Việt Nam sẽ dừng nhập khẩu các chất HCFC vào năm 2040

Theo đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã công bố mức sản xuất và tiêu thụ cơ sở các chất gây hiệu ứng nhà kính được kiểm soát (HFC) của Việt Nam và tổng lượng tiêu thụ quốc gia giai đoạn 2024 - 2028. Cụ thể, mức sản xuất cơ sở các chất HFC là 0 tấn CO₂ tương đương. Mức tiêu thụ cơ sở các chất HFC là 13.991.360 tấn CO₂ tương đương. Tổng lượng tiêu thụ quốc gia giai đoạn từ ngày 1/1/2024 đến hết ngày 31/12/2028 là 13.991.360 tấn CO₂ tương đương.

Bộ Tài nguyên và Môi trường giao Cục Biến đổi khí hậu chủ trì tổng hợp, báo cáo tổng lượng tiêu thụ các chất HFC hàng năm, gửi Ban Thư ký ô-dôn; trình Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quyết định công bố tổng lượng tiêu thụ các chất HFC của Việt Nam theo từng giai đoạn.

Hiện nay, Việt Nam không sản xuất mà chỉ nhập khẩu HFC để sử dụng, chủ yếu trong các lĩnh vực làm lạnh với nhiều ứng dụng khác nhau, như: Điều hòa không khí và bơm nhiệt; máy sản xuất nước lạnh (chiller) và điều hòa không khí trung tâm; lạnh dân dụng và thương mại; lạnh công nghiệp; vận tải; điều hòa không khí di động (MAC)...

Dự án loại bỏ chất HCFC của Việt Nam sẽ góp phần giúp loại trừ 35% mức tiêu thụ cơ sở các chất HCFC trong giai đoạn 2020-2025 (Ảnh: Đan Ly)

Theo Lộ trình quản lý, loại trừ các chất HFC của Việt Nam, giai đoạn từ ngày 1/1/2024 đến hết ngày 31/12/2028, Việt Nam sẽ không gia tăng lượng tiêu thụ các chất HFC; tổng lượng tiêu thụ quốc gia không vượt mức tiêu thụ cơ sở; tổng lượng sản xuất quốc gia không vượt mức sản xuất cơ sở. Tương ứng, hạn ngạch nhập khẩu HFC giữ ở mức 14 triệu tấn CO₂ tương đương.

Việt Nam sẽ loại trừ 10% lượng tiêu thụ các chất HFC vào năm 2029 cho đến năm 2034 và giảm dần, tiến tới loại trừ 80% lượng tiêu thụ các chất HFC vào năm 2045. Lộ trình này gắn với nỗ lực thay thế công nghệ làm mát vừa đảm bảo vừa an toàn, thân thiện với môi trường, khí hậu và đồng thời tăng hiệu suất năng lượng của thiết bị.

Theo khảo sát của Bộ Tài nguyên và Môi trường, lượng tiêu thụ các chất HFC tăng liên tiếp trong giai đoạn từ 2015 - 2020 với lượng tiêu thụ tăng đột biến vào năm 2020 lên đến hơn 6 nghìn tấn. Con số tiêu thụ này sau đó giảm mức tăng trong năm 2021 do tình hình dịch bệnh COVID-19 và có dấu hiệu tăng trở lại năm 2022. Tổng lượng tiêu thụ trung bình các chất HFC trong giai đoạn 2020 - 2022 là khoảng 5,7 nghìn tấn (quy đổi theo lượng CO₂ là 10,7 triệu tấn CO₂tđ).

Tuy tổng lượng tiêu thụ năm 2022 chỉ tăng khoảng 2% nhưng khi quy đổi sang lượng CO₂ tương đương thì mức tăng vào khoảng 9%. Điều đó chỉ ra một lượng đáng kể các chất HFC gây phát thải khí nhà kính cao đang tiếp tục được gia tăng sử dụng.

Trong giai đoạn 2020 - 2025, Việt Nam thực hiện loại trừ 35% mức tiêu thụ cơ sở các chất hydrochlorofluorocarbons (HCFC). Lượng hạn ngạch nhập khẩu các chất HCFC áp dụng cho Việt Nam chỉ còn 2.600 tấn, sẽ giảm dần trong giai đoạn sau đó để dừng nhập khẩu các chất HCFC vào năm 2040.

Việt Nam đã triển khai lộ trình loại trừ các chất HFC nhằm mục tiêu không gia tăng lượng tiêu thụ các chất HFC trong giai đoạn 2024-2028, loại trừ 10% lượng tiêu thụ các chất HFC vào năm 2029 cho đến năm 2034 và giảm dần tiến tới loại trừ 80% lượng tiêu thụ các chất HFC vào năm 2045…