Xuất khẩu của châu Á giảm do nhu cầu toàn cầu giảm

Cuộc đấu giữa hai cường quốc xuất khẩu châu Á tăng nhiệt

Kỳ nghỉ lễ cuối năm sắp tới trên toàn cầu nhìn chung khiến các nhà máy hoạt động hết công suất vào thời điểm này trong năm nhưng nhu cầu toàn cầu chậm chạp đã chứng tỏ một thách thức vào năm 2022.

Số liệu xuất khẩu của châu Á đang suy yếu do lạm phát cao và lãi suất đã làm giảm nhu cầu từ Mỹ và châu Âu. Ngoài ra, sản lượng của các nhà máy ở châu Á hầu hết suy yếu trong tháng 9 do nhu cầu chậm lại từ Trung Quốc và các nền kinh tế phương Tây đạt được các đơn đặt hàng mới.

Ngoại trừ một số quốc gia, phần lớn các nền kinh tế châu Á đang chứng kiến ​​sự sụt giảm về số lượng xuất khẩu. ING cho biết xuất khẩu ở châu Á ngoài Trung Quốc vẫn đang tăng, nhưng tốc độ tăng đã chậm lại và sẽ còn chậm hơn nữa khi các điểm xuất khẩu quan trọng phải vật lộn với lạm phát, an ninh năng lượng và nguy cơ suy thoái gia tăng. Trong khi đó, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dự kiến ​​tăng trưởng xuất khẩu của châu Á sẽ giảm tốc xuống 1,1% vào năm 2023 từ mức dự kiến ​​2,9% trong năm nay.

Lĩnh vực thương mại của châu Á đang trở thành một lực cản?

Trung Quốc, công xưởng của thế giới, đã trì hoãn việc công bố dữ liệu thương mại tháng 9. Tuy nhiên, các chuyên gia thị trường dự đoán số liệu xuất khẩu sẽ tiếp tục giảm do nhu cầu toàn cầu suy yếu. Một cuộc thăm dò của Reuters ước tính rằng các lô hàng xuất đi từ Trung Quốc có thể tăng 4,1% trong tháng 9 sau khi tăng 7,1% trong tháng 8. Theo dữ liệu hải quan, tăng trưởng xuất khẩu trong tháng 8 thấp hơn mức tăng 18% trong tháng 7.

Nhu cầu toàn cầu đang suy yếu do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cũng như các ngân hàng trung ương ở châu Âu và rộng hơn là châu Á liên tục tăng lãi suất. Ngoài ra, các thành phố của Trung Quốc bị đóng cửa liên tục đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất. Chính sách zero-Covid ở Trung Quốc dự kiến ​​sẽ tiếp tục, như Chủ tịch Tập Cận Bình đã chỉ ra trong bài phát biểu trước Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 20. Mặt khác, xuất khẩu của Trung Quốc cũng phải chịu áp lực do thuế quan của Mỹ. Chính quyền Biden gần đây đã cấm xuất khẩu công nghệ và công cụ dùng để sản xuất chip cao cấp sang Trung Quốc.

Quốc gia láng giềng Ấn Độ cũng đang chứng kiến ​​sự sụt giảm về số liệu xuất khẩu, với xuất khẩu hàng hóa tăng với tốc độ chậm nhất trong 19 tháng. Xuất khẩu hàng hóa của nước này đã tăng 4,82% trong tháng 9, chạm mức thấp nhất trong 8 tháng là 35,45 tỷ USD. Thâm hụt thương mại của Ấn Độ mở rộng vào tháng 9. Trong khi nhu cầu toàn cầu chậm lại đã có tác động đáng kể, Ấn Độ cũng đã áp dụng các hạn chế xuất khẩu đối với các sản phẩm lúa mì, thép, sắt và dầu mỏ, góp phần khiến xuất khẩu tăng trưởng yếu.

Tại Nhật Bản, dữ liệu từ Bộ Tài chính cho thấy xuất khẩu tăng trưởng chậm lại còn 13% trong tháng 9 so với 26,2% trong tháng 8. Nhật Bản đang dựa vào đồng yên yếu để thúc đẩy xuất khẩu nhưng nhu cầu yếu từ Mỹ và châu Âu đã gây ra rắc rối. Xuất khẩu ô tô từ Nhật Bản bị ảnh hưởng nặng nề nhất, giảm 40,3% trong tháng 9, mức giảm đầu tiên trong bảy tháng.

Trong khi đó, thặng dư tài khoản vãng lai đã giảm xuống mức thấp kỷ lục do nhập khẩu năng lượng trở nên đắt đỏ hơn. Nền kinh tế Hàn Quốc phụ thuộc vào xuất khẩu cũng có xu hướng tương tự, khi xuất khẩu tháng 9 tăng trưởng với tốc độ chậm nhất trong gần hai năm. Các lô hàng xuất đi từ Hàn Quốc đã tăng 2,8% trong tháng 9, so với 6,6% trong tháng 8. Thâm hụt thương mại của nước này đã đạt mức kỷ lục vào tháng 8, nhưng đã thu hẹp vào tháng 9, đánh dấu tháng thứ sáu liên tiếp chìm trong sắc đỏ. Giá hàng hóa cao, nhiên liệu đắt đỏ và đồng won suy yếu đã ảnh hưởng đến cán cân thương mại của đất nước.

Xuất khẩu của Đài Loan đã giảm 5,3% trong tháng 9, lần đầu tiên trong hai năm do nhu cầu từ Trung Quốc suy yếu ngay cả khi nhu cầu về chip ổn định. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Đài Loan và xuất khẩu nền kinh tế này đã giảm 13,3% trong tháng 9, sau khi giảm 9,9% trong tháng 8. ING cho biết khu vực thương mại của châu Á có nhiều khả năng trở thành lực cản đối với các nền kinh tế trong khu vực trong những quý tới. Trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng xuất khẩu suy yếu. Tháng 9 ghi nhận con số xuất khẩu thấp thứ hai trong năm 2022, giảm xuống còn 29,9 tỷ USD so với 34,9 tỷ USD của tháng 8.

Indonesia, Malaysia đi ngược xu hướng

Trong khi số liệu xuất khẩu nói chung của châu Á đang giảm, có một số nền kinh tế đang đi ngược xu hướng và dựa trên dữ liệu xuất khẩu lạc quan, mặc dù vẫn có mức tăng trưởng chững lại trong tháng 9. Thặng dư thương mại tháng 9 của Indonesia là 4,99 tỷ USD, với xuất khẩu tăng 20,28% so với 30,15% trong tháng 8. Indonesia xuất khẩu than, dầu cọ, thiếc và các mặt hàng khác, và đã được hưởng lợi từ việc giá cả trên thị trường toàn cầu lao dốc. Tuy nhiên, giá cả hàng hóa hiện đã bắt đầu giảm và thặng dư thương mại của Indonesia có thể giảm trong vài quý tới. Nước láng giềng Malaysia cũng có xu hướng tương tự khi xuất khẩu tăng 30,1% trong tháng 9, chậm hơn so với mức tăng xuất khẩu của tháng 8 là 48,2%.

Tuy nhiên, thặng dư thương mại của Malaysia đạt mức cao kỷ lục trong tháng 9 ở mức 31,71 tỷ ringgit (6,72 tỷ USD), tăng 20,9% so với năm trước. Frederic Neumann, Chuyên gia kinh tế trưởng khu vực châu Á, HSBC cho biết Indonesia vẫn đang trong giai đoạn bùng nổ hàng hóa, mặc dù những thách thức có thể bắt đầu hình thành trong năm tới, trong bối cảnh giá cả trong nước tăng và vị thế tài khoản vãng lai bên ngoài giảm. Giống như ở Malaysia, tốc độ tăng trưởng có thể bắt đầu giảm khi bùng nổ xuất khẩu giảm sút, ngay cả khi ít hơn so với những nơi khác.