Từ Tuần lễ vàng đến Nghị quyết 68: Khi chính sách bắt mạch cuộc sống

Hợp điểm của tinh thần yêu nước và độc lập tự do

Bối cảnh kinh tế tài chính của nước Việt Nam mới lúc đó gần như kiệt quệ, ngân khố trống rỗng, chưa thu được thuế. Các thế lực thù trong giặc ngoài tuy phải chấp nhận nền độc lập song không hề từ bỏ dã tâm cùng nhau "bóp nát" nước Việt Nam mới.

Chính trong hoàn cảnh ngặt nghèo đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta với tầm nhìn sáng suốt, tin tưởng ở Nhân dân luôn hết thảy vì độc lập, tự do đã quyết định tổ chức Quỹ Độc lập. Sắc lệnh số 04 do Bộ trưởng Bộ Nội vụ Võ Nguyên Giáp ký nêu rõ: “Lập tại Hà Nội và các tỉnh trong cả nước một quỹ thu nhận các món tiền và đồ vật mà nhân dân sẵn lòng quyên giúp Chính phủ để ủng hộ nền độc lập của Quốc gia” và “Mọi việc quyên tiền và đồ vật và việc tổ chức sẽ đặt dưới quyền kiểm soát của Bộ Tài chính”.

Một trong những hoạt động nổi bật nhất của Quỹ độc lập là tổ chức Tuần lễ vàng từ ngày 17/9 đến 24/9/1945. Trong bức thư gửi đồng bào toàn quốc đăng trên báo Cứu quốc ngày 17/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Muốn củng cố nền tự do độc lập ấy, chúng ta cần sức hy sinh phấn đấu của toàn quốc đồng bào; nhưng chúng ta cũng rất cần sức quyên giúp của nhân dân, nhất là những nhà giàu có. Ý nghĩa “Tuần lễ Vàng” là ở đó”.

Độc lập tự do, vận mệnh nước nhà đã nhanh chóng trở thành hợp điểm giữa toàn thể nhân dân với Chính phủ lâm thời do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu.

Hưởng ứng lời kêu gọi của Người, nhiều nhà tư sản, tiểu thương, doanh nhân lúc bấy giờ đã tự nguyện ủng hộ vàng bạc, tài sản, tạo nguồn lực tài chính để Chính phủ vượt qua thời khắc hiểm nghèo. Và cũng chính từ đó, mối quan hệ khăng khít giữa Nhà nước và doanh nhân, giữa lợi ích dân tộc và lợi ích cá nhân đã được khởi dựng.

Sự kiện Tuần lễ vàng không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, tài chính, mà còn khẳng định vai trò, trách nhiệm xã hội và lòng yêu nước của tầng lớp kinh tế tư nhân Việt Nam, những người rồi đây sẽ sẵn sàng gắn vận mệnh kinh doanh với vận mệnh quốc gia.

Như một dòng chảy kế thừa tinh thần của Tuần lễ vàng với việc kinh tế tư nhân đồng hành cùng đất nước, sau Cách mạng Tháng Tám, trong hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, giới doanh nhân và những người làm kinh tế tư nhân đã đóng góp không nhỏ cho đất nước từ tài lực, vật lực đến các sáng kiến sản xuất dẫu có những bối cảnh có thể nói là không dễ dàng, suôn sẻ.

Sang thời kỳ hòa bình, đặc biệt là sau Đổi mới 1986, kinh tế tư nhân ngày càng được khẳng định là động lực quan trọng của nền kinh tế. Hàng triệu hộ kinh doanh cá thể, hàng trăm nghìn doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần đã ra đời, tạo việc làm cho người lao động, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP, mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam.

Khi chính sách bắt đúng mạch cuộc sống

Khi nhìn lại sự kiện Tuần lễ vàng tròn 80 năm trước, bài học quan trọng có thể rút ra là, một khi chính sách của Đảng và Nhà nước khơi đúng mạch phát triển của dân tộc, của đất nước, chính sách đó nhanh chóng đi vào cuộc sống, được Nhân dân đồng lòng ủng hộ và khai phóng được mọi nguồn lực cho phát triển.

Sự ra đời của Nghị quyết số 68- NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân cũng nằm trong ý nghĩa đó.

Có thể xem như Nghị quyết số 68-NQ/TW một mặt kế thừa tinh thần của “Tuần lễ vàng”- nơi người dân, doanh nhân được trân trọng khi cống hiến cho đất nước, một mặt khẳng định rõ vai trò then chốt, động lực quan trọng hàng đầu của khu vực kinh tế tư nhân trong tiến trình phát triển đất nước.

Không dừng lại ở sự kế thừa, Nghị quyết số 68 ra đời đặt nền móng cho sự chuyển biến toàn diện về chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Từ việc “thừa nhận” sang “bảo vệ, khuyến khích, thúc đẩy”, từ “bổ trợ” sang “dẫn dắt phát triển”. Đây là bước tiến đột phá về tư duy phát triển, trở thành một cuộc “cách mạng về tư duy và thể chế” cho kinh tế tư nhân, tạo lập và củng cố niềm tin, thúc đẩy kinh tế tư nhân vươn lên, bứt phá.

Đây chính là lựa chọn chiến lược đúng đắn, mang tầm nhìn dài hạn của Đảng ta nhằm hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường vào giữa thế kỷ XXI.

Nếu như năm 1945, các nhà tư sản Việt Nam đóng góp vàng bạc để gìn giữ, “nuôi” nền độc lập, thì ngày nay, đội ngũ doanh nhân và kinh tế tư nhân đang hiến dâng trí tuệ, vốn liếng, công nghệ, quản trị để kiến thiết một đất nước hùng cường. Điều này cho thấy một quy luật: khi Nhà nước trân trọng, khuyến khích và tạo môi trường thuận lợi, kinh tế tư nhân sẽ phát huy hết tiềm năng, trở thành động lực phát triển quốc gia.

Thủ tướng Phạm Minh Chính khi dự Diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 đã tặng các doanh nghiệp tư nhân cả nước 16 chữ:  "Tự hào - Yêu nước - Trí tuệ - Nhân văn - Đạo đức - Hội nhập - Phát triển - Đột phá". Đó vừa là Chính phủ giao nhiệm vụ, cũng là kỳ vọng của đất nước với đội ngũ doanh nghiệp tư nhân trong kỷ nguyên mới.

Từ Tuần lễ vàng năm 1945 đến Nghị quyết số 68-NQ/TW hôm nay là một hành trình tròn 8 thập kỷ, nơi tinh thần cống hiến và khát vọng phát triển của kinh tế tư nhân luôn đồng hành cùng dân tộc. Đó là minh chứng rằng, mỗi doanh nhân, doanh nghiệp không chỉ làm giàu cho mình mà còn góp phần dựng xây tương lai Việt Nam thịnh vượng.