Viết để giữ lửa bản sắc Việt trong dòng chảy hiện đại

Báo chí phải đi cùng khát vọng của người trẻ

Tối 19/6/2025, tại Thủ đô Hà Nội, trong không khí trang nghiêm và xúc động, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, diễn ra đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, là dịp hội tụ những người làm báo tâm huyết, những người đang song hành cùng thế hệ trẻ trên hành trình xây dựng lý tưởng sống, nuôi dưỡng khát vọng dân tộc và lan tỏa giá trị văn hóa Việt.

Không chỉ là nơi vinh danh những tác phẩm báo chí tiêu biểu, buổi lễ còn là không gian khơi gợi lại tinh thần trách nhiệm xã hội, bản lĩnh công dân và sứ mệnh văn hóa của người làm báo trong thời đại chuyển mình sâu sắc.

Trong danh sách các tác phẩm xuất sắc được xướng tên ở giải thưởng cao nhất, nhóm tác giả của Báo Công Thương vinh dự nhận Giải A. Đại diện phát biểu tại lễ trao giải, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo đã gửi đến hội trường một thông điệp giàu cảm xúc và tư tưởng. Đó không chỉ là lời tri ân sâu sắc đến những người luôn đồng hành cùng báo chí, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ rằng: Viết báo hôm nay là hành vi văn hóa, là trách nhiệm định hướng công chúng, là tiếng nói tiếp sức cho bản sắc Việt trong dòng chảy hội nhập toàn cầu, đặc biệt thông qua chính những người trẻ, những chủ thể văn hóa đang góp phần làm mới tinh thần dân tộc bằng sự sáng tạo, bản lĩnh và lòng tự hào.

Phát biểu trước hội trường, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo khẳng định: “Chúng tôi tự hào không chỉ vì được trao giải thưởng. Mà vì thông qua tác phẩm báo chí, chúng tôi có thể góp một phần tiếng nói vào hành trình khơi dậy và làm mới, lan tỏa bản sắc văn hóa Việt Nam. Hành trình mà chính thế hệ trẻ đang tiên phong bằng sự sáng tạo và niềm tự hào dân tộc mãnh liệt.”

Trong bài phát biểu, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo dẫn lại lời Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết "Tương lai cho thế hệ vươn mình": “Văn hóa không chỉ giúp định hình bản sắc quốc gia mà còn là sức mạnh mềm quan trọng, giúp Việt Nam khẳng định vị thế và hình ảnh trên trường quốc tế”. Đó không chỉ là lời chỉ dẫn chính trị. Đó là lời gửi gắm sứ mệnh cho những người đang viết, đang kể, đang truyền cảm hứng thông qua những dòng chữ, những hình ảnh, những khung hình báo chí.

Một trong những ví dụ sống động được nhắc đến là MV Bắc Bling của ca sĩ Hòa Minzy, được Thủ tướng Phạm Minh Chính dành lời khen công khai trong buổi gặp mặt 300 thanh niên tiêu biểu. Thủ tướng đánh giá cao việc người trẻ đã “quốc tế hóa văn hóa dân tộc và dân tộc hóa tinh hoa nhân loại”, biến bản sắc truyền thống thành nguồn năng lượng hội nhập, tạo sức lan tỏa trên các nền tảng toàn cầu.

Loạt bài báo của nhóm tác giả Báo Công Thương không chỉ ghi lại câu chuyện thành công của những nghệ sĩ trẻ như nhà thiết kế Phan Đăng Hoàng, người đưa các làng nghề Việt lên sàn diễn Milan mà còn kết nối với các nhà hoạch định chính sách văn hóa, như Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông, hay Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn. Chính những cuộc đối thoại này đã làm dày thêm chiều sâu tư tưởng cho tác phẩm báo chí, không chỉ mô tả hiện tượng mà còn góp phần định hướng chính sách.

“Viết báo hôm nay không chỉ là kể chuyện. Viết là để truyền lửa. Là để người đọc nhìn thấy một Việt Nam đang đi tới, không đánh mất mình trong hội nhập, không rơi rụng bản sắc trong làn sóng công nghiệp văn hóa toàn cầu”, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo nhấn mạnh.

Lan tỏa tinh thần kiến tạo từ văn hóa tới chính sách

Chia sẻ thêm về giải báo chí, nhà báo Hoàng Nguyên Thảo bày tỏ: “Được nhận giải hôm nay không chỉ là vinh dự. Đó là một lời nhắc nhở về trách nhiệm. Trách nhiệm phải viết, phải viết hay, nhưng quan trọng hơn, phải viết để tiếp sức cho những giá trị bền vững đang được hình thành từ chính người trẻ hôm nay.”

Và trong khoảnh khắc trang trọng đó, tác giả đã dành lời tri ân sâu sắc đến thế hệ trẻ Việt Nam. Những người đang giữ lửa và thắp lửa cho văn hóa Việt bằng sáng tạo, bản lĩnh và lòng tự hào dân tộc. Họ không chỉ là nhân vật của báo chí. Họ chính là lý do để những người viết như anh tiếp tục đi, tiếp tục viết, và tiếp tục dựng xây một Việt Nam bền vững bằng nền tảng văn hóa vững chắc và khát vọng vươn lên không ngừng.

Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Phạm Duy Trang cho biết: Bài báo không khép lại bằng những tràng pháo tay, nó mở ra một cánh cửa lớn hơn nơi báo chí không chỉ dừng lại ở chức năng phản ánh mà phải nâng tầm thành kênh truyền dẫn tư tưởng, định hướng hành động, tạo chất liệu cho chính sách phát triển văn hóa thanh niên.

Chính vì vậy, loạt bài đoạt giải lần này không chỉ là sản phẩm nghề nghiệp. Nó là tiếng nói hòa cùng dòng chảy của thời đại. Là bản giao hưởng nơi người trẻ làm nghệ thuật bằng lòng tự hào dân tộc, nơi nhà quản lý nâng đỡ sự sáng tạo bằng chính sách công, và nơi người làm báo là chiếc cầu nối giữa cảm hứng và hiện thực.

Bà Đặng Thị Phương Thảo - Phó Cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch chia sẻ và đánh giá cao loạt bài "Người trẻ 'giữ lửa' văn hóa Việt, lan tỏa lòng tự hào dân tộc" do nhóm phóng viên trẻ của Báo Công Thương thực hiện, được trao Giải A tại Giải Báo chí toàn quốc về công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2025.

Theo bà, nếu như ở các mùa giải trước, những tác phẩm về đề tài thanh niên, công tác Đoàn thường tập trung tại các cơ quan báo chí thuộc Đoàn, thì năm nay, nhóm tác giả của Báo Công Thương đã tạo nên một dấu ấn khác biệt. Tác phẩm không chỉ ghi lại chân thực những nỗ lực gìn giữ và làm mới bản sắc văn hóa dân tộc từ góc nhìn người trẻ, mà còn mở ra một cuộc đối thoại sâu sắc giữa truyền thống và sáng tạo, giữa tinh thần dân tộc và tư duy hội nhập, giữa đường lối văn hóa của Đảng và hành động cụ thể của thế hệ thanh niên hôm nay.

Bà nhấn mạnh, chính chiều sâu tư tưởng và cách tiếp cận giàu sức gợi mở đã giúp tác phẩm vượt ra ngoài phạm vi phản ánh thông thường, chạm tới các giá trị văn hóa, xã hội mang tính chiến lược.

Tại Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2025, Báo Công Thương đã giành giải A thể loại báo điện tử với loạt 5 bài "Người trẻ 'giữ lửa' văn hóa, lan tỏa lòng tự hào dân tộc" của nhóm tác giả Hoàng Nguyên Thảo, Nguyễn Sĩ Cường, Hoàng Quốc Hải, Hoàng Văn Nhưỡng.