Tình trạng thiếu hụt thủy điện do hạn hán ở Trung Quốc khiến giá than thế giới tăng cao

Điều kiện hạn hán khắc nghiệt được đặc trưng bởi những vụ mất mùa lớn và tình trạng thiếu nước trên diện rộng.

Bên cạnh những điều kiện khó khăn này, Tứ Xuyên đã hứng chịu trận động đất mạnh 6,6 độ Richter vào ngày 5/9 vừa qua. Cuộc khủng hoảng nhân đạo đang gia tăng ở Tứ Xuyên không chỉ ảnh hưởng đến cư dân địa phương, mà còn gây ra các hiệu ứng gợn sóng khắp Trung Quốc và phần còn lại của thế giới.

Do hậu quả của hạn hán (và bây giờ là trận động đất), Tứ Xuyên không chỉ mất mùa mà còn gặp phải tình trạng khan hiếm năng lượng cực độ. Tỉnh này cung cấp khoảng 3/4 điện năng từ thủy điện, hiện đã giảm đi rất nhiều do các hồ chứa và sông trong khu vực đang cạn kiệt. Mực nước ở Tứ Xuyên hiện đang ở mức một nửa so với bình thường nhờ mùa hè nóng kinh khủng. Do đó, nguồn điện đột nhiên trở nên khan hiếm đối với người tiêu dùng và đặc biệt là các doanh nghiệp lớn vào tháng 8.

Những doanh nghiệp lớn đó bao gồm Toyota Motor, nhà lắp ráp Apple Foxconn Technology Group, trong số một danh sách dài hơn các công ty lớn đã phải đóng cửa nhà máy của họ ở Tứ Xuyên và Trùng Khánh trong hơn một tuần - và đó là trước khi trận động đất xảy ra. Do đó, ngày càng nhiều lời kêu gọi Trung Quốc xây dựng thêm các nhà máy nhiệt điện than ở Tứ Xuyên để củng cố an ninh năng lượng. Hơn nữa, sự thiếu hụt thủy điện ở Trung Quốc đã khiến giá than trên khắp thế giới tăng vọt. Nguồn cung than thắt chặt của Trung Quốc đã bắt đầu tràn vào giá cao hơn trên thị trường quốc tế vì nước này chiếm hơn một nửa lượng tiêu thụ toàn cầu.

Khi phần còn lại của thế giới phải đối mặt với tình trạng thiếu năng lượng trầm trọng do cuộc chiến ở Ukraine, nhiều quốc gia đã miễn cưỡng quay trở lại với than, một nguồn nhiên liệu tương đối rẻ và sẵn có. Trong thời điểm có nhiều bất ổn liên quan đến an ninh năng lượng ngắn hạn, các nhà lãnh đạo thế giới đã cảm thấy bị áp lực phải ưu tiên giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại hơn cuộc khủng hoảng ấm lên toàn cầu dài hạn hơn.

Xu hướng này là một kết quả đáng buồn: Thảm họa hạn hán hiện tại của Trung Quốc gần như chắc chắn là kết quả của biến đổi khí hậu và là báo hiệu của những thời kỳ khó khăn hơn sắp tới. Mô hình thời tiết thay đổi và các đợt nắng nóng kéo dài và khắc nghiệt hơn là hiện tượng bình thường mới, và việc sử dụng lại than mỗi khi có trục trặc trong nguồn cung cấp năng lượng sẽ chỉ khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.

Điểm chung giữa các cuộc khủng hoảng năng lượng ở Trung Quốc và châu Âu không phải là năng lượng tái tạo không đáng tin cậy; thay vào đó, đó là lời nhắc nhở về giỏ năng lượng. Ở Tứ Xuyên, cái rổ năng lượng đó là thủy điện. Ở châu Âu, nó là khí đốt tự nhiên (chủ yếu là của Nga).

Con đường thoát ra và con đường tiến lên ở Tứ Xuyên, châu Âu và phần còn lại của thế giới là thông qua đa dạng hóa thị trường năng lượng. Theo Nikkei Asia, việc tăng cường sản xuất than ở Tứ Xuyên không có ý nghĩa kinh tế. Trong mười năm qua, các nhà máy than hiện có của tỉnh này chạy trung bình ít hơn 3.000 giờ mỗi năm. Điều này có nghĩa là họ đã nhàn rỗi trong khoảng 2/3 thời gian do lượng thủy điện dồi dào.

Tuy nhiên, rõ ràng rằng việc quay trở lại gần như hoàn toàn phụ thuộc vào thủy điện cũng sẽ là một sai lầm. Trung Quốc nói riêng và các nước trên thế giới cũng đang tập trung vào việc tăng cường các nỗ lực phục hồi, bao gồm truyền tải năng lượng nội địa mạnh mẽ hơn, đa dạng hóa các nguồn năng lượng bằng năng lượng mặt trời và gió, đồng thời cải thiện khả năng tích trữ năng lượng thủy điện khi nguồn cung thủy điện vượt xa nhu cầu.