Trung Quốc từ bỏ ưu đãi WTO, mở cơ hội thương mại toàn cầu

Tuyên bố lịch sử từ Bắc Kinh

Theo Xinhua, trong một động thái được giới quan sát đánh giá là bước ngoặt, Trung Quốc vừa tuyên bố sẽ không còn tìm kiếm cơ chế “đối xử đặc biệt và khác biệt” trong các vòng đàm phán hiện tại và tương lai của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Tuyên bố này được công bố tại Hội nghị cấp cao về Sáng kiến Phát triển Toàn cầu diễn ra ở New York, ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng đồng kinh tế quốc tế.

Ông Lý Thành Cảng, Trưởng đại diện thương mại quốc tế kiêm Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc, nhấn mạnh rằng quyết định trên cho thấy cam kết mạnh mẽ của Bắc Kinh trong việc bảo vệ hệ thống thương mại đa phương. “Đây là một tuyên bố quan trọng, phản ánh cả tình hình quốc tế lẫn trong nước hiện nay. Nó sẽ thúc đẩy tự do hóa và tạo thuận lợi cho thương mại, đầu tư toàn cầu, đồng thời góp phần tích cực vào cải cách hệ thống quản trị kinh tế thế giới”, ông Lý Thành Cảng phát biểu tại cuộc họp báo.

Theo quan chức này, hệ thống thương mại dựa trên luật lệ của WTO đang chịu nhiều sức ép trước sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ, đơn phương và những cuộc chiến thuế quan lặp đi, lặp lại. Các yếu tố đó đã làm suy yếu quyền lợi hợp pháp của các thành viên, gây rối loạn trật tự thương mại quốc tế và làm gia tăng bất ổn cho tăng trưởng toàn cầu.

Bằng việc từ bỏ ưu đãi vốn dành cho nhóm nước đang phát triển, Trung Quốc muốn chứng minh sự sẵn sàng tham gia “sân chơi bình đẳng” hơn, đồng thời khẳng định vị thế một nền kinh tế lớn có trách nhiệm. Bắc Kinh cũng nhấn mạnh rằng, dù không còn tìm kiếm cơ chế “đối xử đặc biệt và khác biệt”, nước này sẽ tiếp tục sát cánh cùng các quốc gia đang phát triển khác trong tiến trình hội nhập.

Nhìn về tương lai, Trung Quốc cho biết sẽ kiên định với mục tiêu hiện đại hóa, cải cách sâu rộng và mở cửa ở tiêu chuẩn cao. Đồng thời, nước này sẽ tham gia sâu hơn vào tiến trình cải cách WTO, đóng góp vào việc điều chỉnh các quy tắc thương mại quốc tế, hướng hệ thống quản trị toàn cầu tới công bằng và cân bằng hơn.

Triển vọng cho các quốc gia xuất khẩu vào Trung Quốc

Quyết định từ bỏ ưu đãi đặc biệt trong WTO của Trung Quốc mang lại nhiều tầng ý nghĩa cho quan hệ thương mại quốc tế. Một trong những tác động đáng chú ý nhất chính là triển vọng mới cho các nước xuất khẩu vào thị trường đông dân nhất thế giới.

Khi đặt mình vào cùng vị thế với các nền kinh tế phát triển trong WTO, Trung Quốc đang gửi đi thông điệp rằng các quy tắc thương mại sẽ được áp dụng công bằng hơn. Điều này có thể giảm bớt lo ngại về sự mất cân bằng trong cạnh tranh, đồng thời củng cố niềm tin của các đối tác quốc tế vào tính ổn định của thị trường.

Song song với đó, Bắc Kinh nhấn mạnh cam kết mở cửa ở tiêu chuẩn cao, cải cách thủ tục hải quan và tạo thuận lợi thương mại. Những động thái này hứa hẹn giúp hàng hóa và dịch vụ từ bên ngoài tiếp cận thị trường Trung Quốc dễ dàng hơn, trong bối cảnh nhu cầu nhập khẩu đang ngày một đa dạng. Sự chuyển hướng chiến lược phát triển của Trung Quốc, từ chú trọng tăng trưởng sản xuất sang nâng cao chất lượng tiêu dùng, càng làm gia tăng khoảng trống cho các nhà xuất khẩu quốc tế, từ nông sản, thực phẩm chế biến cho đến công nghệ xanh và sản phẩm công nghiệp hiện đại.

Đối với Việt Nam và các nước ASEAN, triển vọng này đặc biệt rõ rệt. Việt Nam vốn có lợi thế địa lý gần kề, đồng thời đã tham gia nhiều hiệp định thương mại với Trung Quốc. Trong bối cảnh nhu cầu nhập khẩu nông sản, thủy sản, dệt may và điện tử ngày càng lớn, doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội củng cố thị phần tại Trung Quốc.

Hơn nữa, sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu đang khiến các sản phẩm linh kiện và bán thành phẩm từ khu vực Đông Nam Á trở thành nguồn nhập khẩu quan trọng phục vụ sản xuất tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Nhìn chung, tuyên bố mới của Bắc Kinh vừa mang tính chiến lược chính trị, vừa tạo ra những tín hiệu tích cực về mặt kinh tế. Việc Trung Quốc chủ động điều chỉnh vị thế trong WTO không chỉ củng cố niềm tin vào hệ thống thương mại đa phương, mà còn mở ra nhiều cơ hội thực chất cho các quốc gia xuất khẩu đang tìm cách thâm nhập sâu hơn vào thị trường khổng lồ này.