Bầu cử Mỹ 2024: 5 điểm nhấn trong chiến thắng của ông Trump

Ông Donald Trump cùng Melania Trump và Barron Trump đến tham dự buổi theo dõi kết quả bầu cử vào đêm ngày 6/11/2024, tại West Palm Beach, Florida. Ảnh: AP

Theo The Hill, ngày 6/11, cựu Tổng thống Donald Trump đã thực hiện một cú lội ngược dòng ngoạn mục, đánh bại Phó Tổng thống Kamala Harris trong cuộc đua giành Nhà Trắng và mở đường trở lại với chiếc ghế Tổng thống nhiệm kỳ 2024-2028.

Cùng với đó, cuộc trở lại của ông Trump mang lại nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Sự nghiệp chính trị của ông Trump tưởng chừng đã khép lại khi ông cố gắng lật ngược kết quả bầu cử năm 2020, kích động người ủng hộ tấn công Điện Capitol dẫn đến cuộc bạo loạn và phải sơ tán Quốc hội. Trước đó, ông cũng trở thành tổng thống đầu tiên bị luận tội hai lần, bị cáo buộc trong bốn vụ án hình sự và dân sự, và bị kết tội ở tòa hình sự với 34 cáo buộc gian lận. Tuy nhiên, ông vẫn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ những người trung thành, phần lớn tin rằng ông là nạn nhân của hệ thống chính trị, pháp lý và truyền thông “tham nhũng”. “Chúng tôi đã vượt qua những trở ngại không ai ngờ tới”, ông Trump nói trong cuộc gặp gỡ với người ủng hộ tại West Palm Beach, Florida, khẳng định việc ông giành chiến thắng là “một chiến thắng vĩ đại cho nhân dân Mỹ”.

Những '‘điềm báo’' bất lợi cho bà Harris

Ngay vào tối trước ngày bầu cử Mỹ năm 2024, bà Harris đã gặp phải những dấu hiệu cảnh báo. Ngay khi ông Trump giành chiến thắng sớm tại bang Florida, khoảng cách dẫn trước gần gấp đôi so với dự đoán, điều này tạo ra bầu không khí lo ngại cho chiến dịch của bà. Cả đêm, sự ủng hộ dành cho ông Trump tiếp tục duy trì mạnh mẽ khi các bang an toàn cho Đảng Dân chủ như Virginia và New Jersey cũng kéo dài thời gian kiểm phiếu, trong khi ông Trump nhanh chóng dẫn đầu ở các bang chiến trường.

Ngay sau đó, bà Harris đã rời sự kiện tại Đại học Howard ở Washington mà không phát biểu công khai và dự kiến sẽ phát biểu sau đó vào ngày 7/11.

Sự thay đổi mạnh mẽ từ nam cử tri gốc La - tinh

Trái ngược với những dự đoán, cử tri nam gốc La - tinh đã chuyển hướng mạnh mẽ về phía ông Trump, theo thăm dò của CNN. Vào năm 2020, thăm dò cho thấy nam cử tri gốc La- tinh bỏ phiếu cho ông Biden với cách biệt 23 điểm, 59% so với 36% của ông Trump. Vậy mà lần này, họ lại bỏ phiếu cho ông Trump với tỷ lệ 54%, cao hơn bà Harris 10 điểm. Sự thay đổi mạnh mẽ này đã khiến nhiều người phải đặt ra những câu hỏi lớn. Những người ủng hộ ông Trump cho rằng chính sách bảo thủ văn hóa và cam kết cải thiện nền kinh tế đã giúp ông giành được sự ủng hộ này.

Việc ông Trump thành công trong thu hút sự ủng hộ từ nam giới gốc La - tinh được cho là nhờ vào chính sách bảo thủ và những hứa hẹn về một nền kinh tế mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, điều này không lý giải được sự thay đổi không đáng kể trong sự ủng hộ của phụ nữ gốc La - tinh. Điều này mở ra một câu hỏi lớn về sự phân hóa trong sự ủng hộ đối với ông Trump giữa các nhóm cử tri.

Vấn đề phá thai không tạo ra sự khác biệt

Đảng Dân chủ từng hy vọng rằng phụ nữ sẽ tham gia bầu cử với số lượng kỷ lục để bầu chọn nữ Tổng thống đầu tiên của Mỹ, đặc biệt là sau khi Tòa án Tối cao bác bỏ phán quyết Roe v. Wade (Roe v Wade là phán quyết mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Mỹ được thiết lập từ năm 1973 nhằm hợp pháp hóa việc phá thai trên toàn nước Mỹ) về việc hợp pháp hóa phá thai chỉ hai năm trước. Tuy nhiên, kỳ vọng này không thành hiện thực.

Mặc dù có sự khác biệt giới tính rõ rệt, các cuộc thăm dò tại các điểm bỏ phiếu cho thấy khoảng cách giữa phụ nữ ủng hộ bà Harris và ông Trump không lớn hơn nhiều so với 4 năm trước. Cụ thể, trong cuộc bầu cử năm 2020, phụ nữ đã chọn ông Biden với khoảng cách 15 điểm so với ông Trump, theo thăm dò của CNN. Tuy nhiên, năm nay, bà Harris chỉ dẫn trước ông Trump khoảng 10 điểm trong nhóm cử tri nữ.

Thực tế, sáng kiến bỏ phiếu về luật phá thai mới tại Florida đã không đạt được sự ủng hộ đủ mạnh, khi chỉ có 57% cử tri ủng hộ quyền tự do trong vấn đề này. Mặc dù vậy, có thể khẳng định rằng vấn đề phá thai không đủ sức mạnh để giúp bà Harris giành chiến thắng như kỳ vọng.

Cuộc đấu đá trong nội bộ đảng Dân chủ

Kết quả bầu cử này là cú sốc lớn đối với đảng Dân chủ. Ứng cử viên của họ đã thất bại trước đối thủ mà nhiều người trong đảng coi là mối đe dọa trực tiếp đối với nền dân chủ Mỹ, khiến làn sóng chỉ trích bắt đầu ngay lập tức.

Nhiều thành viên đảng Dân chủ đã và đang tiếp tục chỉ trích việc ông Biden quyết định tiếp tục đứng ra tranh cử Tổng thống để rồi dẫn đến chuỗi sự kiện ông Biden phải rút lui khỏi cuộc đua vào tháng 7 sau cuộc tranh luận thất bại vào cuối tháng 6. Rất ít người cho rằng ông Biden có thể làm tốt hơn bà Harris trong hoàn cảnh này.

Tuy nhiên, quyết định không rút lui sau một nhiệm kỳ và việc đảng Dân chủ thiếu động lực tổ chức một cuộc bầu cử sơ bộ sẽ bị chỉ trích mạnh mẽ. Những người này tin rằng quy trình này có thể đã giúp bà Harris mạnh mẽ hơn hoặc thậm chí tạo ra một ứng viên khác tốt hơn.

Chiến dịch của bà Harris cũng phải đối mặt với sự đánh giá khắt khe. Liệu bà có dành quá nhiều thời gian chỉ trích ông Trump là “phát xít” thay vì thu hút cử tri độc lập? Việc vận động cùng các nhân vật như cựu đại biểu Liz Cheney có phải là một sai lầm chiến lược ngay từ đầu? Nếu bà tập trung nhiều hơn vào các vấn đề của tầng lớp lao động hoặc áp dụng chiến lược truyền thông táo bạo hơn, liệu có thể ngăn chặn được sức hút của ông Trump?

Tuy vậy, thách thức lớn nhất của bà Harris có thể là nền kinh tế khó khăn và vị trí phó Tổng thống của một người có mức độ tín nhiệm yếu. Tuy nhiên, những câu hỏi trên sẽ không dễ dàng lắng xuống.

Ông Donald Trump: "Thiên mệnh" đã tới, "lưỡng viện" về tay?

Ông Trump từng nói rằng Chúa đã giao cho ông sứ mệnh cứu rỗi nước Mỹ và thế cục chính trị Mỹ hiện nay đang không hề làm phụ lòng của ông, khi có thể ông Trump sẽ nắm quyền kiểm soát đa số Cộng hòa tại Thượng viện và có thể cả Hạ viện. Trong khi đó, Đảng Dân chủ vốn đã gặp khó khăn tại Thượng viện vì phải đối mặt với nhiều thách thức ở các tiểu bang.

West Virginia - một tiểu bang bảo thủ gần như chắc chắn sẽ thuộc về Cộng hòa, đặc biệt sau khi Thượng nghị sĩ Joe Manchin thông báo nghỉ hưu. Thống đốc Cộng hòa Jim Justice đã được bầu vào vị trí này.

Tại một số tiểu bang khác, Thượng nghị sĩ Sherrod Brown đã thất bại trước đối thủ Cộng hòa Bernie Moreno. Các thượng nghị sĩ đương nhiệm Bob Casey và Tammy Baldwin cũng đang gặp khó khăn, dù họ vẫn có thể giành chiến thắng.

Tại Hạ viện, tình hình vẫn chưa rõ ràng vào ngày 6/11 và có thể phải mất vài ngày để có kết quả cuối cùng. Tuy nhiên, đảng Cộng hòa có thể vẫn duy trì được lợi thế đa số mong manh.

Nếu đảng Cộng hoà nắm đa số ghế ở lưỡng viện, đây sẽ là một chiến thắng lớn của đảng Cộng hòa, đồng thời giúp cho mọi chính sách mới của ông Trump dễ dàng được thông qua trót lọt hơn.