Biến động “không tưởng” của giá dầu - PVN chủ động triển khai các giải pháp

Trước những tác động tiêu cực từ dịch Covid-19 và những biến động trên thị trường dầu mỏ thời gian qua, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã có nhiều kịch bản ứng phó nhằm đảm bảo kế hoạch sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, với lần thủng đáy kỷ lục của giá dầu vào đầu tuần này, những kiến nghị cụ thể hơn đã được Tập đoàn đề xuất, nhằm hỗ trợ cho một ngành công nghiệp quan trọng của đất nước có thể vững vàng vượt qua khó khăn, đồng hành cùng nền kinh tế vực dậy sau đại dịch.

Giá dầu về “âm”, PVN sụt doanh thu ngàn tỷ

20/4 thực sự là “Ngày thứ hai đen tối” với thị trường dầu khí toàn cầu khi giá dầu ngọt nhẹ của Mỹ (WTI) giảm xuống dưới 0 USD/thùng lần đầu tiên trong lịch sử và chốt phiên ở mức âm 37,63 USD/thùng.

Mặc dù mức giá này được xác định theo giao dịch “hợp đồng tương lai” và số lượng chốt cũng rất thấp, chỉ 600 ngàn thùng, nhưng cũng là con số khiến cả thế giới bàng hoàng trước sự lao dốc không phanh của một trong những thước đo quan trọng đánh giá sức khỏe của nền kinh tế.

Theo nhận định của PVN, trong phiên giao dịch hôm 20/4, giá dầu trên các sàn giao dịch cho tháng 5/2020 có giảm nhiều nhưng giá dầu Mỹ ngọt nhẹ giao tháng 6 trên sàn giao dịch NYMEX vẫn duy trì ở mức khoảng 20 USD/thùng và giá dầu Brent trên sàn giao dịch ICE (London) vẫn ở mức 25,6 USD/thùng. Việc giảm giá WTI mang tính cục bộ tại Mỹ (do sức chứa và cung cầu) có ảnh hưởng mạnh tới tâm lý trên thị trường. Tuy nhiên, yếu tố này sẽ chỉ ảnh hưởng trong ngắn hạn.

Dự báo trong tháng 4 giá dầu có thể giảm chút ít, tháng 5 sẽ dừng giảm với dao động biên độ nhỏ. Về trung hạn, cầu tăng dần từ sau tháng 5, dự kiến cuối năm 2020 khoảng 40 USD/thùng, cuối 2021 có thể đạt lại mức khoảng 60 USD/thùng.

Trong dài hạn, việc hồi phục thị trường phụ thuộc nhiều vào kết quả khống chế dịch Covid – 19 (tìm ra vaccine/thuốc chữa), giá dầu sẽ tăng khi nền kinh tế thế giới, đặc biệt các nước G20 phục hồi.

Tại Việt Nam, công thức giá bán dầu dựa trên trung bình giá tháng giao dầu của dầu Dated Brent do Platts định giá. Vì vậy, doanh thu của PVN cũng ảnh hưởng bởi dao động của giá dầu Brent do tâm lý chung của thị trường khi giá dầu WTI giảm sâu kỷ lục. Lãnh đạo PVN chia sẻ, việc giảm giá dầu trong suốt thời gian từ đầu năm 2020 đến nay đã ảnh hưởng lớn đến doanh thu, hiệu quả của Tập đoàn và các đơn vị thành viên trong cả 5 lĩnh vực kinh doanh chính.

Cụ thể, đối với lĩnh vực khai thác dầu khí, giá dầu cứ giảm 1 USD/thùng thì doanh thu sẽ giảm khoảng 2,2 nghìn tỷ đồng/năm. Với giá dầu ở mức 30 USD/thùng thì doanh thu sẽ giảm khoảng 55 nghìn tỷ đồng/năm (so với giá dầu kế hoạch là 60 USD/thùng). Hoạt động sản xuất và kinh doanh xăng dầu cũng chịu tác động tiêu cực từ dịch bệnh Covid-19 và giá dầu xuống thấp khi nhu cầu vận tải, lưu thông sụt giảm. Các NMLD bị lỗ do tồn trữ, chênh lệch giá sản phẩm thấp (có lúc giá xăng thấp hơn giá dầu), nguy cơ dừng hoạt động do tồn kho cao. Về lĩnh vực dịch vụ kỹ thuật dầu khí cũng gặp khó tương tự khi các chủ đầu tư, nhà thầu có xu hướng cắt giảm và tối ưu hóa chi phí sản xuất.

Dự tính, nộp ngân sách toàn Tập đoàn giảm khoảng 18,6 nghìn tỷ đồng/năm (so với giá dầu kế hoạch là 60 USD/thùng).

5 nhóm giải pháp ứng phó và những đề xuất hỗ trợ cụ thể

Từ cuối tháng 1/2020, PVN đã chủ động tập trung nghiên cứu và đánh giá tác động của dịch bệnh Covid-19 và khủng hoảng về giảm giá dầu để xây dựng và triển khai đồng bộ 5 nhóm giải pháp ứng phó. Cụ thể, nhóm giải pháp về quản trị: Toàn ngành tập trung chỉ đạo sản xuất, kinh doanh, cắt giảm tối đa chi phí sản xuất kinh daonh (tối thiểu 15%), giảm lương (10-20%), giảm hội họp, giao lưu... tăng cường quản trị chi phí tối ưu, triển khai áp dụng các công cụ, giải pháp nhằm giảm chi phí, tiết kiệm thời gian và nâng cao năng suất lao động.

Nhóm giải pháp về tài chính: đánh giá tác động dòng tiền, có phương án hạn chế tác động và tận dụng cơ hội tối ưu, tái cơ cấu nguồn vốn, giảm chi phí vốn; tiết giảm chi phí lãi vay; huy động vốn vay; tăng cường quản lý thu hồi công nợ; cơ cấu lại các khoản nợ; đàm phán điều chỉnh lãi vay…

Nhóm giải pháp về đầu tư: cập nhật, đánh giá, phân loại xác định nhóm các dự án ưu tiên; phân kỳ đầu tư, điều chỉnh tiến độ hợp lý; giãn dừng các dự án chưa thực sự quan trọng; tăng cường kiểm soát các hợp đồng; tìm kiếm cơ hội đầu tư mua mỏ tận dụng giá dầu thấp…

Nhóm giải pháp về thị trường: bám sát diễn biến cung cầu, giá dầu thô và sản phẩm để có giải pháp kịp thời; đa dạng hóa kênh phân phối, tăng thị phần bán lẻ; xây dựng chính sách bán hàng linh động; mở rộng và tích hợp hệ thống phân phối để chia sẻ, tiết giảm chi phí; tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp trong nước có ngành nghề kinh doanh liên quan đến sản phẩm của đơn vị mình cung cấp; song song kiến nghị Chính phủ và các Bộ ngành xem xét có các chỉ đạo định hướng cân đối cung cầu, khuyến khích sản xuất trong nước, xử lý gian lận thương mại…

Nhóm giải pháp về cơ chế chính sách: báo cáo kiến nghị Chính phủ và các Bộ ngành xem xét điều chỉnh sửa đổi một số chính sách thuế để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn…

“Tập đoàn đã thành lập Ban Chỉ đạo và nhiều tổ chuyên môn để cập nhật hàng ngày tình hình diễn biến thị trường, tình hình sản xuất kinh doanh để kịp thời ứng phó khó khăn với dịch bệnh Covid - 19 và giá dầu sụt giảm”- đại diện Lãnh đạo PVN chia sẻ.

Tuy nhiên, để hỗ trợ ngành công nghiệp mũi nhọn của nền kinh tế vượt qua khó khăn về giá dầu và tác động của dịch CPVID-19 như hiện nay, PVN cho rằng cùng với nỗ lực của doanh nghiệp thì sự trợ sức của Chính phủ là rất quan trọng. Theo đó, PVN đề xuất một số giải pháp: hỗ trợ ngay tài chính bằng các khoản vay giá rẻ về vốn lưu động cho PVN và các đơn vị thành viên; giãn khoản nợ vay tại các dự án/doanh nghiệp khó khăn của ngành.

Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng nhà nước Việt Nam cho phép PVN và các đơn vị thành viên được sử dụng khoản tiền gửi của đơn vị tại Ocean Bank hoặc cho phép được sử dụng khoản tiền này để thanh toán các nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước.

Điều tiết thị trường bán lẻ xăng dầu, xem xét tạm dừng nhập khẩu xăng dầu, xem xét cân đối cung cầu giữa sản xuất trong nước và nhập khẩu… Đồng thời,Chính phủ chỉ đạo tăng cường hợp tác trong khâu phân phối sản phẩm giữa các Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước cùng phân phối tiêu thụ sản phẩm: như PVN, Petrolimex, Vinachem…

Về chính sách thuế, cần đưa sản phẩm phân bón vào diện sản phẩm phải chịu thuế VAT với mức thuế suất 0%; đưa sản phẩm xăng dầu được chế biến từ tài nguyên dầu thô khi xuất khẩu được vào chịu thuế VAT; đồng thời xem xét bỏ quy định về thuế suất thuế xuất khẩu đối với sản phẩm phân bón.