Châu Âu đối mặt với kịch bản thiếu khí đốt tự nhiên trong năm 2023

Tuy nhiên, khoảng cách này có thể được thu hẹp thông qua những nỗ lực mạnh mẽ hơn để cải thiện hiệu quả năng lượng, triển khai năng lượng tái tạo, lắp đặt máy bơm nhiệt, thúc đẩy tiết kiệm năng lượng và tăng nguồn cung cấp khí đốt.

Nhiều nhận định cho rằng, năm 2023 có thể khó khăn đối với ngành năng lượng của châu Âu, vì nguồn cung của Nga có thể giảm hơn nữa, nguồn cung khí đốt tự nhiên hóa lỏng trên toàn cầu sẽ bị thắt chặt và nhiệt độ ôn hòa bất thường vào đầu mùa đông ở châu Âu không được đảm bảo sẽ kéo dài. Báo cáo về việc làm thế nào để tránh tình trạng thiếu khí đốt ở Liên minh châu Âu vào năm 2023, đề xuất một loạt hành động mà châu Âu có thể thực hiện dựa trên những tiến bộ đạt được vào năm 2022 nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp khí đốt của Nga.

Giảm sự phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên của Nga

Báo cáo được đưa ra bởi Giám đốc IEA Fatih Birol và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen trước cuộc họp bất thường của các Bộ trưởng Năng lượng EU và Cuộc họp của Hội đồng châu Âu. Kế hoạch REPowerEU của châu Âu sẽ giảm 2/3 nhu cầu về khí đốt của Nga trước cuối năm, với việc huy động khoản đầu tư lên tới 300 tỷ euro. Kết quả của tất cả những điều này là EU an toàn trong mùa đông này.

Vì vậy, EU hiện đang tập trung vào việc chuẩn bị cho năm 2023 và mùa đông tới. Để làm được điều này, châu Âu cần đẩy mạnh nỗ lực của mình trong một số lĩnh vực, từ tiếp cận quốc tế đến mua khí đốt chung, mở rộng quy mô và tăng tốc năng lượng tái tạo, đồng thời giảm nhu cầu.

Liên minh châu Âu đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên của Nga, nhưng vẫn chưa ra khỏi vùng nguy hiểm. Nhiều trường hợp cho phép các nước EU lấp đầy các địa điểm lưu trữ của họ trước mùa đông năm nay có thể không lặp lại vào năm 2023.

Phân tích mới của IEA cho thấy cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn hiệu quả năng lượng, năng lượng tái tạo, bơm nhiệt và các hành động tiết kiệm năng lượng đơn giản là rất quan trọng để tránh nguy cơ thiếu hụt và giá tăng đột biến trong năm 2023.

Vào đầu tháng 12/2022, lượng khí đốt tại các điểm lưu trữ của EU cao hơn nhiều so với mức trung bình 5 năm do các chính phủ và doanh nghiệp châu Âu đã áp dụng các biện pháp trong suốt năm 2022 để đối phó với cuộc khủng hoảng năng lượng và sự suy giảm nhu cầu do giá cả tăng đột biến.

Điều này cung cấp một vùng đệm quan trọng khi EU bước vào mùa đông. Các đợt giao hàng của Nga cũng giảm vào năm 2022 do thời tiết ôn hòa và hành động của người tiêu dùng làm tăng nguồn cung khí đốt ngoài Nga. Quy mô của chênh lệch cung - cầu khí tiềm năng vào năm 2023 cần được giảm bớt bằng các biện pháp mà các chính phủ EU đã thực hiện trước đây về hiệu quả năng lượng, năng lượng tái tạo và bơm nhiệt.

Khoảng cách này cũng sẽ được thu hẹp nhờ sự phục hồi của sản lượng điện hạt nhân và thủy điện từ mức thấp nhất trong thập kỷ vào năm 2022. Tuy nhiên, bất chấp những hành động này, khả năng thiếu hụt khí đốt tự nhiên của EU có thể lên tới 27 tỷ m3 vào năm 2023 nếu việc cung cấp khí đốt từ Nga giảm xuống 0 và nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng của Trung Quốc tăng trở lại mức vào năm 2021.

Các biện pháp để thu hẹp khoảng cách

Báo cáo đề xuất rằng tình trạng thiếu khí đốt tự nhiên này có thể được giảm thiểu thông qua các hành động bổ sung về hiệu quả năng lượng, năng lượng tái tạo, bơm nhiệt, tiết kiệm năng lượng và cung cấp khí đốt. Có ý kiến cho rằng có thể khuyến khích cải thiện nhanh hiệu quả năng lượng bằng cách mở rộng các chương trình hiện có và tăng cường các biện pháp hỗ trợ cho việc cải tạo nhà ở và sử dụng các thiết bị và ánh sáng hiệu quả. Báo cáo khuyến nghị sử dụng nhiều công nghệ thông minh hơn và khuyến khích ngành công nghiệp chuyển đổi sang sử dụng điện.

Để tăng tốc độ cấp phép cho năng lượng tái tạo, các nguồn lực hành chính nên được bổ sung và các thủ tục nên được đơn giản hóa. Cũng cần tăng hỗ trợ tài chính cho máy bơm nhiệt và thay đổi luật thuế hiện đang phạt điện khí hóa. Báo cáo cũng chỉ ra rằng cần có những chiến dịch được cải thiện để khiến người tiêu dùng giảm mức tiêu thụ năng lượng của họ.

Châu Âu cũng có thể giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên của Nga, vì có một số quốc gia có năng lực xuất khẩu dự phòng có thể tăng xuất khẩu bằng cách thu giữ khí đốt hiện đang được đốt cháy. Ngoài ra còn có các cơ hội để tăng quy mô sản xuất khí sinh học phát thải thấp. Các biện pháp này có thể cung cấp một lộ trình phù hợp với các mục tiêu khí hậu của EU, để tránh tăng giá, đóng cửa nhà máy và tăng cường sử dụng than để phát điện.