Bên cạnh những cơ hội cho xuất khẩu hàng hóa mà hội nhập mang lại, doanh nghiệp Việt cũng chịu áp lực cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Để hội nhập và cạnh tranh hiệu quả, chú trọng xây dựng thương hiệu là việc làm vô cùng cần thiết, bởi đây không chỉ là tấm giấy thông hành giúp DN Việt cạnh tranh "sòng phẳng" với các DN nước ngoài, mà còn tạo danh tiếng, thương hiệu của quốc gia.
Trong chuỗi giá trị toàn cầu, nông sản Việt Nam mới chỉ dừng lại ở việc cung cấp nông sản thô |
Hiện, Việt Nam có hơn 700.000 DN đang hoạt động trên thị trường, nhưng số lượng các DN Việt để người tiêu dùng nhận diện được thương hiệu chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Xây dựng thương hiệu vẫn là điểm yếu của các DN Việt Nam cũng như phần lớn DN vẫn chưa quan tâm đến thương hiệu, nhất là đối với DN vừa và nhỏ. Theo số liệu thống kê của Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), trong hơn 90.000 thương hiệu hàng hóa được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam, mới có khoảng 15% là của DN trong nước. Đặc biệt, có đến hơn 80% hàng nông sản của ta được bán ra thị trường thế giới thông qua các thương hiệu nước ngoài. Tương tự, tại thị trường trong nước cũng có khoảng 80% sản phẩm nông sản được tiêu thụ mà không hề có nhãn hiệu.
Nhìn nhận về vấn đề này, đại diện Công ty Cổ phần DABACO Việt Nam cho biết, hiện tại, trong chuỗi giá trị toàn cầu, nông sản Việt Nam mới chỉ dừng lại ở việc cung cấp nông sản thô, sức mạnh thương hiệu còn thấp. Hàng năm chúng ta vừa loay hoay tìm đường xuất khẩu cho nông sản nhưng vẫn phải chi số tiền khổng lồ để nhập khẩu sản phẩm nông nghiệp từ các nước châu Âu, Hoa Kỳ, thậm chí các nước trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản…
"Tại sao người tiêu dùng sẵn sàng bỏ ra chi phí lớn gấp nhiều lần để mua các mặt hàng nhập khẩu trong khi Việt Nam sẵn có?" - đại diện Công ty Cổ phần DABACO Việt Nam đặt câu hỏi và nhấn mạnh, cần xác định mục tiêu phát triển thương hiệu là nhiệm vụ "sống còn" để nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam. Trước mắt, cần tập trung xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm chủ lực, không ngừng đổi mới sản phẩm, kiểm soát chặt quy trình sản xuất, chế biến, tiêu thụ. Nếu làm được điều này, nông sản Việt sẽ nhanh chóng thoát khỏi cảnh "mượn hồn" thương hiệu ngoài để khẳng định giá trị.
Xây đã khó, giữ càng khó hơn
Đưa ra quan điểm về "xây" và "giữ" thương hiệu như thế nào trong nền kinh tế hiện nay, ông Lê Xuân Hoàn - Tổng giám đốc Tập đoàn Kangaroo - cho biết, xây dựng thương hiệu là những giá trị ban đầu, nền móng. Chúng tôi đã làm được trong vòng 3 năm chỉ chưa đến 100 nhân sự. Nhưng để giữ được cho thương hiệu phát triển, chúng tôi đã cần 15 năm và sẽ cần nhiều năm tiếp theo để có một thương hiệu Kangaroo Việt Nam luôn được toàn thế giới yêu mến. "Ở đó cần có ý chí, sự nỗ lực không ngừng nghỉ của chính DN" - ông Lê Xuân Hoàn nhấn mạnh.
Điều đó có nghĩa là các DN cần có một chiến lược đường dài, một sự đầu tư nghiêm túc cho vấn đề xây dựng thương hiệu. Bên cạnh đó, Nhà nước cần tăng cường hỗ trợ DN nâng cao năng lực xây dựng chiến lược về thương hiệu thông qua các chương trình đào tạo, tuyên tuyền về thương hiệu của DN trên thị trường quốc tế và hỗ trợ nguồn lực tài chính - nguyên nhân chính khiến các DN Việt Nam chưa đủ sức xây dựng thương hiệu cho riêng mình.
Cục Sở hữu trí tuệ đang phối hợp với Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) tìm cách đăng ký sở hữu trí tuệ cho một số sản phẩm chủ lực, đặc sản tại các thị trường lớn: Bắc Mỹ, Tây Âu, Nhật Bản. |