Thống kê từ Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam, ước tính đến hết năm 2018, toàn quốc có 14,629 triệu người tham gia BHXH, đạt tỷ lệ 30,2% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động; số người tham gia BH thất nghiệp khoảng 12,539 triệu người đạt tỷ lệ 25,9% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động; số người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) khoảng 82,38 triệu người đạt đạt tỷ lệ 87,7% dân số (vượt 2,31% so với chỉ tiêu được giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 28/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2016-2020).
Đảm bảo an sinh bền vững là mục tiêu của toàn ngành BHXH |
Cùng với việc mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT, số thu về Quỹ BHXH, BHYT cũng không ngừng gia tăng với tổng số thu ước đạt trên 329.000 tỷ đồng. Quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT được bảo đảm với gần 180 triệu lượt người được chi trả chi phí khám, chữa bệnh BHYT; trên 10 triệu lượt người được hưởng các chế độ BHXH, BH thất nghiệp với tổng số tiền chi trả lên tới gần 300.000 tỷ đồng.
BHXH Việt Nam cũng đã rất chủ động, tích cực phối hợp với các bộ, ban, ngành và chính quyền địa phương quyết liệt tổ chức thực hiện kê khai, lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT trên toàn quốc cho hơn 92 triệu người với trên 24 triệu hộ gia đình. Sau khi rà soát, đến nay đã cơ bản hoàn thiện cơ sở dữ liệu hộ gia đình tham gia BHYT, quản lý tập trung thống nhất trong cả nước.
Đặc biệt, dấu ấn của ngành BHXH năm 2018 đươc lãnh đạo ngành này cho biết đó là tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính triệt để thông qua việc ban hành các quy trình, thành phần hồ sơ và thời hạn giải quyết lĩnh vực thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, giao dịch điện tử và tiếp tục thực hiện cải cách trong lĩnh vực giải quyết chế độ chính sách, nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất, đem lại sự hài lòng cho tổ chức và cá nhân khi giao dịch với cơ quan BHXH.
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh nhấn mạnh: những nhiệm vụ mà ngành BHXH đang thực hiện đều hướng tới một mục tiêu chung nhất, đó là đảm bảo tốt nhất quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia BHXH, BHYT. Mọi hoạt động của ngành phải lấy mệnh đề trọng yếu này làm trung tâm. Trên tinh thần này, trong năm 2018, Quỹ BHXH, BHYT đã bảo đảm quyền lợi cho gần 180 triệu lượt người khám, chữa bệnh BHYT; trên 10 triệu lượt người được hưởng các chế độ BHXH, BH thất nghiệp với tổng số tiền chi trả lên tới gần 300.000 tỷ đồng. Đặc biệt, chính sách BHXH, BHYT đã bảo đảm cuộc sống cho gần 3 triệu người nghỉ hưu cũng như tạo cơ hội được chăm sóc y tế cho hàng triệu người mắc các bệnh nan y, chi phí điều trị y tế của mỗi người lên tới hàng trăm triệu đồng, thậm chí là hàng tỷ đồng mỗi năm.
Tuy nhiên, năm 2018, ngành BHXH còn gặp không ít hách thức như việc thực hiện các mục tiêu phát triển đối tượng đến năm 2020 theo tinh thần Nghị quyết số 21-NQ/TW đề ra còn hết sức khó khăn. Nguyên nhân chính là do tình trạng một số doanh nghiệp cố tình trốn tránh trách nhiệm tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho người lao động bằng. Cấp ủy đảng, chính quyền địa phương một số tỉnh, thành phố chưa quyết liệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn. Một số địa phương chưa phối hợp tốt với cơ quan tài chính, cơ quan quản lý đối tượng trong việc chuyển tiền đóng BHYT cho các đối tượng được đóng, hỗ trợ đóng. Việc phối hợp chia sẻ thông tin giữa cơ quan BHXH với các cơ quan liên quan về quản lý doanh nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu; các đối tượng được thanh tra, kiểm tra đôi khi còn có biểu hiện cản trở, không hợp tác.
Trên cơ sở những kết quả đạt được năm 2018, năm 2019 toàn ngành BHXH tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ nặng nề đang được đặt ra. Theo ông Đào Việt Ánh, với những mục tiêu phát triển đã được quán triệt thực hiện trong Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, ngành BHXH sẽ tích cực triển khai các giải pháp mở rộng diện bao phủ BHXH đến các năm 2021, 2025, 2030, tương ứng phải đạt bao phủ 35%, 45%, 60% lực lượng lao động tham gia BHXH, trong đó, yêu cầu phát triển BHXH tự nguyện với mục tiêu phải đạt từ 1%, 2,5%, 5% lực lượng lao động trong độ tuổi; với BH thất nghiệp phải đạt 28%, 35%; 45% lực lượng lao động tương ứng đến các năm 2021, 2025, 2030.
Bên cạnh đó, hiện diện bao phủ BHYT tuy đạt được kết quả khả quan, nhưng yêu cầu duy trì sự tham gia bền vững vẫn cần có những giải pháp mới. Ngoài ra, yêu cầu ngày một phức tạp hơn với công tác quản lý quỹ khám, chữa bệnh BHYT trong bối cảnh thực tiễn ngày một phát sinh nhiều áp lực khi thực hiện triệt để hơn lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế. Công tác tổ chức thực hiện BHXH, BHYT cần có những bước chuyển mạnh mẽ hơn và năm 2019 sẽ đóng vai trò là năm bản lề, triển khai các biện pháp, từng bước đạt được mục tiêu vào năm 2021.
Đặc biệt, ngành BHXH sẽ tích cực tham mưu để cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu phát triển BHXH nhất là triển khai các nhóm giải pháp thực hiện được quán triệt tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 7 về cải cách chính sách BHXH phù hợp với thực tế tại địa bàn. Triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết 102/NQ-CP ngày 03/8/2018 của Chính phủ về việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH; giao chỉ tiêu và lộ trình tăng số người tham gia BHXH với từng địa bàn quận, huyện, thị xã.
Đồng thời, công tác truyền thông được xác định sẽ tiếp tục phải được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả phù hợp với tình hình mới. Hướng tới mục tiêu an sinh bền vững, cần truyền thông để người lao động nhận thức rõ lợi ích của việc tham gia BHXH dài lâu, hạn chế BHXH một lần. Song song với việc thực hiện công tác mang tính thường xuyên, thu đúng, thu đủ, thanh, kiểm tra, giảm nợ đọng, từng cán bộ cơ quan BHXH cơ sở phải nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ, nâng cao sự hài lòng của người dân; quá trình giải quyết thủ tục hành chính cần có sự linh hoạt, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp, từng bước, từng ngày tạo và nâng cao niềm tin về cơ quan BHXH cũng như chính sách, pháp luật BHXH của Đảng, Nhà nước vì mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội bền vững.