Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã thông qua cơ chế tài chính ngân sách đặc thù đối với TP Hải Phòng |
Tại Kết luận số 72-KL/TW ngày 10/10/2013 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 32-NQ/TW ngày 5/8/2003 của Bộ Chính trị khóa IX về xây dựng và phát triển TP. Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Bộ Chính trị đã giao Ban cán sự Đảng, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương: “Sớm trình cơ quan cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế, chính sách đặc thù về tổ chức bộ máy, cán bộ, tài chính - ngân sách, đầu tư cơ sở hạ tầng cho thành phố đô thị loại 1, đô thị trung tâm cấp quốc gia. Nghiên cứu việc cho phép TP.Hải Phòng được để lại tỷ lệ hợp lý nguồn thu ngân sách từ xuất nhập khẩu trên địa bàn để hỗ trợ thực hiện chương trình, mục tiêu; có mức thưởng trên tổng số thu ngân sách vượt dự toán; cho thành phố thẩm quyền quy định một số loại phí và lệ phí”.
Tờ trình của Chính phủ đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét mức dư nợ vay của ngân sách thành phố không vượt quá 40% số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp (theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015, TP. Hải Phòng được vay không quá 30%). Ưu tiên hỗ trợ một phần vốn từ ngân sách Trung ương cho ngân sách thành phố để tham gia thực hiện các dự án theo hình thức hợp tác công tư (PPP) mang tính chất phục vụ cấp vùng trên địa bàn thành phố và các dự án lớn, quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Ưu tiên huy động vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cho thành phố để đầu tư các chương trình, dự án hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị, môi trường, xã hội, phúc lợi thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách thành phố…
Riêng về cơ chế tài chính, ngân sách, tờ trình cũng đề nghị ngân sách Trung ương xem xét bổ sung có mục tiêu cho thành phố 70% số tăng thu so với dự toán được Thủ tướng Chính phủ giao từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương và các khoản thu ngân sách Trung ương hưởng 100% bao gồm cả thuế giá trị gia tăng hàng hóa nhập khẩu.
Trong Báo cáo Thẩm tra Dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với TP. Hải Phòng, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cũng nêu rõ, TP. Hải Phòng có nhu cầu vốn đầu tư cơ sở hạ tầng rất lớn trong khi việc hỗ trợ bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho địa phương còn hạn chế. Việc nâng mức dư nợ vay như Chính phủ trình sẽ góp phần giúp thành phố có thêm cơ hội và điều kiện trong việc huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển. Mức dư nợ vay 40% cho ngân sách TP. Hải Phòng cũng tương đồng với mức dư nợ vay của TP. Đà Nẵng đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội quyết định. Vì vậy, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cơ bản tán thành với đề nghị của Chính phủ.
Về việc bổ sung có mục tiêu từ nguồn tăng thu so dự toán và thưởng vượt dự toán thu, để bảo đảm hỗ trợ thêm nguồn vốn đầu tư phát triển, đồng thời khuyến khích địa phương trong công tác hành thu, Luật Ngân sách nhà nước năm 2002 và năm 2015 đều có quy định ngân sách Trung ương sẽ bổ sung có mục tiêu cho các địa phương từ một phần số tăng thu so với dự toán đối với các khoản thu phân chia giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương và khoản thu ngân sách Trung ương hưởng 100%. Quy định này cũng đã được Ủy ban thường vụ Quốc hội cho phép áp dụng đối với TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Do đó đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cơ bản tán thành với quy định trên đối với TP. Hải Phòng và cho rằng tỷ lệ hỗ trợ này là hợp lý và phù hợp với mặt bằng hỗ trợ đối với một số địa phương đã được áp dụng cơ chế đặc thù như TP. Đà Nẵng.
Sau khi nghe tờ trình của Chính phủ, các ý kiến tại phiên họp đều cơ bản đồng với những ý kiến tại tờ trình.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, cần thiết phải ban hành Nghị định quy định một số cơ chế chính sách tài chính ngân sách đặc thù đối với TP. Hải Phòng để tạo điều kiện cho thành phố đột phá và phát triển kinh tế xã hội. Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cho phép thành phố huy động vốn đầu tư ở mức không vượt quá 40% số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp và nằm trong mức bội chi ngân sách nhà nước hằng năm. Nhất trí hằng năm ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho TP. Hải Phòng 70% số tăng thu so với dự toán thu được giao từ khoản thu phân chia dưới ngân sách Trung ương và các địa phương, và khoản thu ngân sách Trung ương được hưởng 100% nhưng không vượt quá số tăng thu ngân sách Trung ương trên địa bàn so với thực hiện năm trước.