Vòng đàm phán tại Washington kéo dài thêm hai ngày và thượng đỉnh Mỹ - Trung sẽ diễn ra trong tháng 3

Theo đó, các nhà đàm phán cho biết vòng đàm phán này sẽ kéo dài thêm hai ngày vào cuối tuần, vì dù đã mang lại tiến bộ về chính sách tiền tệ nhưng không dừng lại ở một bước đột phá sẽ ngăn chặn thuế quan cao hơn của Mỹ trong tuần tới. Cả hai bên đều muốn biến điều này thành một thỏa thuận thực sự, một thỏa thuận có ý nghĩa, chứ không phải là một thỏa thuận đạt được mà không có ý nghĩa gì. Đó là thông điệp của Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh tại Nhà Trắng, hướng tới một thỏa thuận lớn sẽ kéo dài trong nhiều năm và một thỏa thuận sẽ tốt cho cả hai nước.

Tổng thống Donald Trump gặp các nhà đàm phán Mỹ- Trung tại Nhà Trắng chiều ngày 22/02

Một thỏa thuận cuối cùng dự kiến sẽ được ký kết tại một hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, người mà ông Trump nói rằng ông hy vọng sẽ gặp trong tương lai không quá xa. Trưởng đoàn đàm phán Trung Quốc- Phó Thủ tướng Lưu Hạc nhận định rằng một thỏa thuận với Mỹ là rất chắc chắn.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết một cuộc họp của các nhà lãnh đạo sẽ diễn ra vào cuối tháng 3 tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của Trump ở Florida đang được lên kế hoạch dự kiến. Đây là nơi cả hai người đã gặp nhau vào tháng 4/2017. Tuyên bố của ông Lưu Hạc trên Tân Hoa Xã ngày 23/02 cho biết hai bên sẽ tăng tốc đàm phán trong hai ngày 23-24/02 khi đã tiến hành các cuộc đàm phán có kết quả và đạt được tiến bộ tích cực trong các lĩnh vực bao gồm cán cân thương mại, nông nghiệp, chuyển giao công nghệ, bảo vệ sở hữu trí tuệ và dịch vụ tài chính.

Đại diện thương mại Robert Lighthizer cho rằng hai bên đã đạt được tiến bộ về các vấn đề cơ cấu liên quan đến nền kinh tế Trung Quốc nhưng vẫn gặp phải trở ngại lớn. Các cổ phiếu giảm giá khi các cuộc đàm phán mang lại kết quả hỗn độn trước khi hồi phục vào cuối phiên giao dịch ngày 22/02. Nếu không gia hạn thỏa thuận ngừng chiến thương mại vào ngày 01/03, vẫn không chắc chắn liệu Mỹ có tiến hành kế hoạch tăng thuế đối với 200 tỷ đô la hàng nhập khẩu của Trung Quốc lên 25% từ 10% hay không.

Các quốc gia đã đồng ý về một điều khoản tiền tệ mà trước đó, Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc giữ giá trị đồng nhân dân tệ ổn định để vô hiệu hóa mọi nỗ lực nhằm làm dịu cú đánh thuế quan của Mỹ. Nhưng không có thông tin chi tiết thêm, chẳng hạn như liệu đó có phải là một cam kết ràng buộc hay không nếu Trung Quốc không tuân thủ đầy đủ, hoặc các cơ chế thực thi sẽ đảm bảo Bắc Kinh tuân thủ cam kết của mình. Tuy nhiên, điều này được đánh giá là có thể khả thi trong giai đoạn tới và không phải là một điều khoản lớn cho Trung Quốc, đặc biệt là khi Trung Quốc muốn có một thỏa thuận thương mại. Trong khi đó, những bất chắc do cuộc chiến thương mại gây ra đã làm thiệt hại cho cả hai nền kinh tế và gây ra một số bất ổn trên thị trường tài chính.

Xuất khẩu của Trung Quốc đã phải chịu sự suy yếu giữa cuộc tranh chấp, thể hiện sự thúc đẩy tăng trưởng với các chuyến hàng đến Mỹ đã giảm trong hai tháng liên tiếp cho đến tháng 01/2019. Nhưng xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ngày 22/02 cho biết xuất khẩu ròng sẽ làm giảm sự phát triển kinh tế của năm ngoái. Tổng sản phẩm trong nước sẽ tăng với tốc độ chậm hơn trong năm nay ở cả hai nước. Sự bi quan đó đã góp phần làm sụt giảm cổ phiếu toàn cầu vào cuối năm 2018, mặc dù thị trường đã hồi phục một phần dựa trên sự lạc quan rằng căng thẳng thương mại sẽ hạ nhiệt.

Sau khi trải qua tháng 12 tồi tệ nhất kể từ thời kỳ Đại suy thoái, Chỉ số S & P 500 đã hồi phục gần 8% trong tháng 01 và tăng khoảng 3% trong tháng 02. Chỉ số Shanghai Composite Index của chứng khoán Trung Quốc đã giảm 25% trong năm ngoái, lấy lại khoảng 14% vào năm 2019. Ryan Hass, một cựu cố vấn Nhà Trắng về Trung Quốc thời chính quyền Obama và hiện đang là thành viên của Viện Brookings ở Washington, nhận định rõ ràng hai bên đang hướng tới mục tiêu đạt được một thỏa thuận.

Với việc kéo dài thêm hai ngày đàm phán tại Washington, đoàn đàm phán của Trung Quốc có thể sẽ rời Washington vào tối Chủ nhật (24/02) hoặc Thứ hai (25/02). Trung Quốc đã cam kết mua tới 1,2 nghìn tỷ USD hàng hóa Mỹ để giảm thâm hụt thương mại của Mỹ với nước này, một trong những quan tâm chính của Tổng thống Trump. Nhưng không có bước đột phá nào được công bố về các vấn đề thực hành thương mại không công bằng như chuyển giao công nghệ bắt buộc và tiếp cận thị trường không bình đẳng, có nghĩa là Mỹ và Trung Quốc vẫn cách xa nhau về các vấn đề cơ bản này.

Các nhà đàm phán đang nghiên cứu các bản ghi nhớ về cải cách Trung Quốc sẽ củng cố một thỏa thuận cuối cùng, bao gồm các lĩnh vực bao gồm nông nghiệp, hàng rào phi thuế quan, dịch vụ, chuyển giao công nghệ và sở hữu trí tuệ. Trước đó, Nhà Trắng cho biết trong một thông cáo báo chí ngày 18/2, một ngày trước khi vòng đàm phán thương mại bắt đầu tại Washington, rằng những gì Mỹ đang tìm kiếm để đạt được là “những thay đổi về cấu trúc của Trung Quốc” có ảnh hưởng đến thương mại.

Tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng ngày 22/02, Tổng thống Trump đã rất vui khi các đội đàm phán đã tham gia vào các cuộc đàm phán căng thẳng và đã đạt được tiến bộ đáng kể kể từ khi hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung gặp nhau ở Argentina vào tháng 11 năm ngoái. Có một số điểm mà các nhóm đàm phán “sẽ không đồng ý có thể vì họ không được phép đồng ý hoặc được phép đồng ý”. Và “cuối cùng thì quyết định lớn nhất và một số quyết định nhỏ hơn” sẽ do hai nhà nhà lãnh đạo đưa ra tại cuộc gặp thượng đỉnh. Tổng thống Trump khẳng định điều này đã được đón nhận ở cả hai nước và cộng đồng quốc tế, do đó, hy vọng hai bên sẽ tiếp tục làm việc với nhau trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau và hợp tác để có thể nhân đôi nỗ lực cho cuộc gặp thượng đỉnh và đạt được một thỏa thuận cùng có lợi.