Xem xét tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP. Hồ Chí Minh

Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách đảm bảo phát triển hài hòa

Đây cũng là ý kiến đánh giá của ông Nguyễn Văn Bình- Ủy viên Bộ Chính trị- Bí thư Trung ương Đảng- Trưởng Ban Kinh tế Trung ương tại buổi làm việc với Thành ủy TP. Hồ Chí Minh ngày 10/7 về Đề án “Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2022- 2025 và giai đoạn 2026- 2030” nhằm thực hiện Nghị quyết số 16- NQ/TW ngày 10/8/2012 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP. Hồ Chí Minh đến năm 2020 và Kết luận số 21- KL/TW ngày 24/10/2017 của Bộ Chính trị về sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 16.

Ông Nguyễn Văn Bình- Ủy viên Bộ Chính trị- Bí thư Trung ương Đảng- Trưởng Ban Kinh tế Trung ương (trái) và ông Nguyễn Thiện Nhân- Ủy viên Bộ Chính trị- Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh (phải)

Ông Nguyễn Thiện Nhân- Ủy viên Bộ Chính trị- Bí thư Thành Ủy TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, Nghị quyết số 16 xác định chủ trương: “Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành tiếp tục tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi để TP. Hồ Chí Minh thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội. Cụ thể là xem xét để tăng tỷ lệ điều tiết cho ngân sách thành phố đối với các nguồn thu có sự phân chia giữa Trung ương và TP. Hồ Chí Minh.

Thực tế, tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách Trung ương và TP. Hồ Chí Minh giảm mạnh từ mức 33% giai đoạn 2000- 2003, xuống còn 23% giai đoạn 2011- 2016 và giai đoạn 2017 - 2020 chỉ còn 18%. Điều này ảnh hưởng đến thu ngân sách của thành phố, thiếu nguồn lực để giải quyết các thách thức và bảo đảm thành phố phát triển nhanh và bền vững cũng như thực hiện các mục tiêu phát triển đã nêu tại Nghị quyết số 16.

Thành phố xác định việc tăng tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách Trung ương và thành phố phải luôn đảm bảo hài hòa giữa lợi ích của thành phố và lợi ích chung của quốc gia trên tinh thần “vì cả nước, cùng cả nước”. Theo đó, thành phố đã đề xuất tăng tỷ lệ điều tiết trong giai đoạn 2022- 2030 theo lộ trình bảo đảm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh của thành phố, từ đó tạo cơ sở tăng thu ngân sách của thành phố và ngân sách Trung ương.

Cần thiết tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho thành phố

Ông Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh việc xem xét tăng tỷ lệ điều tiết cho ngân sách TP. Hồ Chí Minh đã được nêu trong Nghị quyết 16 và Kết luận 21, do vậy xuất phát từ các Nghị quyết của Đảng cũng như tình hình thực tế của TP. Hồ Chí Minh đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và cơ hội phát triển, Ban Kinh tế Trung ương ủng hộ và cho rằng việc xem xét tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho thành phố là cần thiết.

Tuy nhiên, trong quá trình xem xét, điều chỉnh tăng phù hợp tỷ lệ điều tiết ngân sách cho thành phố cần bảo đảm nguyên tắc công bằng, hiệu quả, bền vững; làm rõ các quy định, cơ chế phân bổ ngân sách hiện nay còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với yêu cầu thực tế của thành phố. Đồng thời, thành phố cần có nghiên cứu, đánh giá và đề xuất cơ chế điều tiết ngân sách giữa Trung ương và địa phương phù hợp với thông lệ quốc tế. Tỷ lệ phân chia các nguồn thu giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương nên áp dụng theo từng loại thuế, quy mô và đặc thù của địa phương. Đây có thể coi hướng đi cần nghiên cứu áp dụng tại nước ta trong tương lai giúp Trung ương có công cụ điều tiết của nhà nước để định hướng phát triển cho các địa phương, vừa bảo đảm vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương vừa bảo đảm sự chủ động của ngân sách địa phương.

Thực tế cho thấy bên cạnh những thành tựu phát triển kinh tế mà TP. Hồ Chí Minh đã đạt được thì cũng kèm theo rất nhiều hệ lụy, thách thức như gây áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng, ô nhiễm môi trường, quản lý xã hội và đặt ra vấn đề cần xem xét lại mô hình tăng trưởng của thành phố.

Vì thế, nhiệm vụ mục tiêu của thành phố phải phát triển theo chiều sâu theo tinh thần Nghị quyết số 16. Phát triển của thành phố trở thành một trung tâm khoa học, công nghệ, giáo dục, đào tạo, đổi mới sáng tạo, kinh tế tri thức, cung cấp các dịch vụ công nghệ cao và là nơi đáng sống. Vì thế việc tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho thành phố giúp cho thành phố không chỉ giải quyết những thách thức mà còn định hướng cho giai đoạn phát triển sắp tới, xứng đáng với vị trí là đầu tàu thúc đẩy phát triển vùng kinh tế trọng điểm của phía Nam và cả nước.