Bài 1: Nụ cười Ma Lỳ Sán

Đầu tư hạ tầng lưới điện nông thôn, tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc đã và đang được Hà Giang đẩy mạnh.

Đồng bào dân tộc Nùng mạnh dạn đầu tư cho sản xuất nhờ có điện

Để đi đến Ma Lỳ Sán, chúng tôi hầu như mất cả một ngày đi xe ô tô từ trung tâm thành phố Hà Giang lên đến trung tâm huyện Xín Mần (khoảng 150km) rồi tiếp tục hành trình gần 20km nữa để đến thôn Ma Lỳ Sán thuộc xã Trung Thịnh, huyện Xín Mần của tỉnh Hà Giang.

Đường núi quanh co, ghập ghềnh, sau những đợt mưa lớn trong tháng 8 và đầu tháng 9 vừa qua đã khiến nhiều đoạn trên tuyến đường từ huyện Quang Bình đi Xín Mần bị sạt lở và hư hỏng nặng. Đây cũng là tuyến đường đang được ngành giao thông tỉnh Hà Giang đầu tư nâng cấp, cải tạo.

Có lẽ cơ sở hạ tầng giao thông là một trong những vấn đề khó khăn và “cản trở” lớn đối với phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Mất khoảng 1h đồng hồ từ Thị trấn Cốc Pài (trung tâm của huyện Xín Mần), các cán bộ của Điện lực Xín Mần- Công ty Điện lực Hà Giang đã đưa chúng tôi đến thôn Ma Lỳ Sán - nơi có 100% đồng bào dân tộc Nùng sinh sống.

Thôn Ma Lỳ Sán, xã Trung Thịnh là thôn đặc biệt khó khăn của huyện Xín Mần, chủ yếu là đồng bào dân tộc Nùng sinh sống. Nhờ chính sách của Đảng, Nhà nước và sự hỗ trợ của Chính quyền địa phương, sự phối hợp chặt chẽ của ngành điện, đến nay đã có 100% hộ dân ở Ma Lỳ Sán được sử dụng điện lưới quốc gia. Có điện, đời sống của người dân có sự đổi thay rõ rệt. Các thông tin thời sự, văn hóa được cập nhật tốt hơn; trẻ em có ánh sáng học con chữ trong niềm vui mới.

Không giấu nổi niềm vui, với nụ cười rạng rỡ, anh Lù Văn Thắng, Trưởng thôn Ma Lỳ Sán cho biết: Mấy năm trước trong thôn chưa có điện lưới quốc gia, bà con gặp nhiều khó khăn về phát triển kinh tế trong chiếu sáng cũng như đầu tư mua máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế hộ gia đình.

Anh Thắng chia sẻ, các cháu học phải dùng dèn dầu, từ tháng 8/2022 có điện lưới quốc gia, bà con đã phát triển kinh tế mua máy móc thiết bị điện trong gia đình như: Tủ lạnh, ty vi, máy xay sát, mở rộng phát triển chăn nuôi…

Sau một năm có điện lưới quốc gia, kinh tế các hộ gia đình ở Ma Lỳ Sán đã từng bước khởi sắc và ngày càng phát triển, diện mạo đời sống của đồng bào dân tộc Nùng ở Ma Lỳ Sán thay đổi rõ nét.

“Có điện, bà con đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng để nuôi nhiều lợn, gà hơn. Nếu trước kia mỗi nhà chỉ nuôi 3-4 con thì nay đã có định hướng phát triển theo trang trại, đàn, nuôi đến 10-15 con trở lên”- anh Lù Văn Thắng cho hay.

Hiện cả thôn Ma Lỳ Sán có 95 hộ dân, trong đó hộ nghèo là 65 hộ, hộ cận nghèo 23 hộ, còn lại là hộ trung bình. Theo lời anh Thắng kể, sau khi có điện lưới cán bộ ngành điện đã đến từng nhà lắp các thiết bị điện giúp bà con, đồng thời hướng dẫn người dân cách sử dụng các thiết bị điện an toàn, phòng chống cháy nổ; tuyêntruyền, vận động bà con sử dụng điện đúng mục đích, không lãng phí điện, cũng như tham gia bảo vệ hành lang an toàn lưới điện và các công trình điện.

Khi điện lưới quốc gia về với thôn Ma Lỳ Sán, nhiều gia đình đã mua sắm ti vi và tủ lạnh. “Nhiều hộ dân lần đầu tiên được xem tivi, qua đó đã biết thêm những kiến thức phục vụ trồng trọt, chăn nuôi và sử dụng nồi cơm điện thay cho củi đun như trước đây. Bên cạnh đó, việc học hành của trẻ em vì thế mà thuận tiện hơn nhờ có ánh điện thay thế cho ánh đèn dầu. Giờ đây, khi màn đêm buông xuống, cả thôn đã bừng sáng, cuộc sống trong thôn đổi thay. Tết Quý Tỵ năm 2023 là năm đầu tiên 95 hộ dân ở Ma Lỳ Sán được đón Tết trong một niềm vui trọn vẹn dưới ánh sáng điện” – anh Lù Văn Thắng vui mừng bày tỏ.

Có điện lưới quốc gia, người dân trong thôn Ma Lỳ Sán đã có thêm nhiều cơ hội để phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn mua máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp và đời sống, cũng như có thể tiếp cận thông tin về các mô hình phát triển kinh tế hay, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp.

Cũng theo anh Thắng, khi chưa có điện lưới quốc gia, máy xay xát gạo, ngô phải chạy bằng dầu, chi phí rất tốn kém anh chỉ mua một cái để phục vụ bà con trong thôn. "Kể từ ngày Điện lực Xín Mần đưa điện về thôn, chi phí tiền điện phục vụ cho máy móc đã giảm đi hơn một nửa so với chạy dầu, tôi đã đầu tư thêm máy sát và cũng có thêm vài hộ gia đình trong thôn mua sắm máy sát và máy móc thiết bị để phục vụ sản xuất nông nghiệp cũng như chăn nuôi” – anh Thắng cho biết thêm.

Ông Phạm Ngọc Hùng – Giám đốc Điện lực Xín Mần cho biết: “Khi chúng tôi đi khảo sát để xây dựng dự án, đồng bào dân tộc tại thôn nghe tin ngành điện sẽ đầu tư lưới điện quốc gia về bản thì tất cả người dân trong thôn đều vui mừng và phấn khởi. Bởi vậy, khi những người thợ điện tiến hành dựng cột, kéo dây điện, mọi người đều tích cực tham gia giúp sức, hỗ trợ. Nay việc cấp điện cho thôn đã hoàn thành, cuộc sống của người dân cũng theo đó mà khấm khá lên”.

Đến năm 2025 - Xín Mần xóa “vùng lõm” về điện

Hiện Xín Mần đang quản lý trên 230 km đường dây 35kV, 110 trạm biến áp 35/0,4kV cùng trên 300km đường dây 0,4kV. Là đơn vị quản lý trên địa hình miền núi bị chia cắt mạnh, trong quá trình quản lý vận hành lưới điện, đơn vị cũng gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, thời gian qua Điện lực Xín Mần đã nỗ lực áp dụng một số giải pháp ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến như lắp đặt các hệ thống bảo vệ máy cắt Recloser, LBS để tự động hóa lưới điện, cung cấp điện ổn định an toàn, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, quốc phòng tại địa phương.

Ông Phạm Ngọc Hùng – Giám đốc Điện lực Xín Mần cho hay: Trên địa bàn huyện Xín Mần 100% các xã đã có điện, tỷ lệ hộ dân có điện đạt khoảng 94%, tỷ lệ thôn bản có điện đạt khoảng 91%.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị, đảm bảo cấp điện cho địa phương, ông Phạm Ngọc Hùng chia sẻ: “Điện lực Xín Mần đã thực hiện tốt vai trò tham mưu đề xuất, xây dựng kế hoạch với các cơ quan chức năng để đưa điện về các thôn, bản chưa có điện.”

Cụ thể như thôn Ma Lỳ Sán, qua nhiều ý kiến tiếp xúc cử tri cũng như các đề xuất của địa phương, Điện lực Xín Mần đã có đề xuất, kiến nghị với Công ty Điện lực Hà Giang để xây dựng dự án đưa điện lưới quốc gia về Ma Lỳ Sán.

“Công trình được xây dựng năm 2022, sau một thời gian thi công rất nhanh, chỉ trong mấy tháng đã hoàn thành cấp điện cho nhân dân. Đồng bào dân tộc Nùng nơi đây rất phấn khởi khi có hệ thống lưới điện quốc gia, điều này đã giúp bà con đảm bảo đời sống, sinh hoạt và sản xuất”- ông Hùng cho hay.

Xác định nhiệm vụ chính của điện lực ngoài việc đảm bảo cung cấp điện, Điện lực Xín Mần cũng thực hiện bảo dưỡng, kiểm tra phát hiện kịp thời các khiếm khuyết để đảm bảo cấp điện an toàn, ổn định và liên tục, hạn chế tối đa các sự cố. Đơn vị đã triển khai các giải pháp thay sứ cách điện, vệ sinh sứ cách điện, tăng cường tiếp đất, phát dọn hành lang, đồng thời cũng tăng cường tuyên truyền an toàn điện trong nhân dân, từ đó giúp sử dụng điện an toàn, đảm bảo hành lang an toàn lưới điện.

Ngoài ra, đơn vị đã tham mưu với Công ty Điện lực Hà Giang và UBND huyện Xín Mần tiếp tục xây dựng tiếp các công trình tại các thôn chưa có điện, “vùng lõm” về điện.

“Theo kế hoạch đến 2025, những đề xuất tham mưu của Điện lực Xín Mần, UBND huyện Xín Mần và Công ty Điện lực Hà Giang cũng đã có kế hoạch để đầu tư, xây dựng dần các công trình điện tại 9 /87 thôn, bản chưa có điện lưới quốc gia”- ông Hùng khẳng định.

Bài 2: Đẩy nhanh các dự án đầu tư lưới điện, tạo xung lực cho phát triển kinh tế