Cần Luật riêng cho ngành cơ khí

Nắm bắt cơ hội

Ông Đào Phan Long, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (VAMI) phân tích: Số liệu chưa đầy đủ cho thấy, trung bình 5, 10 năm qua, Việt Nam thường nhập khẩu từ nước ngoài trên dưới 40 tỷ USD/năm các trang thiết bị, máy, vật tư sản xuất cho toàn ngành kinh tế, bao gồm: Sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, xây dựng hạ tầng, dịch vụ và an ninh quốc phòng. Đó là thị trường khá lớn, nhiều nước muốn có mà không được.

Thế nhưng ngành cơ khí nội địa Việt Nam lại không có được nhiều thị phần, phải "tự bơi" trong cơ chế thị trường chưa hoàn thiện còn nhiều bất cập và chưa nhận được sự hỗ trợ hữu hiệu từ hệ thống chính sách của nhà nước để có nhiều đơn hàng từ đầu tư công như các nước khác. Dẫn đến cơ khí nội địa của nước ta đã thiếu đơn hàng và bị thua thiệt ngay trên sân nhà.

Công ty Cổ phần Lilama 18 bàn giao đơn hàng "Ship loader" cho đối tác SIWERTELL AB tại Cảng quốc tế Long An

Tới đây, Việt Nam sẽ triển khai nhiều dự án lớn quan trọng với tổng mức đầu tư lớn như: Quy hoạch điện VIII giai đoạn từ 2021 - 2030 khoảng 133 tỷ USD, đường sắt tốc độ cao 50-60 tỷ USD, Cảng hàng không quốc tế Long Thành, các tuyến đường sắt nội đô, các công trình giao thông, thủy lợi, dầu khí, kinh tế biển, đóng tàu, ô tô, xe máy… Thực tế, thị trường cơ khí nội địa trong những năm tới rất lớn.

3 nhóm vấn đề cần tháo gỡ

Ngoài việc liên kết để tạo sức mạnh, thì việc kiến nghị cần có một Nghị quyết riêng của Chính phủ cho riêng ngành cơ khí cũng được các doanh nghiệp hết sức đồng tình.

Ông Lê Văn Tuấn - Tổng giám đốc Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (Lilama), Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam (VAMI) - nhấn mạnh: Ngành cơ khí là một ngành mũi nhọn, xương sống cho sự phát triến của đất nước. Nhưng đến nay, chúng ta vẫn chưa có được một Nghị quyết của Chính phủ cho riêng ngành cơ khí. Chính vì thế, các doanh nghiệp (DN) cơ khí chưa có được một chính sách để phát triển, vẫn "loay hoay" tự tìm lối đi.

Bên cạnh đó, ông Tuấn đưa ra 3 nhóm vấn đề có thể đề nghị Chính phủ vào cuộc để tháo gỡ. Thứ nhất, là thuế đất cho các doanh nghiệp cơ khí phải giảm hơn so với các lĩnh vực khác. Bởi do đặc thù của ngành cơ khí thường gia công, chế tạo lắp đặt những sản phẩm có kích thước lớn, quá khổ… nên nhà xưởng phải có đủ diện tích lớn, mới đủ cho năng lực chế tạo.

Thứ hai, là ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp. Theo ông Tuấn, thuế thu nhập doanh nghiệp cho ngành cơ khí phải được giảm nếu doanh nghiệp đó có hàng xuất khẩu, doanh thu cho hàng xuất khẩu được giảm thuế. Như vậy là Nhà nước hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp để phục hồi và phát triển sản xuất, tăng cường xuất khẩu.

Thứ ba, Nhà nước cần hạn chế nhập khẩu các sản phẩm trong nước đã làm được. Việc này các nước phát triển đều đưa vào luật rất cụ thể. Các doanh nghiệp tư nhân ở nước ngoài được xuất nhập khẩu tự do nhưng phải theo quy định và quản lý của Nhà nước.

Chia sẻ thêm về những chính sách ủng hộ ngành cơ khí chế tạo trong nước, ông Nguyễn Chỉ Sáng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VAMI cũng thống nhất quan điểm, cần có Luật riêng về ngành cơ khí để thúc đẩy ngành này phát triển. "Cái thiếu nhất của ngành cơ khí hiện nay, đó chính là một chiến lược phát triển tổng thể về ngành. Tới đây, Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam sẽ trình Chính phủ xin ý kiến về xây dựng Luật Cơ khí. Chỉ khi tất cả được luật hóa thì các chính sách hỗ trợ của Chính phủ cho ngành cơ khí mới sớm thực thi" - ông Sáng nói.