Viện Nghiên cứu Cơ khí: Tích cực tham gia chuyển đổi năng lượng xanh, giao thông xanh

Làm chủ công nghệ, thay thế nhà thầu lớn ở nước ngoài

Tiến sĩ Phan Đăng Phong, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Cơ khí (NARIME) cho biết, thời gian qua, NARIME luôn gắn liền hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ với các chương trình kinh tế - xã hội trọng điểm của đất nước, tích cực tham gia các hoạt động, chương trình chuyển đổi năng lượng xanh, giao thông xanh.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và đoàn công tác của Bộ Công Thương thăm đơn vị thiết kế đồ gá hàn xe ô tô của Viện Nghiên cứu Cơ khí - Ảnh: NARIME

Điển hình, với việc đánh giá thị trường ô tô, xe máy là một thị trường lớn và nếu làm chủ được việc cung cấp các hệ thống, thiết bị phụ trợ trong lĩnh vực này sẽ mở ra một hướng phát triển mới và bền vững cho Viện, bắt đầu từ năm 2012, NARIME đã lựa chọn bắt đầu tiến hành đầu tư nguồn lực để xây dựng dựng đội ngũ, cơ sở vật chất nhằm nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và làm chủ công nghệ các loại đồ gá (Jig) hàn xe ô tô theo các tiêu chuẩn của các hãng xe lớn như Honda, Toyota, Hyundai với tiền thân ban đầu là đội ngũ hơn 20 cán bộ, kỹ sư thiết kế thuộc Trung tâm Cơ khí nặng thuộc Viện dưới sự hướng dẫn, đào tạo của các chuyên gia Nhật Bản và Hàn Quốc.

Cho đến năm 2024 sau hơn 12 năm xây dựng và phát triển trong lĩnh vực này, NARIME đã có một đội ngũ trên 50 kỹ sư chuyên thiết kế, chế tạo dây chuyền lắp ráp ô tô trong nước và các đồ gá hàn xe ô tô, xây dựng được mạng lưới hàng trăm các nhà cung cấp, đối tác trong nước và quốc tế, triển khai các dự án có tổng giá trị trên 800 tỷ đồng/năm, Viện đã trang bị nhiều phần mềm thiết kế chuyên dụng có bản quyền, tạo điều kiện tốt nhất cho hoạt động của đội ngũ thiết kế.

Cùng với những nỗ lực, luôn tích cực, chủ động học hỏi, tìm hiểu, nghiên cứu những công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại và đa dạng, đội ngũ thiết kế, trong quá trình thực hiện, Viện luôn nhận được sự quan tâm, ủng hộ của lãnh đạo Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc hỗ trợ, tăng cường năng lực nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, tích hợp các dây chuyền thiết bị, đồ gá hàn xe ô tô. Viện đã tư vấn, lựa chọn những giải pháp tối ưu, phù hợp với những yêu cầu của nhiều khách hàng khác nhau.

Xe buýt điện VisFast sản xuất do NARIME là nhà cung cấp dây chuyền đồ gá hàn thân vỏ. Ảnh: VinBus

Hiện nay, NARIME đang là nhà cung cấp các dây chuyền thiết bị, đồ gá hàn chính, thay thế các nhà thầu nước ngoài cho các nhà máy sản xuất ô tô lớn ở trong nước. Một trong những khách hàng của NARIME hiện nay là hãng sản xuất xe ô tô VinFast của Việt Nam.

NARIME đã và đang thiết kế, chế tạo, tích hợp, lắp đặt, hướng dẫn vận hành các dây chuyền thiết bị, đồ gá hàn các dòng xe ô tô điện của VinFast. Dự án đầu tiên NARIME thực hiện cho hãng xe VinFast là cung cấp dây chuyền đồ gá hàn xe buýt điện 10.5 m từ năm 2019, tiếp theo là các dự án cung cấp các dây chuyền thiết bị, đồ gá hàn, đồ gá kiểm tra cho các dòng xe điện của VinFast như các dòng xe VFe34; VF8; VF9; VF5; VF6; VF7; VF3, đó là những công việc mà trước đây chỉ do các nhà thầu lớn ở nước ngoài (như Thái Lan; Đức...) thực hiện, chưa có đơn vị nào trong nước đảm nhận được.

Thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng xanh, giao thông xanh

Theo Quyết định số 876/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ “Phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải”, trong đó, Bộ Công Thương được giao nhiệm vụ “Chủ trì phát triển ngành công nghiệp sản xuất phương tiện, trang thiết bị giao thông vận tải sử dụng điện, năng lượng xanh; sản xuất, cung ứng điện, năng lượng xanh thay thế nhiên liệu hóa thạch đáp ứng nhu cầu trong nước; mở rộng phối trộn, cung ứng nhiên liệu sinh học; phát triển hệ thống sạc điện, năng lượng xanh cho phương tiện giao thông”, NARIME đã và đang tích cực tham gia ngành công nghiệp hỗ trợ sản xuất ô tô và chuỗi các hoạt động chuyển đổi năng lượng xanh và giao thông xanh toàn cầu.

NARIME đang được hãng xe điện VinFast lựa chọn là nhà cung cấp các dây chuyền thiết bị, đồ gá hàn các loại xe buýt điện, loại phương tiện giao thông xanh công cộng mà các thành phố lớn đang có kế hoạch ưu tiên sử dụng trong thời gian tới.

Theo lộ trình tại Quyết định 876/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ năm 2025, 100% xe buýt thay thế, đầu tư mới sẽ sử dụng điện, năng lượng xanh. Từ năm 2030, tỷ lệ phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50%. Từ năm 2025, tỷ lệ xe buýt điện trong vận tải hành khách công cộng sẽ tăng lên 45-50% tại Hà Nội, 25% tại TP. Hồ Chí Minh, 25-35% tại Đà Nẵng, 20% tại Cần Thơ, 10-15% tại Hải Phòng.

Theo kế hoạch của Sở Giao thông Vận tải TP. Hồ Chí Minh, việc chuyển đổi xe buýt sẽ được thực hiện từ năm 2025 và kết thúc vào năm 2030, trong giai đoạn này, thành phố sẽ đầu tư gần 3.000 xe buýt điện, với mục tiêu thay thế dần các xe buýt chạy bằng dầu diesel và CNG hiện có.

Toàn cảnh Nhà máy điện mặt trời nổi Đa Mi mà NARIME đã nghiên cứu, thiết kế chế tạo, lắp đặt Hệ thống phao đỡ tấm pin quang điện - Ảnh: EVN

Đồng hành cùng chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, NARIME còn thực hiện “Thiết kế, cung cấp lắp đặt và thử nghiệm hệ thống phao và neo” với công suất 47,5MW cho dự án nhà máy điện mặt trời Đa Mi.

Công trình được đưa vào lắp đặt ổn định tại hồ Đa Mi (Bình Thuận) với hệ pin mặt trời nổi trên hồ được đấu nối đồng bộ với hệ thống phao và thiết bị điện, điều khiển với công suất 47,5MW. Hệ thống phao được neo giữ trên lòng hồ nhờ hệ thống cáp neo chuyên dụng, đảm bảo thích nghi với mọi điều kiện thời tiết trên lòng hồ…

Tiếp nối thành công của dự án Nhà máy điện mặt trời Đa Mi, NARIME đã thiết kế, cung cấp lắp đặt hệ thống neo và phụ kiện cho các nhà máy điện mặt trời trên hồ Tầm Bó và hồ Gia Hoét.

Ngoài ra, Viện cũng đang triển khai đúng tiến độ đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu đề xuất nhiệm vụ và giải pháp phát triển ngành chế tạo thiết bị phục vụ ngành công nghiệp năng lượng tái tạo cho các khu vực ven biển, hải đảo Việt Nam giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.

“Nghiên cứu và làm chủ một số công nghệ trong lĩnh vực ô tô xe máy và sản xuất - kinh doanh trong các lĩnh vực như năng lượng mới và năng lượng tái tạo là một trong những mục tiêu đặt ra cần hoàn thành trong “Chiến lược phát triển Viện Nghiên cứu Cơ khí giai đoạn 2023-2030 tầm nhìn 2045” mà Viện đã trình Bộ Công Thương” - TS. Phan Đăng Phong cho hay.

Những thành quả mà NARIME đã đạt được cùng với sự quan tâm, ủng hộ của lãnh đạo các cấp, các ngành sẽ là động lực to lớn để NARIME tiếp tục củng cố, phát huy và mở rộng các nguồn lực, tích cực đề xuất, triển khai thực hiện các hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu ngày càng sâu và rộng hơn, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng xanh, giao thông xanh nhanh hơn và mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về “0” của Chính phủ ta đạt được sớm hơn so với kế hoạch.