Ngân hàng Trung ương châu Âu thực hiện đợt tăng lãi suất khổng lồ bất chấp áp lực chính trị |
Theo các nhà kinh tế do Reuters thăm dò, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tăng lãi suất 75 điểm cơ bản lần thứ tư liên tiếp vào ngày 2/11 tới và Ngân hàng Trung ương Mỹ sẽ không tạm dừng đà tăng cho đến khi lạm phát giảm xuống khoảng một nửa mức hiện tại. Chu kỳ thắt chặt mạnh mẽ nhất trong nhiều thập kỷ đã mang lại những rủi ro suy thoái lớn hơn bao giờ hết. Cuộc khảo sát cũng cho thấy xác suất trung bình 65% của một trong một năm, tăng từ 45%.
Tuy nhiên, phần lớn các nhà kinh tế, 86 trong số 90 nhà kinh tế, dự đoán các nhà hoạch định chính sách sẽ tăng lãi suất quỹ liên bang thêm 3/4 điểm phần trăm lên 3,75% - 4,00% vào đầu tháng 11 khi lạm phát vẫn ở mức cao và tỷ lệ thất nghiệp gần mức thấp nhất trước đại dịch.
Kết quả trong cuộc thăm dò phù hợp với định giá tương lai lãi suất. Chỉ có 4 nhà kinh tế được hỏi dự đoán mức tăng 50 điểm cơ bản. Jan Groen, Giám đốc chiến lược vĩ mô Mỹ tại TD Securities, cho biết: Việc thắt chặt chính sách cho đến nay là nhằm mục đích đạt được mức lãi suất thực dương vào đầu năm 2023. Thay vì xoay trục, theo quan điểm của các nhà kinh tế, Fed đang báo hiệu rằng họ thấy trước động thái cho đến tháng 12, hướng tới tốc độ tăng nhanh hơn kể từ đó trở đi.
Đa số các nhà kinh tế trong cuộc thăm dò ngày 17-24/10 dự báo một đợt tăng 50 điểm cơ bản nữa trong tháng 12, đưa tỷ lệ quỹ lên 4,25% - % vào cuối năm 2022. Điều đó phù hợp với dự báo trung vị "đồ thị dấu chấm" của Fed. Tỷ lệ quỹ dự kiến sẽ đạt đỉnh ở mức 4,50% - 4,75% hoặc cao hơn trong quý 1/2023, theo 49 trong số 80 nhà kinh tế. Nhưng rủi ro đối với tỷ giá cuối kỳ đó đã nghiêng về phía tăng, theo tất cả trừ một trong số 40 nhà kinh tế đã trả lời một câu hỏi bổ sung.
Các quan chức Fed đã bắt đầu cân nhắc khi nào họ nên làm chậm tốc độ tăng lãi suất khi họ xem xét tác động của việc tăng lãi suất vì phải mất nhiều tháng để bất kỳ động thái tăng lãi suất nào có hiệu lực. Khi được hỏi về mức độ lạm phát duy trì, Fed nên xem xét tạm dừng - hiện đang chạy trên 8% theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) - mức trung bình từ 22 nhà kinh tế cho biết là 4,4%. Fed nhắm mục tiêu vào chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE), nhưng cuộc khảo sát cho thấy khoảng một nửa tỷ lệ lạm phát hiện tại phải là một bước ngoặt.
Lạm phát PCE được dự báo trên mục tiêu ít nhất cho đến năm 2025. Cũng theo cuộc thăm dò, lạm phát CPI dự kiến sẽ không giảm một nửa cho đến quý 2/2023, trung bình lần lượt là 8,1%, 3,9% và 2,5% vào các năm 2022, 2023 và 2024.
Brett Ryan, Chuyên gia kinh tế cấp cao của Mỹ tại Deutsche Bank cho biết: Các quan chức Fed đã chỉ ra rằng, việc tạm dừng chỉ có thể thực hiện được sau khi lạm phát bằng chứng 'rõ ràng và thuyết phục' đã được kiểm soát. Với việc Fed tiếp tục thắt chặt mạnh mẽ để kiềm chế lạm phát dai dẳng, các nhà kinh tế dự đoán một cuộc suy thoái vừa phải có thể sẽ bắt đầu vào quý 3 năm sau vì tăng trưởng thực tế sẽ giảm âm và tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng lên đáng kể.
Năm tới, nền kinh tế dự kiến chỉ tăng 0,4% - dự báo đã bị hạ trong mỗi cuộc thăm dò hàng tháng liên tiếp của Reuters kể từ khi Fed bắt đầu tăng lãi suất lần đầu tiên vào tháng 3 - sau khi tăng trưởng trung bình 1,7% trong năm nay. Tỷ lệ thất nghiệp dự kiến sẽ ở mức trung bình 3,7% trong năm nay trước khi tăng lên lần lượt 4,4% và 4,8% vào năm 2023 và 2024, một mức nâng cấp so với cuộc thăm dò trước đó nhưng thấp hơn đáng kể so với mức cao đã thấy trong các cuộc suy thoái trước đó. Tuy nhiên, theo nhiều nhà kinh tế, khả năng tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ tăng mạnh trong năm tới là rất cao.