Bộ Y tế: Tăng cường giải đáp vướng mắc cho địa phương về phân cấp, phân quyền

Phân định thẩm quyền 35 nhiệm vụ

Phát biểu tại Hội nghị toàn quốc tập huấn về tổ chức và hoạt động của tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị cấp xã (mới) do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức ngày 15/6, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã báo cáo các nội dung cơ bản về thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo Bộ trưởng, Bộ Y tế đã rà soát 169 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến cấp huyện, xã. Sau rà soát, Bộ đã xác định số văn bản quy phạm pháp luật cần sửa đổi là 59 văn bản.

Trên cơ sở đó, Bộ Y tế đã và đang xây dựng 4 nghị định, 15 thông tư để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong đó, có 2 nghị định quy định riêng về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền và 2 nghị định có kết hợp nội dung phân cấp, phân quyền, phân định trong nội dung quy định chi tiết Luật Dược và Luật Bảo hiểm y tế mới được Quốc hội thông qua năm 2024.

Ngày 12/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 147/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Y tế. Thông tin rõ hơn về Nghị định này, Bộ Y tế cho biết, Nghị định gồm 6 chương, 29 điều và tổng số nhiệm vụ cần phân định là 35 nhiệm vụ.

Trong đó, 16 nhiệm vụ lĩnh vực bảo trợ xã hội; 10 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực trẻ em; 7 nhiệm vụ lĩnh vực phòng bệnh; 1 nhiệm vụ lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh; 1 nhiệm vụ lĩnh vực thi đua, khen thưởng.

Đối với phân định thẩm quyền thuộc lĩnh vực bảo trợ xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã được bổ sung thực hiện thêm 13 nhiệm vụ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được bổ sung thêm 3 nhiệm vụ.

Phân định thẩm quyền trong lĩnh vực phòng bệnh, có 9 nhiệm vụ, trong đó 7 nhiệm vụ chuyển từ huyện xuống xã thực hiện; 2 nhiệm vụ giữ nguyên do cấp tỉnh thực hiện.

Trong lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh, có 1 nhiệm vụ chuyển từ huyện xuống xã thực hiện. Cụ thể, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện giải quyết đối với trường hợp người bệnh tử vong là người nước ngoài mà không có thân nhân và xác định được quốc tịch.

Trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng có 1 nhiệm vụ chuyển từ huyện xuống xã thực hiện. Đó là, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thành lập Hội đồng cấp cơ sở tại xã, phường, đặc khu để xét tặng danh hiệu "Thầy thuốc nhân dân", "Thầy thuốc ưu tú" cho các cá nhân đã và đang công tác tại cơ sở y tế thuộc thẩm quyền quản lý của Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, đặc khu theo quy định.

Đối với Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, đặc khu không đủ điều kiện thành lập Hội đồng cấp cơ sở tại xã, phường, đặc khu, gửi hồ sơ xét tặng về Hội đồng cấp cơ sở tại Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Về phân quyền thuộc lĩnh vực y tế, Bộ Y tế cho biết, ngoài các nhiệm vụ chung về tổ chức bộ máy, kế hoạch tài chính, nhân lực thì có 457 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực y tế, trong đó có 318 quy định chi tiết các luật, pháp lệnh, nghị định, quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 139 nhiệm vụ điều hành theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

UBND cấp tỉnh được quyền bổ nhiệm giám định viên pháp y, giám định viên pháp y tâm thần; miễn nhiệm giám định viên pháp y, giám định viên pháp y tâm thần; điều chỉnh giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp thay đổi quy mô hoạt động, phạm vi hoạt động chuyên môn hoặc bổ sung, giảm bớt danh mục kỹ thuật (trừ danh mục kỹ thuật loại đặc biệt) cho bệnh viện tư nhân; cấp mới, cấp lại, gia hạn, điều chỉnh, đình chỉ, thu hồi giấy phép hành nghề khám bệnh, chữa bệnh cho các đối tượng theo đúng quy định.

Về phân cấp thuộc lĩnh vực y tế, hiện nay, Bộ Y tế đang thực hiện 235 thủ tục hành chính trên tổng số 398 thủ tục hành chính, trong đó có 27 thủ tục hành chính được thực hiện đồng thời ở cả Bộ Y tế và các địa phương.

Qua rà soát, Bộ Y tế dự kiến tiếp tục phân cấp, bãi bỏ 137/235 thủ tục hành chính đang thực hiện tại Bộ Y tế, gồm: phân cấp 78 thủ tục hành chính, bãi bỏ 58 thủ tục hành chính và đề xuất bãi bỏ 29 thủ tục hành chính do địa phương và cơ quan khác thực hiện.

UBND cấp tỉnh được phân thực hiện 24 nhiệm vụ. Trong đó, lĩnh vực phòng bệnh 5 nhiệm vụ, lĩnh vực khám bệnh, chữa bệnh 7 nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý thiết bị y tế 6 nhiệm vụ, lĩnh vực an toàn thực phẩm 4 nhiệm vụ, lĩnh vực bà mẹ và trẻ em 1 nhiệm vụ, lĩnh vực khoa học công nghệ và đào tạo 1 nhiệm vụ.

Tăng cường tập huấn, giải đáp vướng mắc cho địa phương

Để bảo đảm thực thi hiệu quả Nghị định, Bộ Y tế cho biết, Bộ đang tiếp tục xây dựng 2 Nghị định và 11 thông tư (Bộ đã xây dựng 2 nghị định và 4 thông tư) để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025; nhằm phân cấp thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ trưởng Bộ Y tế phù hợp với quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Các văn bản này nhằm sửa đổi, bổ sung, ban hành mới biểu mẫu thực hiện các thủ tục hành chính khi tổ chức thực hiện chính quyền địa phương hai cấp; hướng dẫn cụ thể về hồ sơ, trình tự, thủ tục cho chính quyền địa phương các cấp trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền.

Đồng thời, tăng cường tập huấn, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc cho địa phương trong bối cảnh cùng một thời điểm, chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã đồng thời nhận nhiều nhiệm vụ từ việc phân quyền, phân cấp của Trung ương.

Tổ chức hội nghị phổ biến 4 Nghị định và 15 thông tư để thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025; thực hiện công bố thủ tục hành chính ngay sau khi 4 Nghị định và 15 thông tư theo đúng quy định của pháp luật về kiểm soát thủ tục hành chính để các địa phương, người dân, doanh nghiệp có thể triển khai áp dụng ngay.

Tiếp tục nghiên cứu, rà soát, đánh giá các nhóm nhiệm vụ để kịp thời điều chỉnh bảo đảm thống nhất, đồng bộ thực hiện hiệu quả việc phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền về lĩnh vực y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, những bước đi này nhằm thể chế hoá kịp thời các kết luận, chủ trương của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả; tuân thủ quy định về nguyên tắc phân định thẩm quyền, phân cấp, uỷ quyền của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025. Đồng thời, đảm bảo các quy định thẩm quyền trong lĩnh vực y tế của chính quyền địa phương phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cụ thể hoá nguyên tắc chính quyền địa phương chủ động quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền.