Tiếp nhận kỷ vật chiến tranh của cựu binh Mỹ

Sáng 15/8, tại Hà Nội, Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò đã tiếp nhận những kỷ vật của cố trung tá hải quân Hoa Kỳ, phi công Walter Eugene Wilber do đại diện gia đình ông trao tặng lại. Đây cũng là lần đầu tiên các kỷ vật liên quan đến các cựu tù binh Mỹ tại trại giam Hỏa Lò được trao lại cho Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò.
Trao tặng các kỷ vật của phi công Walter Eugene Wilber cho Di tích Nhà tù Hỏa Lò

Đại diện gia đình cựu binh Wilber, ông Thomas Eugene Wilber đã trao tặng một số kỷ vật mà cha ông đã gìn giữ, đưa về từ trại tạm giam Hỏa Lò và một số tài liệu mà gia đình đã sưu tầm, cất giữ cẩn thận trong suốt gần nửa thế kỷ qua, bàn giao lại cho Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò.

Ngày 16/6/1968, trung tá hải quân Walter Eugence Wilber lái máy bay ném bom bắn phá miền Bắc và bị phòng không Việt Nam bắn cháy trên bầu trời Đô Lương (Nghệ An). Đồng đội tử nạn, còn Walter kịp nhảy dù xuống cánh đồng huyện Thanh Chương và bị bắt giữ, đưa đến trại giam Hỏa Lò (Hà Nội).

Trong suốt thời gian gần 5 năm bị tạm giam tại Hỏa Lò, phi công Walter đã nhận được sự đối xử nhân đạo, khoan dung từ những cán bộ quản lý trại giam. Từ đó, ông có những hành động tích cực nhằm sớm chấm dứt cuộc chiến phi nghĩa mà quân đội Mỹ đang thực hiện tại Việt Nam. Ngày 12/2/1973, Walter Eugence Wilber đã được Chính phủ Việt Nam trao trả cho phía Hoa Kỳ, theo tinh thần của Hiệp định Paris. Những kỷ vật trong thời gian bị giam giữ tại Hỏa Lò cũng được ông mang về Mỹ như để nhắc nhớ về một thời không thể nào quên trong cuộc đời binh nghiệp của mình. Và cũng như nhiều cựu binh Mỹ khác từng tham chiến tại Việt Nam, cuộc chiến tranh Việt Nam đã để lại trong lòng ông một vết thương luôn nhói đau, day dứt. Gần 50 năm qua, ông vẫn khát khao được trở lại Việt Nam, gặp lại những ân nhân của mình. Tuy nhiên, vì lý do sức khỏe mà Walter Eugence Wilber đã không thực hiện được điều đó. Ông đã mất vào năm 2015 ở tuổi 85.

Các hiện vật được trao tặng gồm thư từ, báo chí và băng ghi âm lời của phi công Walter Eugene Wilber 

Hiểu được tâm nguyện cháy bỏng của cha, người con trai thứ 2 của ông là Thomas Eugence Wilber, hiện là một doanh nhân tại bang Pensylvania của Hoa Kỳ đã thay cha thực hiện ước nguyện. Thomas đã đến Việt Nam nhiều lần, mỗi chuyến đi đã để lại trong Thomas nhiều điều thú vị về đất nước và con người Việt Nam. Sau khi trở về Mỹ và trong chuyến sang Việt Nam lần thứ 9, Thomas Eugene Wilber và gia đình đã quyết định dành một số kỷ vật mà cha ông đã gìn giữ, đưa về từ trại tạm giam Hỏa Lò và một số tài liệu mà gia đình ông đã sưu tầm, cất giữ cẩn thận trong suốt gần nửa thế kỷ qua, bàn giao lại cho Ban Quản lý Di tích nhà tù Hỏa Lò phục vụ công tác nghiên cứu, giới thiệu tới công chúng. Đó là những bức thư của cha ông gửi từ Việt Nam cho Thomas và mẹ; là tấm giấy gói quà mà chính tay Thomas đã gói và gửi sang cho cha, được người cha lưu giữ lại cẩn thận; là tập báo đăng bài viết về cố trung tá hải quân phi công Walter Eugene Wilber, sau khi ông được trao trả về Mỹ… Theo ông Thomas Eugene Wilber, trong số những kỷ vật được trao tặng lần này thì bức thư mà cha ông viết cho ông trong trong dịp sinh nhật 13 tuổi, trước một ngày cha lái máy bay chiến đấu bị bắn rơi là có giá trị nhất.

Những kỷ vật ông Thomas Eugene Wilber cùng gia đình đã lưu giữ suốt gần nửa thế kỷ qua được trao cho nhà tù Hỏa Lò với mong muốn góp phần chứng minh những thông điệp mà người cha của ông đã cảm nhận về chính sách nhân đạo của Chính phủ Việt Nam đối với tù binh phi công Mỹ, trong thời gian họ bị tạm giam tại Nhà tù Hỏa Lò.

TS.Nguyễn Thị Bích Thủy, Trưởng Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò tỏ ý hy vọng, với những tình cảm chân thành, xuất phát từ trái tim, ông Thomas Eugene Wilber sẽ là người kết nối để Ban Quản lý Di tích nhà tù Hỏa Lò có thêm được nhiều tư liệu, hiện vật quý hơn nữa của những cựu tù binh phi công Mỹ và thân nhân gia đình họ. “Điều đó sẽ góp phần làm phong phú thêm nội dung trưng bày tại di tích và khẳng định tù binh phi công Mỹ được hưởng chính sách nhân đạo, khoan hồng của Chính phủ Việt Nam. Và điều đó cũng góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh và vun đắp tình hữu nghị giữa hai dân tộc Việt Nam - Hoa Kỳ”, bà Thủy khẳng định.

Quang Lộc
Bình luận