TTCK sẽ "ngấm đòn"

CôngThương - Ông Tô Trung Thành, Kinh tế trưởng CTCK Trí Việt cho rằng, với chính sách thắt chặt tiền tệ để ổn định kinh tế vĩ mô hiện nay, trong vài tháng tới, TTCK sẽ chịu tác động kép từ việc hạn chế dòng vốn vào thị trường và hoạt động kinh doanh của nhiều DN niêm yết gặp khó khăn.

Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách để ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát. Ông đánh giá như thế nào về những biện pháp này?

Nghị quyết 11 của Chính phủ và các giải pháp tiếp theo đã thể hiện rõ "quyết tâm chính trị" trong cuộc chiến chống lại những bất ổn vĩ mô. Đây là những động thái quyết liệt nhất từ trước đến nay. Theo tôi, điểm nhấn quan trọng của Nghị quyết nằm ở định hướng thắt chặt tài khóa mạnh mẽ.

Trong nhiều năm, chính sách tiền tệ và tài khóa không có sự gắn kết trong quá trình thực hiện. Thâm hụt ngân sách kéo dài, nợ công tiến dần đến ngưỡng nguy hiểm, nhưng chi tiêu tài khóa vẫn "bình thường", khiến chính sách tiền tệ phải "gồng mình" đối phó với lạm phát và cung ứng vốn cho nền kinh tế. Vai trò của chính sách tài khóa trong điều hành kinh tế là rất nhạt nhòa.

Thực tế, mô hình tăng trưởng trong thập niên qua chủ yếu dựa vào đầu tư, đặc biệt là đầu tư công với chi tiêu tài khóa lớn, nên chính sách tiền tệ thường đi sau và tài trợ cho chính sách tài khóa, theo đó kích hoạt lạm phát và bất ổn vĩ mô. Vì vậy, muốn ổn định dài hạn thì cần tái cấu trúc và thay đổi mô hình tăng trưởng. Tuy nhiên, trong ngắn hạn thì phải bắt đầu từ việc thực hiện thắt chặt chi tiêu tài khóa, phối hợp hiệu quả giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ. Đây là những điểm mà nội dung Nghị quyết 11 đã thể hiện.

Tác động của những biện pháp này sẽ như thế nào, thưa ông?

Rõ ràng là nếu Nghị quyết 11 và các biện pháp cụ thể hóa nghị quyết này vẫn theo tinh thần "quyết liệt" thì các biến số và những cân đối vĩ mô lớn sẽ khó có cơ hội "nhảy múa" theo chiều hướng tiêu cực. Tuy nhiên, tăng trưởng sẽ gặp khó khăn và khó có thể cao hơn năm ngoái, nhưng đây là sự đánh đổi hợp lý và phải chấp nhận. Độ trễ chính sách thường là từ 6 - 7 tháng, nên các biện pháp này sẽ có tác động sâu rộng đến nền kinh tế từ nửa cuối quý III.

Vậy theo ông, TTCK sẽ chịu ảnh hưởng ra sao?

Theo tôi, tác động của những chính sách hiện nay có thể chia thành hai nhóm ảnh hưởng:

Ảnh hưởng trực tiếp là chính sách thắt chặt tín dụng, đặc biệt là giảm dư nợ đối với lĩnh vực phi sản xuất, trong đó có cho vay kinh doanh chứng khoán sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới dòng tiền khả dụng cho TTCK. Thời điểm 6 tháng đầu năm sẽ đặc biệt khó khăn về dòng tiền do các biện pháp thắt chặt được triển khai mạnh.

Tuy nhiên, cần lưu ý, thị trường ngoại hối, vàng hay bất động sản cũng chịu ảnh hưởng lớn từ các chính sách thắt chặt hiện thời. Nếu các thị trường này bão hòa hoặc ổn định thì sẽ có sự dịch chuyển vốn sang kênh chứng khoán ở những thời điểm nhất định. Đó là điều được kỳ vọng hơn so với việc mở lại tín dụng cho lĩnh vực phi sản xuất.

Ảnh hưởng gián tiếp là những tác động tới hoạt động của các DN niêm yết, đặc biệt đối với các ngành cần nhiều vốn vay như bất động sản, xây dựng, sản xuất. Các công ty có thể phải điều chỉnh lại kế hoạch kinh doanh, tạm thời ngừng mở rộng trong năm 2011. Tuy nhiên, một số DN thuộc lĩnh vực xuất khẩu hay nông nghiệp có thể được lợi từ các hỗ trợ của Nhà nước.

Mấy phiên trước, TTCK hồi phục chủ yếu do các yếu tố kỹ thuật cộng với mặt bằng cổ phiếu giá rẻ. Mức P/E thị trường tương đương với giai đoạn đầu năm 2009 và giá nhiều cổ phiếu xuống dưới mức đáy của cuộc khủng hoảng, nhiều cổ phiếu xuống dưới mệnh giá dù hoạt động kinh doanh vẫn có lãi. Còn bây giờ khó có thể nói đã có những chuyển biến vĩ mô cơ bản mang tính bước ngoặt, vì các chính sách điều chỉnh kinh tế đều có độ trễ.

Dưới góc độ một nhà kinh tế, ông nhìn thấy những gì còn tồn tại trong nền kinh tế hiện nay?

Căn nguyên của những bất ổn vĩ mô kéo dài những năm qua nằm ở mô hình tăng trưởng. Vì vậy, những biện pháp thắt chặt hiện nay dù là cần thiết, nhưng chỉ có ý nghĩa trong ngắn hạn, chứ không phải là giải pháp dài hạn.

Để giải quyết được tận gốc những bất ổn vĩ mô, cần phải có chiến lược phát triển các ngành, các vùng, các khu vực sở hữu, đồng thời phải giải quyết được các điểm nghẽn tăng trưởng như cơ sở hạ tầng kỹ thuật, công nghệ và yếu tố con người. Thay đổi mô hình tăng trưởng cần nhiều năm và cũng cần phải có "quyết tâm chính trị" giống như ở Nghị quyết 11

ĐTCK