Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Bảo mật dữ liệu, bảo về chủ quyền quốc gia

Ngày 22/12/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 57/NQ-TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Trong đó, vấn đề bảo mật dữ liệu và an ninh mạng là một trong những nội dung quan trọng cần được quan tâm trong quá trình triển khai nghị quyết.

Đảng và Nhà nước ta đã nhiều lần khẳng định: Bảo vệ an ninh mạng chính là bảo vệ độc lập, chủ quyền và sự phát triển bền vững của đất nước trong thời đại mới. Tổng Bí thư Tô Lâm cũng từng nhấn mạnh: "Chúng ta đang bước vào giai đoạn bình minh của kỷ nguyên số, thời kỳ dữ liệu đã trở thành tài nguyên, tư liệu sản xuất quan trọng, trở thành năng lượng mới, thậm chí là "máu" của nền kinh tế số.” Đây không chỉ là định hướng chiến lược, mà còn là mệnh lệnh của thời đại đối với Việt Nam".

Với những ý nghĩa quan trọng đó, nhằm tuyên truyền, quán triệt sâu rộng, sớm đưa Nghị quyết 57/NQ-TW vào cuộc sống, chiều 25/9, Báo Nhân dân phối hợp Hiệp hội an ninh mạng Việt Nam (NCA) và Viện Hàn lâm Khoa học - Công nghệ Việt Nam chủ trì tổ chức chương trình tọa đàm với chủ đề "Bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc".

Ông Phan Văn Hùng, Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân cho biết, sự kiện cũng nhằm tạo diễn đàn để các đồng chí lãnh đạo, các chuyên gia, nhà khoa học cùng trao đổi, phân tích, từ đó đưa ra những kiến nghị, giải pháp thiết thực.

Đây cũng là hành động hưởng ứng Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, đưa chính sách của Đảng và Nhà nước đi vào cuộc sống, cùng hướng tới mục tiêu: Xây dựng một môi trường số an toàn, bảo vệ dữ liệu quốc gia, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân và doanh nghiệp, đồng thời khẳng định trách nhiệm, vị thế của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

Phó Tổng biên tập Báo Nhân dân cũng cho biết, trong thời đại ngày nay, dữ liệu được coi là “nguồn tài nguyên quý giá” của nền kinh tế số. Mỗi ngày, hàng tỷ thông tin cá nhân, giao dịch, hồ sơ y tế, tài chính… được lưu trữ và truyền tải trên môi trường mạng. Dữ liệu mở ra cơ hội phát triển chưa từng có, nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn những nguy cơ mất mát, rò rỉ và bị tội phạm mạng lợi dụng.

Tại Việt Nam, tiến trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực: từ quản lý nhà nước, giáo dục, y tế, cho đến thương mại, ngân hàng. Song hành với sự bùng nổ dữ liệu là những thách thức an ninh mạng ngày càng phức tạp. Chỉ một lỗ hổng nhỏ có thể dẫn đến những hệ lụy lớn: mất niềm tin xã hội, thiệt hại kinh tế, thậm chí ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Vì vậy, bảo vệ dữ liệu và an ninh mạng đã trở thành yêu cầu cấp thiết, mang tính sống còn đối với sự phát triển bền vững của đất nước.

Chính vì vậy, ông Phan Văn Hùng nhấn mạnh, tọa đàm ngày càng trở nên thêm ý nghĩa khi Việt Nam chuẩn bị đăng cai tổ chức Lễ mở ký Công ước về chống tội phạm mạng với tên gọi “Công ước Hà Nội”, đánh việc một văn kiện pháp lý đầu tiên của Liên hợp quốc về tư pháp hình sự được thông qua sau 20 năm.

Thay đổi tư duy, chủ động nhận diện sớm rủi ro

Chia sẻ quan điểm của Đảng, Nhà nước về tầm quan trọng của an ninh mạng hiện nay và vai trò của việc nhận diện sớm các rủi ro trong công tác bảo vệ dữ liệu, bảo vệ an ninh mạng, ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách chiến lược Trung ương nhấn mạnh, phải chuyển đổi tư duy.

"Nhận diện sớm rủi ro từ phòng thủ bị động sang phòng thủ chủ động là yếu tốt quan trọng trong bảo mật dữ liệu" - ông Phạm Đại Dương nhấn mạnh.

Cũng theo ông Dương, khái niệm chuyển đổi số đang rất phổ biến. Ra đường thấy chuyển đổi số, bật mạng lên cũng thấy chuyển đổi số. Chính vì vậy, đây là xu thế tất yếu của thời đại.

Nắm bắt xu hướng này, Đảng, Nhà nước đã ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW. Nghị quyết đặt mục tiêu quan trọng là đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, trong đó, kinh tế số sẽ đóng góp ít nhất 50% vào GDP vào thời điểm đó, và mục tiêu cho năm 2030 là nước đang phát triển, thu nhập trung bình cao. 

Nghị quyết cũng định hướng phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đóng vai trò là "động lực" tạo ra đột phá, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và sự phát triển bền vững cho đất nước trong kỷ nguyên mới. 

Đáng chú ý, ông Phạm Đại Dương nhấn mạnh, chuyển đổi số luôn phải song hành với bảo mật dữ liệu, an ninh mạng. Làm tốt được nhiệm vụ này cần chuyển đổi tư duy, từ bị động sang chủ động, nhận diện sớm rủi ro, chủ động các biện pháp phòng ngừa. 

Đề xuất giải pháp bảo mật dữ liệu và an ninh mạng trong kỷ nguyên số, ông Phạm Đại Dương cho rằng, cần có 2 yếu tố chính: Một là bảo vệ bằng công nghệ, bằng hạ tầng, quy trình, bằng biện pháp kỹ thuật; hai là bảo vệ bằng luật pháp.

Chưa dừng lại ở đó, ông Phạm Đại Dương cũng kiến nghị, cần gắn trách nhiệm cho các đối tượng tham gia. Trong đó, Nhà nước có trách nhiệm dẫn dắt, doanh nghiệp kiến tạo động lực và người dân cần nâng cao trách nhiệm khi sử dụng công nghệ.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia cũng nhận diện nhiều lỗ hổng trong bảo vệ dữ liệu, từ hạ tầng, đến con người và cả công nghệ. Chưa kể, sự phối hợp giữa các bên liên quan còn thiếu đồng bộ, thiếu tính chặt chẽ.

Thiếu tướng Hồ Văn Hương, Phó trưởng Ban Cơ yếu Chính phủ cũng cho biết, có 3 lỗ hổng bảo mật dữ liệu phổ biến: lỗ hổng về mã hóa, lỗ hổng về phân quyền truy cập và truy vết dữ liệu.

Tọa đàm được tổ chức nhằm hưởng ứng Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, đưa chính sách của Đảng và Nhà nước đi vào cuộc sống. Chúng ta cùng hướng tới mục tiêu: Xây dựng một môi trường số an toàn, bảo vệ dữ liệu quốc gia, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân và doanh nghiệp, đồng thời khẳng định trách nhiệm, vị thế của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.