Bài 2: Chuyển nhượng tài sản trái phép, thất thoát ngân sách tại 28ha đất ven biển đẹp nhất TP Vũng Tàu

Mất khoản nợ ngân sách hơn 16 tỷ đồng khi cổ phần hóa

Tại Hợp đồng thuê đất số 11/HĐTĐ ngày 6/12/1997 được ký kết giữa Công ty đầu tư xây lắp (ĐTXL) Bà Rịa - Vũng Tàu với Sở Địa chính tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (nay là Sở Tài nguyên và Môi trường) đã quy định rõ công ty có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất tại bãi tắm Thùy Vân, mỗi năm gần 1,7 tỷ đồng, bắt đầu tính từ ngày 30/11/1996.

Tuy nhiên, tại thời điểm lập thủ tục cổ phần hóa doanh nghiệp đối với Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu đã có căn cứ xác định được số tiền thuê đất công ty này đang nợ ngân sách hơn 16,4 tỷ đồng (giai đoạn từ 30/11/1996 - 31/12/2005). Thế nhưng, số tiền nợ ngân sách này không được đưa vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu là thực hiện không đúng quy định về việc chuyển công ty Nhà nước thành công ty cổ phần.

Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xác định trách nhiệm này thuộc về Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu. Ngoài ra, việc này còn thuộc trách nhiệm của Chi cục Thuế TP Vũng Tàu khi kiểm tra quyết toán thuế trước khi doanh nghiệp cổ phần hóa, đã không rà soát, kiểm tra khoản nợ tiền thuê đất tại bãi tắm Thùy Vân đối với Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu.

Hội đồng xác định giá trị doanh nghiệp nhà nước đối với Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu, do ông Hà Văn Rao, nguyên Giám đốc Sở Tài chính, làm Chủ tịch hội đồng và thành viên là đại diện các sở, ngành, Công ty CP kiểm toán và tư vấn (A&C) đã không thẩm định kỹ khoản nợ tiền thuê đất nhà nước khi xác định giá trị doanh nghiệp.

Chuyển nhượng tài sản trái phép

Nhiều doanh nghiệp thứ phát kinh doanh trên khu đất vàng ven biển đẹp nhất TP Vũng Tàu.

Ngày 2/8/2012, Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu (lúc này đã cổ phần hóa từ Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu, vốn Nhà nước 0 đồng) ký Hợp đồng cho Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thuê cơ sở vật chất, hạ tầng tại Khu du lịch Nghinh Phong, thời gian thuê 5 năm. Tuy nhiên, trên thực tế, Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ thuê 157 ngày. Trước khi cho thuê và thuê tài sản, cơ sở hạ tầng tại đây, Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu và Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu không xin ý kiến UBND tỉnh.

Ngày 23/1/2013, Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu, Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Công ty CP du lịch Nghinh Phong ký kết hợp đồng chuyển nhượng tài sản, cơ sở vật chất tại Khu du lịch Nghinh Phong, tổng trị giá 27,5 tỷ đồng.

Trước đó, theo biên bản thỏa thuận ngày 5/11/2012, Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu có trách nhiệm góp vốn 10 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 33,33% và Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có trách nhiệm góp vốn 18 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 60% để thành lập Công ty CP du lịch Nghinh Phong. Tuy nhiên trên thực tế, vốn hoạt động của Công ty CP du lịch Nghinh Phong chủ yếu là do Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu góp với tỷ lệ 94,91%, Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu không góp vốn như thỏa thuận.

Tại biên bản làm việc với đoàn thanh tra ngày 18/9/2017, đại diện Công ty CP bất động sản và đầu tư VRC (trước đó là Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu) cho biết mục đích công ty là bán tài sản tại Khu du lịch Nghinh Phong, không góp vốn thành lập Công ty CP du lịch Nghinh Phong.

Riêng đối với diện tích hơn 3,2 ha đất tại Khu du lịch Nghinh Phong, ban đầu do Công ty ĐTXL Bà Rịa - Vũng Tàu đứng tên hợp đồng thuê đất (Hợp đồng thuê đất số 11/HĐTĐ ngày 6/12/1997) nên Công ty CP du lịch Nghinh Phong không có quyền sử dụng đất, không được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đồng ý cho nhận chuyển nhượng quyền thuê đất, mà chỉ được phép thuê hạ tầng tại Khu du lịch Nghinh Phong. Thế nhưng, Công ty CP du lịch Nghinh Phong nhận chuyển nhượng tài sản, cơ sở vật chất và đầu tư nhiều hạng mục công trình trên khu đất này (32 hạng mục với tổng vốn đầu tư khoảng 25 tỷ đồng). Toàn bộ các công trình, hạng mục do Công ty CP du lịch Nghinh Phong đầu tư thêm là xây dựng trái phép, không phép.

Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xác định việc Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ký hợp đồng thuê cơ sở vật chất hạ tầng nêu trên của Công ty CP xây lắp và địa ốc Vũng Tàu tại Khu du lịch Nghinh Phong, sau đó chuyển hình thức từ hợp đồng thuê tài sản, cơ sở vật chất thành hợp đồng chuyển nhượng tài sản, cơ sở vật chất để thành lập Công ty CP du lịch Nghinh Phong; trong khi đó chủ trương của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là không cho phép chuyển nhượng quyền thuê đất cho Công ty CP du lịch Nghinh Phong, mà chỉ được cho thuê hạ tầng trên đất tại Khu du lịch Nghinh Phong.

Doanh nghiệp thứ phát trục lợi

Nhiều đơn vị kinh doanh du lịch trên khu đất vàng suốt nhiều năm nhưng không thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Theo Thanh tra tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, mặc dù UBND tỉnh quy định các doanh nghiệp thứ phát không được cho thuê lại mặt bằng, nhưng qua thanh tra cho thấy Công ty OSC VN, Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu… đã cho nhiều tổ chức thuê lại mặt bằng kinh doanh.

Cụ thể, Công ty CP du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã cho Công ty CP Lạc Việt thuê mặt bằng diện tích gần 6.000 m2, từ ngày 29/2/2009 – 30/6/2017 thu về số tiền hơn 4,1 tỷ đồng và tiền thuê đất hơn 1,1 tỷ đồng. Công ty này còn cho các cá nhân thuê mặt bằng bán đồ lưu niệm, đồ tắm tại Khu du lịch Biển Đông, tổng doanh thu từ năm 2012 - 2017 là hơn 1,9 tỷ đồng… Công ty CP du lịch Nghinh Phong thì cho các cá nhân thuê mặt bằng tại Khu du lịch Nghinh Phong, gồm: massage, vũ trường, bán hải sản, cà phê và đồ lưu niệm, đồ tắm, giữ xe... thời gian khoảng 4,5 năm (từ năm 2013 - 2017), tổng doanh thu từ việc cho thuê mặt bằng hơn 4,3 tỷ đồng.

Từ khi nhận bàn giao mặt bằng của OSC VN vào ngày 5/1/2015, Công ty TNHH Janhold - OSC có ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty TNHH Hưng Phú, Công ty TNHH dịch vụ du lịch Hoàng Nhân để cùng kinh doanh khu vực bãi tắm Thùy Vân, nhưng thực tế đây là các hợp đồng cho các tổ chức thuê mặt bằng. Từ năm 2006 - 2015, OSC VN còn cho các cá nhân, tổ chức thuê toàn bộ mặt bằng tại khu bãi biển khách sạn Tháng Mười B (hiện nay là khu bãi biển New Wave) với diện tích đất hơn 7.600 m2, thu về hơn 8 tỷ đồng.

Ngoài ra, Công ty CP du lịch Nghinh Phong, Công ty CP khách sạn du lịch Tháng Mười và Công ty TNHH Janhold - OSC là các đơn vị liên kết, chuyển nhượng tài sản, cổ phần hóa từ các doanh nghiệp thứ phát nhưng đã sử dụng đất, mặt bằng tại bãi tắm Thùy Vân và đã cho các tổ chức, cá nhân khác thuê lại hạ tầng, mặt bằng kinh doanh dịch vụ để thu tiền.

Thanh tra tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu xác định, một số doanh nghiệp thứ phát mặc dù đã hạch toán số tiền cho thuê đất (cho thuê lại) vào chi phí hoạt động kinh doanh hằng năm của đơn vị, nhưng trên thực tế lại không nộp tiền thuê đất cho ngân sách Nhà nước. Tính từ năm 2006 - 2017, Cục Thuế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu xác định tiền thuê đất mà các DN phải nộp lên đến hơn 326 tỷ đồng.