Bộ Công Thương tổ chức hội thảo về Quy chuẩn kỹ thuật dầu thực vật tinh luyện

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài dự và chỉ đạo Hội thảo.

Hội thảo có sự tham dự của của các đơn vị thuộc Bộ Công Thương: Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Văn phòng Bộ, Cục Công nghiệp, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Cục Xuất nhập khẩu, Cục Phòng vệ thương mại, Cục Hoá chất, Uỷ ban cạnh tranh quốc gia, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Vụ Pháp chế.

Tham dự hội thảo còn có đại diện đến từ các bộ, ngành, hiệp hội như: Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Uỷ ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội bảo vệ người tiêu dùng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, các trường đại học, viện kiểm nghiệm... và đại diện các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh dầu thực vật.

Theo Bộ Công Thương, dầu thực vật tinh luyện là sản phẩm thiết yếu trong khẩu phần ăn hàng ngày và công nghiệp chế biến thực phẩm, được tiêu thụ rộng rãi ở Việt Nam và toàn cầu.

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ ngày càng gia tăng, việc thiết lập quy chuẩn kỹ thuật quốc gia nhằm kiểm soát chất lượng và an toàn sản phẩm là hết sức cần thiết. Nếu thiếu kiểm soát, dầu dễ bị ôi khét, giảm giá trị dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sức khỏe và niềm tin của người tiêu dùng.

Với khí hậu nóng ẩm đặc trưng của Việt Nam, tạo điều kiện cho các vi sinh vật, nấm mốc và Aflatoxin phát triển trong nguyên liệu nông sản, làm gia tăng nguy cơ nhiễm vi sinh và độc tố vi nấm trong dầu thành phẩm. Quy chuẩn quốc gia với các chỉ tiêu giới hạn Aflatoxin không chỉ giúp phòng ngừa ngộ độc, ung thư gan và bệnh mạn tính mà còn đặc biệt bảo vệ các nhóm dễ tổn thương như trẻ em, người cao tuổi và người suy giảm miễn dịch.

Đồng thời, đây là động lực để doanh nghiệp kiểm soát nguyên liệu, đầu tư công nghệ tinh luyện hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản. Ngoài ra, tình trạng ô nhiễm môi trường đất, nước và việc sử dụng thiết bị chế biến cũ làm gia tăng nguy cơ nhiễm kim loại nặng vào dầu. Do đó, việc thiết lập giới hạn kim loại nặng trong dầu tinh luyện là cần thiết để ngăn ngừa phơi nhiễm lâu dài, hạn chế nguy cơ ngộ độc thần kinh, ung thư, và bảo vệ sự phát triển của trẻ nhỏ.

Song song với đó, các nghiên cứu quốc tế (EU, EFSA) cho thấy công nghệ tinh luyện hiện đại có thể kiểm soát các chất ô nhiễm phát sinh trong quá trình chế biến như 3-MCPD, GE, PAHs ở mức an toàn.

Tại Việt Nam, nhiều nhà máy lớn đã trang bị công nghệ khử mùi chân không đa tầng, hấp phụ than hoạt tính hiện đại, đủ khả năng đáp ứng các giới hạn kỹ thuật ngang bằng quốc tế. Việc bổ sung các chỉ tiêu này không chỉ giúp thu hẹp khoảng trống pháp lý hiện nay mà còn đảm bảo dầu tinh luyện an toàn, không chứa chất gây ung thư vượt ngưỡng, phù hợp tiêu chuẩn EU và Codex.

Bên cạnh đó, quy định giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (MRLs) trong dầu tinh luyện cũng là yêu cầu cấp bách. Trong thực tế, đã có nhiều trường hợp phát hiện dư lượng vượt ngưỡng gây lo ngại xã hội. Việc thiết lập MRLs thống nhất sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm tích lũy, định hướng sản xuất theo thực hành nông nghiệp tốt (GAP) và công nghệ tinh luyện tiên tiến, đồng thời cải thiện khả năng xuất khẩu ra các thị trưởng khắt khe.

Như vậy, việc ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về dầu thực vật tinh luyện vừa đáp ứng yêu cầu bảo vệ sức khỏe cộng đồng, vừa tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho quản lý nhà nước, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, mở rộng thị trường và hội nhập quốc tế.

Hội thảo lần này là dịp để đại diện các Bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, trường đại học cùng trao đổi, thảo luận về các nội dung của dự thảo 'Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về dầu thực vật tinh luyện'. Từ đó góp phần hoàn thiện thông tư để ban hành phục vụ quản lý nhà nước, bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, tạo môi trường cạnh tranh công bằng cho các doanh nghiệp.

Theo Bộ Công Thương, việc xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với dầu thực vật tinh luyện được dựa trên các nguyên tắc cơ bản gồm: Bảo đảm an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng; phù hợp với thực tế sản xuất, kinh doanh và nhập khẩu tại Việt Nam; tuân thủ tiêu chuẩn quốc gia và quy định pháp luật Việt Nam; hài hòa với tiêu chuẩn và quy định quốc tế; cập nhật theo khuyến cáo quản lý nguy cơ của cơ quan có thẩm quyền trong và ngoài nước.