Đào Bắc Hà mất mùa: Sản lượng giảm, giá không tăng

Thu nhập bà con nông dân bị giảm

Cao nguyên trắng Bắc Hà đã bước vào vụ thu hoạch đào năm 2025 hơn một tuần. Vụ đào năm nay, do thời tiết, khí hậu diễn biến phức tạp, rét đậm, rét hại, hạn hán kéo dài đầu năm, lại mưa to đúng vào thời kỳ đậu quả khiến hoa và trái nhỏ bị thối, đào Bắc Hà mất mùa. Trong khi giá đào không tăng, đã giảm thu nhập bà con nông dân trồng đào địa phương.

Những ngày này, ở khu vực trung tâm huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai) và các xã Tả Chải, Na Hối, Bản Phố, đào Pháp bắt đầu chín rộ, bà con nông dân bắt đầu thu hoạch quả đem ra chợ.

Vùng cao Bắc Hà vào mùa thu hoạch Đào Pháp. Ảnh: Tráng Xuân Cường

Gia đình ông Vương Văn Phong, 70 tuổi, dân tộc Nùng, ở thôn Na Khèo, thị trấn Bắc Hà là hộ trồng đầu tiên với số lượng nhiều hơn 120 gốc đào Pháp từ 5-8 năm tuổi. Vốn đã quen cảnh năm được mùa, mất mùa đào, ông Phong rầu rĩ bảo nếu như năm ngoài đào được mùa, gia đình thu được gần 1 tấn, bán được hơn 30 triệu đồng thì năm nay do ảnh hưởng của khí hậu đầu năm rét đậm, rét hại, hạn hán kéo dài, mưa to làm thối quả non nên đào mất mùa.

"Trong phiên chợ ngày 20/4, gia đình mới bán được hơn tạ quả, hơn 3 triệu đồng, trong khi vườn nhà chỉ còn lác đác hơn chục cân quả nữa đang ương, chờ hái bán nốt vào phiên chợ 27/4 tới. Năm nay khó khăn thực sự, cả đồi mận tam hoa hơn 300 gốc của nhà mình và cả làng đang đậu quả, xanh non cũng bị mất mùa, lác đác quả. Mất mùa do thiên tai rồi!"- ông Vương Văn Phong nói.

Đào mất mùa, ít quả nên chủ yêu là quả đào chọn, đào ngố mẫu mã đẹp, thơm ngon, giá thành ổn định. Ảnh: Tráng Xuân Cường

Đó cũng chính là tâm trạng, nỗi niềm của những người dân trồng đào Pháp ở vùng cao Bắc Hà khi do thiên tai gây ảnh hưởng. Mặt khác cũng gây mất mùa mận tam hoa sắp tới khi hầu hết các cây đều lác đác quả non tơ. Mận, đào là cây trồng, nguồn thu chính của người nông dân khu vực trung và thượng huyện Bắc Hà nên ngay từ bây giờ họ đã và đang lo lắng và chỉ còn biết hi vọng cây ngô, cây lúa sắp tới không chung số phận, để họ còn bát cơm, bát mèn mén vượt khó, duy trì đời sống trong năm Tỵ khó khăn, mất mùa hoa trái.

Đến trung tâm huyện lỵ Bắc Hà những ngày trung tuần và cuối tháng 4 này không còn cảnh tấp nập mua, bán đào, niềm vui rạng ngời, hả hê, no đủ đào nữa. Mà thay vào đó là khung cảnh buôn bán đào vắng vẻ, ảm đạm, không còn nhiều hộ bán. Trong khi đó tiểu thương, người mua nhiều chờ hàng không có, chỉ còn lác đác 3-4 tiểu thương có uy tín, thâm niên lâu năm, “có số, có má’ mới mua được chút ít và bày bán đào với số lượng ít phục vụ khách tại khu cổng đền Bắc Hà và khu chợ hoa quả.

Giá đào duy trì ổn định

Theo phản ánh của các tiểu thương buôn bán hoa quả và bà con nông dân trồng đào, năm nay, do thời tiết, khí hậu diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng đào Bắc Hà đậu quả thấp, mất mùa. Chị Trần Thị Hương, tiểu thương buôn bán hoa quả có thâm niên 25 năm năm tại khu vực chợ, bến xe và cổng Đền Bắc Hà chia sẻ, năm nay mất mùa đào, mận do ảnh hưởng thiên tai, khí hậu diễn biến cực đoan, giá đào không tăng, vẫn duy trì ổn định khá cao như các vụ trước. Quả đào to, đều, to, chủ yếu đào chọn, được giá cao, trung bình đào chọn 30- 50 ngàn đồng/kg, đào xô số lượng ít giá từ 15 - 20 nghìn đồng/kg.

Chợ Bắc Hà phục vụ khách du lịch miền cao nguyên trắng Bắc Hà mùa đào chín. Ảnh: Tráng Xuân Cường

Toàn huyện Bắc Hà hiện có khoảng gần 100 ha cây đào Pháp giống DT 2 và Micret tập trung ở các xã Tả Chải, Na Hối, Bản Phố và thị trấn Bắc Hà... Đa số các hộ trồng xen cây đào với mận, lê, số lượng từ 30 - 50 cây/vườn. Mấy năm gần đây, những loại cây ăn quả này đã mang lại nguồn lợi kép cho người nông dân: Vừa có nguồn thu từ thu hái quả, vừa thu hút khách du lịch tới thăm quan, trải nghiệm…

Đào Pháp được các tiểu thương bày bán tại khu vực cạnh sân Đền. Ảnh: Tráng Xuân Cường

Năm nay, mất mùa Đào, trong khi kỳ nghỉ lễ 30/4- 1/5 kéo dài tới tận 5 ngày hứa hẹn nhiều khách du lịch đến với miền cao nguyên trắng Bắc Hà hùng vĩ, thơ mộng. Ngay từ lúc này, một số tiểu thương đã và đang lặn lội đến các thôn, bản xa trung tâm huyện miệt mài tìm kiếm hộ trồng đào có 1 vài cây còn sót quả non tơ hay ương để cố đặt, gom hàng với số lượng khiêm tốn, phục vụ nhu cầu người tiêu dùng và khách du lịch sắp tới, chị Trần Thị Hương, tiểu thương buôn bán hoa quả chợ Bắc Hà cho biết thêm.

Đặc biệt tại Trại rau quả Bắc Hà - nơi lai tạo, sản xuất ra giống đào này có khu vườn đồi đào được chăm sóc khá tốt, áp dụng công nghệ cao. Tuy mất mùa song không đáng kể, vẫn có những rặng đào khá sai, hiện trái đã bắt đầu xanh ương, dự kiến chín đúng dịp kỳ nghỉ lễ 30/4- 1/5, hứa hẹn là điểm đến hấp dẫn của du khách.