Tin Khu Vực 
Tâm điểm đối thoại và ổn định khu vực
Hội nghị Cấp cao ASEAN 2025 đã chính thức khai mạc tại Kuala Lumpur, Malaysia, với sự tham dự của lãnh đạo 11 quốc gia thành viên, cùng nhiều đối tác đối thoại như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản. Diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động, hội nghị năm nay được coi là diễn đàn quan trọng để khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong việc duy trì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Các nhà lãnh đạo thế giới tập trung tại Malaysia vào ngày 27/10 để thảo luận biện pháp tăng cường quan hệ kinh tế và thương mại, trong khi mức thuế mới của Hoa Kỳ được cho là sắp có hiệu lực. Những diễn biến quan trọng của hội nghị đã phản ánh tinh thần chủ động và đoàn kết của khối trước những thách thức về thương mại, an ninh và biến đổi khí hậu.
Toàn cảnh Hội nghị Cấp cao ASEAN 2025 ngày 27/10. Ảnh: ASEAN.org
Theo hãng tin Reuters, diễn biến tại hội nghị năm nay càng trở nên đáng chú ý khi Mỹ và Trung Quốc, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đang nỗ lực ngăn chặn nguy cơ leo thang căng thẳng thương mại, sau khi Washington cảnh báo khả năng áp dụng biện pháp thuế quan mới đối với hàng hóa Trung Quốc.
Trước đó, Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý dỡ bỏ phần lớn thuế áp lên hàng hóa của nhau trong khuôn khổ “đình chiến thương mại” được ký từ tháng 5, kéo dài đến ngày 10/11. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết, thỏa thuận có thể được gia hạn thêm, tùy theo quyết định của Tổng thống Donald Trump, động thái thể hiện thiện chí duy trì ổn định và đối thoại thay vì đối đầu.
Theo ông Bessent, hai bên đã có các cuộc thảo luận thực chất về thương mại, nguồn cung đất hiếm và các lĩnh vực hợp tác song phương khác. Ông khẳng định, những tiến triển này có thể tạo nền tảng cho cuộc gặp cấp cao giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình trong thời gian tới.
“Thông điệp của chúng tôi gửi đến các quốc gia Đông Nam Á là Hoa Kỳ hoàn toàn ủng hộ các bạn 100% và có ý định trở thành đối tác vững chắc trong nhiều thế hệ", Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu, trong ngày mà các đoàn đàm phán Mỹ và Trung Quốc đồng ý tạm dừng leo thang thuế quan trong cuộc chiến thương mại song phương.
Giới quan sát nhận định, việc duy trì đối thoại giữa hai nền kinh tế hàng đầu không chỉ giúp giảm áp lực cho thị trường tài chính toàn cầu mà còn mở ra không gian hợp tác mới cho khu vực Đông Nam Á, nơi đang đóng vai trò trung gian và cầu nối trong mạng lưới thương mại toàn cầu.
Cũng trong ngày 26/10, nhân dịp Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Cấp cao ASEAN, Việt Nam và Mỹ đã công bố Tuyên bố chung về Khuôn khổ Hiệp định Thương mại Đối ứng, Công bằng và Cân bằng. Tuyên bố chung thể hiện kết quả đạt được trong đàm phán thương mại đối ứng giữa hai nước, hướng tới xây dựng quan hệ kinh tế - thương mại ổn định, bền vững và hài hòa lợi ích, phù hợp với khuôn khổ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - Mỹ.
ASEAN phát đi thông điệp hòa bình và hợp tác phát triển
Trong khuôn khổ hội nghị, các đoàn đàm phán của Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc gặp bên lề nhằm tìm kiếm giải pháp giảm căng thẳng thương mại. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết hai bên đã đạt được “một số tiến triển tích cực” và đang hướng tới cuộc gặp cấp cao “hiệu quả, mang lại kết quả thiết thực”.
“Các nhà lãnh đạo đều thể hiện thiện chí đối thoại và sẵn sàng hợp tác”, ông Greer nói, cho thấy nỗ lực duy trì ổn định trong quan hệ giữa hai cường quốc kinh tế, điều mà ASEAN đặc biệt hoan nghênh.
Song song với các diễn biến quốc tế, ASEAN tiếp tục phát đi thông điệp rõ ràng về hòa bình, ổn định và hợp tác. Việc khối chủ trì nhiều cuộc gặp cấp cao, tạo không gian đối thoại giữa những nền kinh tế lớn, cho thấy vai trò trung tâm và bản lĩnh ngoại giao mềm của ASEAN trong cấu trúc khu vực.
Từ hòa giải căng thẳng chính trị đến thúc đẩy liên kết kinh tế, ASEAN đang chứng minh rằng đối thoại là chìa khóa để duy trì ổn định và phát triển bền vững.
Một điểm nhấn quan trọng của hội nghị năm nay là sự kiện Đông Timor chính thức trở thành thành viên thứ 11 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á. Với dân số khoảng 1,4 triệu người và nền kinh tế đang phát triển, việc gia nhập này đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong tiến trình hội nhập khu vực của quốc gia trẻ.
Chính phủ Đông Timor kỳ vọng, việc trở thành thành viên ASEAN sẽ giúp nước này mở rộng hợp tác kinh tế, thu hút đầu tư và nâng cao vị thế quốc tế, đồng thời đóng góp vào nỗ lực chung của khu vực trong việc gìn giữ hòa bình và phát triển thịnh vượng.
Sự kiện này cũng thể hiện tinh thần đoàn kết, mở rộng và gắn kết của ASEAN, đúng như Tuyên bố Kuala Lumpur 2025 nhấn mạnh: “Một ASEAN thống nhất, hòa bình và bao trùm sẽ là nền tảng cho thịnh vượng chung”.
Các nhà lãnh đạo trong khối thống nhất quan điểm rằng, chỉ có hợp tác mới giúp khu vực ứng phó hiệu quả với thách thức toàn cầu, từ biến đổi khí hậu đến gián đoạn chuỗi cung ứng, từ cạnh tranh công nghệ đến bất ổn địa chính trị.
Hội nghị Cấp cao ASEAN 2025 vì thế được xem là thông điệp mạnh mẽ về hòa bình và hợp tác trong bối cảnh thế giới đầy biến động. Việc Mỹ và Trung Quốc nối lại đối thoại, Thái Lan và Campuchia ký thỏa thuận ngừng bắn, cùng sự gia nhập của Đông Timor, tất cả đều là minh chứng cho sức lan tỏa của tinh thần ASEAN, đối thoại thay vì đối đầu, hợp tác thay vì cạnh tranh.
Khi trật tự thế giới đang có sự chuyển biến, ASEAN tiếp tục khẳng định vị thế là trục cân bằng, nơi các quốc gia, dù khác biệt về lợi ích hay quy mô, vẫn có thể gặp gỡ, thảo luận và tìm kiếm tiếng nói chung.
Từ Kuala Lumpur, thông điệp rõ ràng nhất được phát đi là: hòa bình và hợp tác luôn là lựa chọn đúng đắn, và chính Đông Nam Á, với tinh thần đoàn kết và trách nhiệm, đang góp phần định hình một tương lai ổn định hơn cho khu vực và thế giới.
