Triển khai Dự án “Trạm xanh Quốc gia” tại 10.000 trường học

Hiện nay, tình trạng học sinh xả rác bừa bãi, thiếu ý thức phân loại và thu gom đúng quy định vẫn diễn ra tại các cơ sở giáo dục một phần do thói quen chưa tốt, một phần do thiếu thiết bị thu gom và sự quản lý chưa chặt chẽ.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chất thải thực phẩm chiếm 50 - 70% tổng lượng rác thải sinh hoạt trong trường học. Đây là nguồn rác có thể tái chế hoặc tái sử dụng để làm phân compost, sản xuất điện sinh khối hoặc nhiên liệu đốt, nhưng hiện phần lớn vẫn bị chôn lấp, gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường.

Dự án “Trạm xanh Quốc gia” thuộc Chương trình “Vì Môi trường xanh Quốc gia”, được triển khai trên quy mô toàn quốc nhằm thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn trong trường học. Dự án nhấn mạnh tối ưu hóa sử dụng tài nguyên, kéo dài vòng đời sản phẩm và giảm thiểu chất thải, thay thế cho mô hình tuyến tính “sản xuất, tiêu dùng, thải bỏ”. Thông qua hoạt động thu gom, phân loại, tái chế ngay tại trường, học sinh được trải nghiệm trực tiếp các giá trị của kinh tế tuần hoàn và hình thành ý thức bảo vệ môi trường từ sớm.

TS. Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, cho biết: Trạm xanh Quốc gia đầu tiên tại Trường THCS Dịch Vọng không chỉ là một sáng kiến xanh mà còn là biểu tượng cho cam kết hành động từ những việc nhỏ nhất. “Hành động xanh bắt đầu từ chính ngôi trường của bạn”, ông nhấn mạnh, đồng thời kỳ vọng dự án sẽ góp phần thay đổi hành vi, lan toả lối sống bền vững trong cộng đồng học sinh.

Dự án “Trạm xanh Quốc gia" có quy mô toàn quốc và thực hiện từ 2025 - 2030 đến 10.000 trường học trên toàn quốc với sự ủng hộ, phối hợp của Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng 34 UBND tỉnh/thành phố, giao cho các Sở Giáo dục và Đào tạo triển khai.

Trạm Xanh Quốc gia được tổ chức nhằm phát huy thế mạnh trong việc nâng cao nhận thức cho học sinh và giáo viên về tác hại của rác thải nhựa cũng như các loại rác thải khác đối với môi trường và sức khỏe con người. Chương trình khuyến khích cộng đồng học đường từ bỏ thói quen sử dụng đồ nhựa một lần, thực hiện phân loại, tái chế và tái sử dụng vật liệu ngay tại trường.

Thông qua Dự án, các trường học hướng tới xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh và thân thiện hơn, góp phần cải thiện chất lượng học tập và sức khỏe của học sinh. Đồng thời, Trạm Xanh Quốc gia giúp hình thành một cộng đồng học đường có ý thức bảo vệ môi trường, hướng tới phát triển bền vững. Việc đẩy mạnh tái chế trong mô hình kinh tế tuần hoàn mang lại nhiều lợi ích: Giảm nhu cầu khai thác tài nguyên mới, bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên; hạn chế ô nhiễm đất, nước, không khí; giảm lượng rác thải phải chôn lấp hoặc đốt, từ đó cắt giảm khí nhà kính;...

Áp dụng kinh tế tuần hoàn vào xử lý rác thải trường học là hướng đi bền vững, vừa nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, vừa tạo ra giá trị kinh tế – xã hội. Dù còn nhiều thách thức, với sự đồng hành của Chính phủ, doanh nghiệp và nhà trường, mô hình này hoàn toàn có thể trở thành một phần thiết yếu trong chiến lược phát triển bền vững của mỗi quốc gia.