ cần phải xin phép từ CBAM và mua giấy chứng nhận carbon với giá tương ứng như hàng hóa sản xuất tại EU.

Giá trị của chứng nhận dựa vào giá tín chỉ phát thải carbon hàng tuần của Hệ thống giao dịch phát thải (ETS). Mức thuế phụ thuộc vào hàm lượng phát thải trong sản xuất cũng như chênh lệch giá carbon theo ETS của EU và giá tại nước sản xuất.

Vậy CBAM sẽ có tác động như thế nào đến tỷ trọng, giá trị xuất khẩu của sản phẩm sắt thép, nhôm của Việt Nam trong thời gian tới vào EU?

Với cơ chế CBAM, hiện các sản phẩm sắt thép, nhôm, phân bón và xi măng sẽ chỉ còn thời gian 3 năm trước khi CBAM chính thức áp dụng (1/1/2026) để chuyển đổi sản xuất từ “nâu” sang “xanh” hoặc sẽ phải chịu một mức thuế carbon theo quy định của CBAM khi xuất khẩu vào EU. Từ 1/10/2023, các doanh nghiệp có sản phẩm xuất khẩu vào EU gồm: Sắt thép, nhôm, xi măng và phân bón sẽ phải thực hiện Báo cáo kiểm kê khí nhà kính và giảm phát thải khí nhà kính.

Đây là cơ hội để các doanh nghiệp chuyển đổi công nghệ sản xuất, thực hiện các giải pháp giảm phát thải; tuy nhiên cũng là thách thức lớn đối với doanh nghiệp, đặc biệt là ngành thép với gần 8 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu vào EU (năm 2022).

Những khó khăn của doanh nghiệp thép Việt Nam trong lộ trình tuân thủ CBAM có thể kể đến như: Nhận thức và năng lực thực hiện đánh giá kiểm kê phát thải khí nhà kính; rào cản công nghệ do còn lạc hậu, chưa hiệu quả năng lượng… Đồng thời, lộ trình thực hiện giảm phát thải không chỉ đòi hỏi đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật, nhân lực mà còn đòi hỏi sự nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, công nghệ và nguồn lực sẵn có để đầu tư hoặc được tiếp cận hỗ trợ tài chính - đây cũng chính là khó khăn cho các ngành công nghiệp khác…

Chắc chắn rằng, CBAM sẽ là một trong những hàng rào kỹ thuật cho các ngành công nghiệp của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường EU trong thời gian tới. Khi đó, sẽ có nhiều doanh nghiệp chưa sẵn sàng và không đáp ứng đủ điều kiện, trong đó có sản phẩm sắt thép, nhôm tác động đến tỷ trọng và giá trị xuất khẩu của các ngành này.

Để ngành thép thực hiện sản xuất xanh, theo ông cần phải có những bước đi như thế nào?

Để thích ứng với thị trường xuất khẩu các nước EU và Mỹ buộc các doanh nghiệp Việt Nam phải chuyển đổi cách thức và hướng đi kịp thời để tuân thủ các quy định mới của nước sở tại và phát triển bền vững. Phải có sự chuẩn bị và chủ động như: Nâng cao nhận thức, năng lực trong việc thực kiểm kê khí thải nhà kính và thực hiện các giải pháp giảm phải bằng nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp.

Ngoài ra, doanh nghiệp cần chủ động và huy động các nguồn hỗ trợ bên ngoài gồm: Hỗ trợ kỹ trong việc đánh giá, lập các báo cáo về phát thải và xây dựng lộ trình giảm phát thải; tiếp cận các công nghệ mới, áp dụng phương pháp kỹ thuật tốt nhất hiện có (BAT) để ngành thép có mức tiêu hao năng lượng, mức phát thải thấp; tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính trong việc nâng cấp dây chuyền công nghệ, thiết bị,… ưu tiên đến tiêu chí hiệu quả năng lượng, giảm phát thải CO2.

Đối với cơ quan quản lý, cần sớm ban hành ra các quy chuẩn, tiêu chuẩn và hướng dẫn liên quan đánh giá Hiệu suất năng lượng, tiết kiệm và hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm phát thải. Đồng hành cùng nhà máy, ngành xây dựng lộ trình giảm phát thải một cách hợp lý. Bên cạnh đó, xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận trong việc nâng cấp dây chuyền công nghệ, thiết bị…

Xin cảm ơn ông!

Thu Hường
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Cơ chế CBAM

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Ga Hải Phòng chính thức trở thành điểm du lịch

Ga Hải Phòng chính thức trở thành điểm du lịch

Sáng 10/5, tại thành phố Hải Phòng đã tổ chức Lễ công bố Ga Hải Phòng trở thành “Điểm du lịch” và khai trương đoàn tàu mang tên “Hoa Phượng Đỏ”.
Bộ Nội vụ trình phương án sắp xếp cấp xã năm 2025

Bộ Nội vụ trình phương án sắp xếp cấp xã năm 2025

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà ký tờ trình gửi Chính phủ bao gồm nội dung về phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025.
Thời tiết hôm nay 10/5: Bắc Bộ có mưa rào và dông

Thời tiết hôm nay 10/5: Bắc Bộ có mưa rào và dông

Thời tiết hôm nay 10/5, khu vực Bắc Bộ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có những nơi mưa to hoặc rất to. Riêng phía Đông Bắc Bộ ngày 11/5 có mưa vài nơi.
Thời tiết biển hôm nay 10/5/2025: Gió đông bắc mạnh dần

Thời tiết biển hôm nay 10/5/2025: Gió đông bắc mạnh dần

Dự báo thời tiết biển hôm nay 10/5/2025, Vịnh Bắc Bộ và vùng biển phía Bắc khu vực Bắc Biển Đông gió chuyển hướng đông bắc và hoạt động mạnh dần lên.
Doanh thu

Doanh thu 'Viết tiếp câu chuyện hòa bình' tháng 4 sẽ dành tặng cựu chiến binh

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung sẽ dùng doanh thu nhạc số của ca khúc "Viết tiếp câu chuyện hoà bình" trong tháng 4 để tặng cho cựu chiến binh.

Tin cùng chuyên mục

Sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện: Xã sẽ nhận thêm 120 việc

Sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện: Xã sẽ nhận thêm 120 việc

Theo Bộ Nội vụ, sau khi sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, cấp xã/phường dự kiến sẽ nhận thêm 120 nhiệm vụ.
Bộ Xây dựng yêu cầu Hà Nam tính lại vốn đầu tư cao tốc

Bộ Xây dựng yêu cầu Hà Nam tính lại vốn đầu tư cao tốc

Bộ Xây dựng đề nghị Hà Nam tính toán lại chi phí đầu tư tuyến cao tốc theo quy mô, tiêu chuẩn kỹ thuật, trước khi trình Thủ tướng xem xét hỗ trợ vốn.
Ông Trần Sỹ Thanh: Báo chí là đối tác chiến lược của Thủ đô Hà Nội

Ông Trần Sỹ Thanh: Báo chí là đối tác chiến lược của Thủ đô Hà Nội

Chủ tịch UBND TP. Hà Nội cho biết, báo chí không chỉ là công cụ truyền thông mà là đối tác chiến lược, đồng hành, phản biện, kiến tạo và lan tỏa giá trị.
Thiếu tướng Nguyễn An Phong giữ chức Chính ủy Hải quân

Thiếu tướng Nguyễn An Phong giữ chức Chính ủy Hải quân

Chiều 9/5 tại Hải Phòng, Thiếu tướng Nguyễn An Phong nhận bàn giao chức vụ Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân chủng Hải quân từ Trung tướng Nguyễn Văn Bổng.
Khi ‘lòng xe điếu’ được chứng nhận sản phẩm gia truyền nổi tiếng quốc gia’?

Khi ‘lòng xe điếu’ được chứng nhận sản phẩm gia truyền nổi tiếng quốc gia’?

Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển xác nhận có tổ chức chương trình tôn vinh thương hiệu, nhưng chưa thông tin việc cấp chứng nhận cho Lòng Chát quán.
Bàn giao chức Phó Chính ủy Quân khu 3 giữa hai Thiếu tướng

Bàn giao chức Phó Chính ủy Quân khu 3 giữa hai Thiếu tướng

Chiều 9/5, Bộ tư lệnh Quân khu 3 tổ chức Hội nghị bàn giao công việc Phó Chính ủy Quân khu giữa Thiếu tướng Bùi Công Chức và Thiếu tướng Nguyễn Nam Tiến.
Trung tướng Đào Tuấn Anh giữ chức Tư lệnh Quân đoàn 34

Trung tướng Đào Tuấn Anh giữ chức Tư lệnh Quân đoàn 34

Bộ tư lệnh Quân đoàn 34 tổ chức Hội nghị bàn giao chức vụ Tư lệnh Quân đoàn 34 giữa Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực và Trung tướng Đào Tuấn Anh.
Đại biểu đề xuất đánh thuế vào một mặt hàng liên quan thói quen trăm triệu người

Đại biểu đề xuất đánh thuế vào một mặt hàng liên quan thói quen trăm triệu người

Nhiều Đại biểu Quốc hội đề xuất đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với sản phẩm nhựa dùng một lần nhằm giảm phát thải, bảo vệ sức khỏe, bảo vệ môi trường.
Mận cherry Sơn La đổ bộ Hà Nội, giá siêu rẻ

Mận cherry Sơn La đổ bộ Hà Nội, giá siêu rẻ

Mận cherry Sơn La đỏ rực phố chợ Hà Nội, giá chỉ từ 10.000 đồng/kg, gây "sốt" nhờ hình đẹp, vị ngọt, đóng gói chuyên nghiệp và phân phối cực nhanh.
Đề xuất nhân rộng mô hình trồng lúa phát thải thấp

Đề xuất nhân rộng mô hình trồng lúa phát thải thấp

Thành công sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp theo quy trình Hợp Trí, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Tháp Mười đề xuất nhân rộng lên 1.200 ha.
Đảng bộ Tiểu đoàn DK1 bước vào nhiệm kỳ mới

Đảng bộ Tiểu đoàn DK1 bước vào nhiệm kỳ mới

Đại hội Đảng bộ Tiểu đoàn DK1 nhiệm kỳ 2025 - 2030 khẳng định quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và xây dựng đơn vị chính quy, mẫu mực, tiêu biểu.
70 năm ngành điện Hải Phòng: Dòng điện của niềm tin và khát vọng...

70 năm ngành điện Hải Phòng: Dòng điện của niềm tin và khát vọng...

Sáng 9/5, PC Hải Phòng kỷ niệm 70 năm ngành Điện, tri ân quá khứ, lan tỏa khát vọng và giữ vững dòng điện niềm tin cho thành phố Cảng.
Trung tâm dạy thêm mọc như

Trung tâm dạy thêm mọc như 'nấm sau mưa': Cảnh báo khoảng trống quản lý

Sau khi Thông tư 29 đi vào thực thi, các trung tâm giáo dục mọc lên như “nấm sau mưa”, cảnh báo công tác quản lý và chất lượng dạy, học.
Company Day 2025: Bệ phóng cho sinh viên bước vào ngành dầu khí

Company Day 2025: Bệ phóng cho sinh viên bước vào ngành dầu khí

Ngày hội hướng nghiệp giúp sinh viên ngành dầu khí rèn luyện bản thân, chuẩn bị hành trang hội nhập vào môi trường làm việc chuyên nghiệp, nhiều thách thức.
Phát động cuộc thi báo chí Tỏa sáng hào khí Cách mạng tháng Tám

Phát động cuộc thi báo chí Tỏa sáng hào khí Cách mạng tháng Tám

Cuộc thi “Tỏa sáng hào khí Cách mạng tháng Tám” tôn vinh khí phách dân tộc, lan tỏa tinh thần yêu nước, hun đúc lý tưởng cách mạng qua ngòi bút người làm báo.
Trường Sa xanh trong mắt vị tướng ngày trở lại

Trường Sa xanh trong mắt vị tướng ngày trở lại

Sau 8 năm trở lại Trường Sa, Thiếu tướng Trần Ngọc Thanh xúc động trước sự đổi thay kỳ diệu của đảo xanh và càng vững tin vào thế trận lòng dân nơi hải đảo.
Vô lễ với cựu chiến binh, nam sinh Đại học Văn Lang bị kỷ luật khiển trách

Vô lễ với cựu chiến binh, nam sinh Đại học Văn Lang bị kỷ luật khiển trách

Sau khi xem xét hành động vô lễ đối với cựu chiến binh của N.N.G, trường Đại học Văn Lang đã ra thông báo kỷ luật khiển trách đối với nam sinh viên này.
Ấn Độ công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên

Ấn Độ công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên

Viện Nghiên cứu nông nghiệp Ấn Độ (ICAR) vừa công bố hai giống lúa chỉnh sửa gen đầu tiên trên thế giới sử dụng công nghệ CRISPR-Cas SDN-1.
Thời tiết hôm nay 9/5: Hà Nội ngày nắng nóng, đêm mưa

Thời tiết hôm nay 9/5: Hà Nội ngày nắng nóng, đêm mưa

Thời tiết hôm nay 9/5, Hà Nội ngày nắng nóng, chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.
Thời tiết biển hôm nay 9/5/2025: Gió nhẹ, sóng êm

Thời tiết biển hôm nay 9/5/2025: Gió nhẹ, sóng êm

Dự báo thời tiết biển hôm nay 9/5/2025, gió trên hầu khắp các vùng biển hoạt động với cường độ yếu đến trung bình, sóng nhẹ, biển êm.
Mobile VerionPhiên bản di động