Nghị quyết quy định nhiều nội dung liên quan đến khai thác, cấp phép, điều chỉnh giấy phép và trách nhiệm của các cơ quan, địa phương.
Nâng công suất khai thác cát, sỏi lòng sông, cửa biển
Theo Nghị quyết, việc khai thác khoáng sản nhóm IV để cung cấp vật liệu cho các dự án đầu tư công, dự án theo phương thức đối tác công tư (PPP), công trình quan trọng quốc gia, cũng như các dự án phát triển kinh tế xã hội thuộc thẩm quyền quyết định của chính quyền địa phương sẽ được áp dụng cơ chế đặc thù. Ngoài ra, các công trình xây dựng khẩn cấp, nhiệm vụ phòng chống thiên tai cũng thuộc phạm vi điều chỉnh.

Tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 - Ảnh minh họa
Đối với khoáng sản nhóm III và nhóm IV phục vụ xây dựng, Chính phủ cho phép: không phải thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án; không căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất (trừ đất quốc phòng, an ninh); không thực hiện thủ tục thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường. Chủ tịch UBND cấp tỉnh sẽ cấp giấy phép thăm dò, khai thác cho nhà thầu hoặc tổ chức, cá nhân đáp ứng điều kiện, phục vụ trực tiếp cho các công trình, dự án được quy định.
Các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản vẫn phải tuân thủ quy định về thống kê, kiểm kê trữ lượng, nghĩa vụ tài chính, bảo đảm kỹ thuật an toàn và bảo vệ môi trường.
Nghị quyết cho phép được điều chỉnh giấy phép để nâng công suất khai thác (không tăng trữ lượng đã cấp phép) theo nhu cầu của các công trình, dự án nhưng không quá 50% đối với cát, sỏi lòng sông, cửa biển và không hạn chế đối với khoáng sản nhóm III và nhóm IV khác.
Đặc biệt, trong trường hợp ứng phó tình trạng khẩn cấp về thiên tai, dịch bệnh, an ninh, quốc phòng, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản không phải thực hiện các thủ tục liên quan đến cấp phép nhưng phải báo cáo UBND tỉnh về khối lượng, loại và vị trí khai thác sau khi kết thúc nhiệm vụ.
Khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác
Nghị quyết cho phép khoanh định một số khu vực vào diện không đấu giá quyền khai thác, bao gồm: mỏ khoáng sản nhóm III, nhóm IV cung cấp vật liệu cho các công trình, dự án được liệt kê; các mỏ đá vôi, sét làm nguyên liệu sản xuất xi măng và phụ gia xi măng đã nằm trong quy hoạch được phê duyệt.
Đối với giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản cấp trước ngày 1/7/2025 thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh, nếu đáp ứng đủ điều kiện thì vẫn được phép tiếp tục triển khai. Chủ tịch UBND cấp tỉnh được phép điều chỉnh bản xác nhận khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị, kế hoạch khai thác để bảo đảm cung cấp cho dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia và các công trình khẩn cấp về quốc phòng, an ninh.
Ngoài ra, Nghị quyết bổ sung khoản 10 và 11 vào Điều 153 của Nghị định số 193/2025/NĐ-CP. Theo đó, giấy phép khai thác cấp trước ngày nghị định có hiệu lực được điều chỉnh nội dung chế biến, mục đích sử dụng, tiêu thụ khoáng sản phù hợp với thực tế. Các tổ chức, cá nhân đã nộp hồ sơ xin cấp phép trước khi quy hoạch khoáng sản được phê duyệt nhưng có nội dung chưa phù hợp cũng được xem xét cấp phép theo hồ sơ đã nộp.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao làm đầu mối tiếp nhận, tổng hợp, xử lý các vấn đề phát sinh; phối hợp với các bộ, ngành theo dõi, hướng dẫn và giải đáp để tháo gỡ khó khăn. Các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản liên quan nhằm bảo đảm phù hợp với quy định mới.
Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP có hiệu lực từ ngày ký ban hành 21/9/2025 và được thực hiện đến hết ngày 28/2/2027.