Trở lại Hồng Vân vào những ngày cuối tháng 4 khi mà người dân nơi đây đang tập trung tham gia vào chương trình tập huấn “Ứng xử văn minh du lịch và du lịch cộng đồng” do Sở Du lịch Hà Nội phối hợp với UBND huyện Thường Tín tổ chức. Ông Mai Văn Ngần - Phó Chủ tịch UBND xã Hồng Vân - cho biết “chỉ riêng trong Lễ hội ẩm thực bánh trôi- bánh chay diễn ra vào giữa tháng 4 vừa qua Hồng Vân đã đón khoảng 2 vạn lượt khách đến địa phương. Điều này đã tạo động lực cho các hộ dân ở đây quan tâm hơn đến việc làm sao tạo ấn tượng tốt cho du khách, có phong cách ứng xử văn minh, chuyên nghiệp ngày càng thu hút du khách đến với địa phương. Do vậy những chương trình đào tạo, tập huấn về giao tiếp, ứng xử văn minh trong du lịch luôn nhận được sự ủng hộ và tham gia đầy đủ của các chủ nhà vườn sinh vật cảnh cùng các hộ gia đình tham gia làm du lịch”.
Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Chánh văn phòng Sở Du lịch Hà Nội phát biểu tại lớp tập huấn |
Nằm ở phía đông huyện Thường Tín, cách trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 20km về phía Nam, xã Hồng Vân có diện tích tự nhiên là 4,2km2, dân số trên 6.100 người. Từ một xã nông nghiệp, những năm gần đây, Hồng Vân phát triển theo hướng du lịch sinh thái làng nghề sinh vật cảnh, phát triển nông nghiệp kết hợp với khai thác du lịch, dịch vụ, nơi đây hội tụ đầy đủ những nét đẹp thuần khiết, yên bình của một làng quê ven đô với đặc trưng của nền nông nghiệp đồng bằng Bắc bộ.
Năm 2018, xã Hồng Vân được UBND TP. Hà Nội công nhận là điểm du lịch làng nghề của thủ đô, điều này đã thổi một luồng sinh khí mới cho người dân nơi đây. Đường làng, ngõ xóm được bê tông hóa và rộng từ 5-7m, mỗi một con đường đều được trồng và mang tên một loài cây hay loài hoa, điều này đã tạo sự lôi cuốn và hấp dẫn với du khách khi đến với Hồng Vân.
Để có được kết quả trên cũng theo ông Mai Văn Ngần “Sau khi hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới vào năm 2014, chính quyền xã Hồng Vân đã họp dân để lấy ý kiến đặt tên cho các con đường. Là làng nghề trồng hoa, cây cảnh việc lấy tên các con đường dựa theo tên các loài hoa, cây cảnh đã được đưa ra và tạo được sự đồng thuận của người dân, hiện tên của hơn 40 tuyến đường đã được chính quyền thông qua, trong đó có 23 tuyến đã được trồng cây và gắn biển tên như: đường Hoàng Yến, đường Hoa Ban, đường Phượng Vĩ, đường Hoa Sưa…”.
Cũng theo ông Mai Văn Ngần - Từ khi được công nhận là điểm du lịch của thủ đô, chúng tôi tập trung vào chỉnh trang đường làng ngõ xóm, đến nay cơ bản không còn tuyến đường ngõ xóm nào lầy lội cả, vận động người dân chỉnh trang cổng nhà, cửa nhà, thực hiện vệ sinh môi trường, chỉnh trang nơi công cộng, tâm linh… Đến nay ngay cả các em học sinh khi uống sữa cũng đã tự giác bỏ vỏ hộp sữa vào thùng giác, không còn những vỏ sữa, vỏ bánh kẹp vứt trên trên đường như trước kia. Tuy nhiên liên quan đến văn hóa ứng xử, thái độ giao tiếp thì chúng tôi xác định đây là khó nhất vì để làm thay đổi thói quen của mỗi con người là không hề dễ dàng và phải mất nhiều công sức và thời gian có khi là cả một thế hệ”.
Vốn nổi tiếng với nghề trồng hoa, cây cảnh từ những năm 1980, với nhiều tác phẩm cây cảnh có giá trị lớn về nghệ thuật và những nghệ nhân trẻ có tay nghề. Ngày nay, khi đến với Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân, du khách sẽ được tham quan, chiêm ngưỡng những tác phẩm cây cảnh nghệ thuật độc đáo cũng như được giao lưu, trò truyện cùng các nghệ nhân tại Làng nghề. Ngoài ra, du khách còn được tham gia trải nghiệm hoạt động “một ngày làm nghệ nhân”, có thể tự tay mình tạo tác, cắt, tỉa, tạo dáng và đặt tên cho những sản phẩm cây cảnh của mình tạo ra.
Bên cạnh đó, đến với Làng nghề sinh vật cảnh Hồng Vân, du khách không thể bỏ qua những trải nghiệm thú vị tại nơi đây với loại hình làm nông nghiệp, trải nghiệm cộng đồng, thưởng ngoạn những cảnh sắc xinh tươi, thanh bình nơi đây bằng xe điện. Một màu xanh trải rộng của cánh đồng rau xanh mướt, xen lẫn với nhiều màu sắc rực rỡ của hàng trăm loại hoa khác nhau được trồng trong các nhà vườn và dọc các tuyến đường giao thông. Mỗi tuyến đường được trồng một loại cây và gắn tên đường theo tên các loại cây, đã tạo nên điểm nhấn riêng biệt của Hồng Vân và mỗi một mùa đều có một loại hoa đặc trưng riêng sẽ mang lại cho du khách những trải nghiệm mới mẻ, yên bình và thú vị.
Du khách thăm quan nhà vườn của gia đình anh Nguyễn Văn Trí - thôn Cơ Giáo (xã Hồng Vân) |
Với slogon “Người Hồng Vân thân thiện mến khách”, để phát triển du lịch cộng đồng thời gian tới Hồng Vân sẽ tập trung xây dựng cảnh quan môi trường, ý thức người dân trong việc tạo ra nét văn hóa ứng xử đối vưới du khách và không mang nặng kinh tế theo đúng tiêu chí Người Hồng vân thân thiện mến khách chứ không phải theo tiêu chí kinh tế. Các điểm check in của các thôn cũng chưa thu phí du khách đâu… Với hơn 100 hộ trồng hoa, sinh vật cảnh, hiện Hồng Vân đã thành lập Hội Văn hóa Du lịch làng nghề để từng bước đưa Hồng Vân trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước đặc biệt là của người dân thủ đô.
Nói về tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng của Hà Nội nói chung và của Hồng Vân nói riêng, ông Nguyễn Hoài Nam – Phó Chánh văn phòng Sở Du lịch Hà Nội - cho biết “Hà Nội hoàn toàn có thể khai thác được du lịch cộng theo cái nền của các làng nghề truyền thống, hay đặc trưng văn hóa nổi bật của làng đó, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 đã và đang có nhiều diễn biến phức tạp, du lịch nội địa mà trong đó du lịch sinh thái đang là lựa chọn chính của các du khách. Với lợi thế của Hồng Vân thì chắc chắn phát triển du lịch sẽ là hướng đi đúng để kinh tế Hồng Vân phát triển. Tuy nhiên để du lịch cộng đồng phát triển bền vững thì kiến thức về du lịch của người dân tại các làng nghề cần phải được nâng cao, để họ có tạo ấn tượng tốt với du khác và tự tin trong giao tiếp”.