Thương chiến Mỹ - Trung: Những ẩn số chưa có lời giải

Vào những năm 2010, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ trở nên cạnh tranh. Tổng thống Donald Trump đã khởi động một cuộc chiến thương mại vào năm 2018, áp thuế quan trong hai đợt với khoảng 400 tỷ USD hàng hóa được giao dịch giữa Mỹ và Trung Quốc. Mối quan hệ mới mang tính đối đầu nhiều hơn này đã thay đổi cục diện thương mại toàn cầu, làm gián đoạn chuỗi cung ứng đáng chú ý nhất trong lĩnh vực công nghệ.    

Tác động ngắn hạn

1. Chuyển hướng thương mại: Mỹ đang nhập khẩu hàng hóa từ những nơi khác ngoài Trung Quốc. Đây là tín hiệu tích cực cho các nền kinh tế lớn khác như EU và Anh. Đầu năm 2019, Cơ quan kinh tế quốc gia Mỹ ước tính, có tới 165 tỷ USD thương mại sẽ phải được điều chỉnh lại mỗi năm để tránh ngay cả thuế quan áp dụng vào cuối năm 2018.

thuong chien my trung nhung an so chua co loi giai

Mối quan hệ mới mang tính đối đầu nhiều hơn đã thay đổi cục diện thương mại toàn cầu

Hiện trong năm thứ hai, cuộc chiến thương mại đã hút những đơn đặt hàng từ Trung Quốc và Mỹ đến các nhà cung cấp thay thế, không chỉ nhà cung cấp giá rẻ ở châu Á đã được hưởng lợi. Hội nghị Liên hiệp quốc về Thương mại và Phát triển đã chỉ ra, EU cùng với Đài Loan, Mexico và Việt Nam đã có lợi thế. Khi xuất khẩu của Trung Quốc giảm khoảng 25 tỷ USD trong nửa đầu năm 2019, EU đã xuất khẩu thêm 2,7 tỷ USD sang Mỹ.

Một mô hình kinh tế được các nhà phân tích dự đoán, những cải thiện thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc sẽ được bù đắp gần như hoàn toàn bởi sự suy giảm vị thế của Mỹ so với các đối tác thương mại khác. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu Mỹ có xem các cán cân thương mại khác của mình xấu đi mà không hành động hay không?

2. Thỏa thuận thương mại giai đoạn 1: Trung Quốc đã cam kết mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa từ Mỹ trong các lĩnh vực bao gồm nông nghiệp, dịch vụ, sản xuất và năng lượng. Hội đồng doanh nghiệp Trung Quốc - Anh cho rằng, thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 Mỹ - Trung đã loại bỏ nguy cơ các công ty Anh bị ảnh hưởng bởi bất kỳ sự áp đặt nào đối với sản phẩm có chứa các thành phần do Trung Quốc sản xuất. Trung Quốc hứa sẽ khuyến khích nhập khẩu nông sản nhiều hơn từ Mỹ bằng cách đưa ra các quy định về nông sản chặt chẽ hơn theo các quy định và tiêu chuẩn của WTO có lợi cho các nhà sản xuất Mỹ và không phải Mỹ. Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ phải từ bỏ các đối tác thương mại hiện có như Argentina và Brazil để đáp ứng điều kiện này của Mỹ và điều đó sẽ không dễ dàng.

3. Dịch Covid-19 mặc dù không liên quan trực tiếp đến cuộc chiến thương mại, nhưng đã làm trầm trọng thêm sự chia rẽ giữa Mỹ và Trung Quốc. Một số hãng hàng không quốc tế đã tạm thời đóng đường bay đến Trung Quốc; nhiều hãng khác đã cắt giảm chuyến bay đến châu Á. Vũ Hán - thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19 là một trung tâm phụ tùng xe hơi, vì vậy các nhà sản xuất ôtô đã bị ảnh hưởng nặng nề. Chỉ vài tuần sau cuộc khủng hoảng, Volkswagen đã đóng cửa các nhà máy tại Trung Quốc và những nhà sản xuất ô tô toàn cầu khác cảnh báo, cơ sở ở châu Âu và Mỹ cũng đóng cửa chỉ cách đó vài tuần.

Triển vọng trung hạn

1. Chuyển đổi nhà cung cấp: Khi cuộc chiến thương mại kéo dài, các công ty đã phải cân nhắc tìm kiếm nguồn đầu vào thay thế cho chuỗi sản xuất. Việc chuyển sang nhà cung cấp linh kiện mới đi kèm với chi phí cũng như khả năng giá cao hơn; sự tin tưởng, đảm bảo chất lượng và mạng lưới hậu cần đều phải được xây dựng lại.

Một cuộc khảo sát tháng 9 năm 2019 do Phòng Thương mại EU tại Trung Quốc thực hiện đã lưu ý, chỉ 10% số người được hỏi đã thay đổi nhà cung cấp, mặc dù con số này tăng từ 6% trong cuộc khảo sát tháng 1/2019. Mới đây nhất, vào tháng 1/2020, Tập đoàn Giải pháp và Chiến lược tài chính Citi lưu ý rằng, 1/3 công ty Tây Âu trong chỉ số MSCI toàn cầu có rủi ro thương mại do phụ thuộc vào Trung Quốc. Sự bùng phát của Covid-19 đã cung cấp một minh họa rõ ràng về việc nhiều công ty vẫn phụ thuộc vào Trung Quốc.

2. Sự tê liệt không chắc chắn: Chỉ số không chắc chắn thế giới, theo dõi sự không chắc chắn trên toàn cầu cho thấy, tình trạng này đang lan tràn trên toàn thế giới.

Vào tháng 5/2019, 1/3 số người được hỏi trong cuộc khảo sát của AmCham, Trung Quốc nói, họ đã trì hoãn hoặc hủy bỏ các quyết định đầu tư, nhiều hơn trong một cuộc khảo sát tương tự được thực hiện vào năm trước. Cuộc khảo sát của EUCham tháng 9/2019 cũng ghi nhận, có một mức độ tê liệt cực kỳ cao: gần 2/3 số người được hỏi nói rằng giữ nguyên chiến lược của mình nhưng đang theo dõi tình hình.

3. Thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 đã đảm bảo một số lợi ích cho công ty nước ngoài. Các luật mới sẽ tập trung vào đối xử công bằng hơn với người nước ngoài, mở ra một số lĩnh vực tài chính cho đầu tư nước ngoài và đưa ra biện pháp bảo vệ sở hữu trí tuệ. Mỹ đã lên tiếng về những tổn thất thương mại do Trung Quốc. Nhà Trắng ước tính, hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ gây thiệt hại cho Mỹ khoảng 225 tỷ - 600 tỷ USD mỗi năm. Không có gì ngạc nhiên khi Mỹ đã thúc đẩy Trung Quốc giải quyết vấn đề này.

Quan điểm dài hạn

Rủi ro lớn nhất trong dài hạn là Mỹ và Trung Quốc chia thành hai phạm vi ảnh hưởng, một là phục vụ Mỹ và tuân thủ các tiêu chuẩn của Mỹ và một trung tâm khác xung quanh Trung Quốc.

1. Sự thay đổi năng lực sản xuất - điều này khó khăn hơn và liên quan đến chi phí thậm chí nhiều hơn so với việc chuyển nguồn, đòi hỏi có các nhà máy và công nhân mới. Ngay cả khi có thể di dời các cơ sở, không có gì chắc chắn công ty có thể sử dụng năng lực châu Á không phải của Trung Quốc để phục vụ thị trường Mỹ, nếu hai khối thương mại riêng biệt phát triển.

Hoạt động nội địa hóa trong mỗi lĩnh vực của Mỹ và Trung Quốc cũng có thể không giải quyết được vấn đề do luật pháp mâu thuẫn, mất kiểm soát hoặc tài sản và khó khăn trong việc chuyển nguồn lợi nhuận về nước. Trong khi đó, Trung Quốc đang có chiến lược hơn về những phần nào trong chuỗi cung ứng mà họ từ bỏ. AmCham chỉ ra, các công ty ở Thâm Quyến, nơi có xu hướng thống trị sản xuất công nghệ thuê ngoài từ Mỹ, có thể sản xuất lắp ráp cấp thấp hơn cho các nước láng giềng trong khi vẫn giữ quy trình có giá trị cao hơn.

2. Sự tách biệt về công nghệ: Các nhà sản xuất sản phẩm công nghệ ở Mỹ và Trung Quốc đang ngày càng bị cấm sử dụng sản phẩm của nhau trên nền tảng an ninh quốc gia. Trung Quốc có kế hoạch tách công nghệ nước ngoài ra khỏi cơ quan nhà nước vào năm 2023. Mỹ đã cấm các cơ quan chính phủ mua thiết bị từ một số nhà cung cấp Trung Quốc bao gồm Huawei và Hikvision. Ít nhất, động thái của Mỹ có khả năng thúc đẩy Trung Quốc tự phát triển các tiêu chuẩn công nghệ riêng. Và điều này được xác định là một mục tiêu chính sách bao quát trong kế hoạch Made in China 2025.

Hội đồng Quan hệ đối ngoại Mỹ lưu ý, kế hoạch này nhắm mục tiêu 70% khả năng tự túc trong các ngành công nghệ cao vào năm 2025 và chiếm vị trí thống lĩnh thị trường toàn cầu vào năm 2049, thông qua các phương pháp bao gồm sử dụng trợ cấp, mua lại và chuyển giao công nghệ.

Việt Dũng
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Sản xuất điện của EU đạt bước tiến mới

Sản xuất điện của EU đạt bước tiến mới

Sản xuất điện của Liên minh châu Âu (EU) đạt bước tiến mới trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng ít carbon vào năm 2023.
Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas đã thiệt mạng trong một đợt không kích của IDF đầu tháng 3/2024.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km? Điều này phụ thuộc vào các loại vũ khí tấn công của AFU.
WTO dự báo thuế thương mại điện tử sẽ có hiệu lực từ năm 2026

WTO dự báo thuế thương mại điện tử sẽ có hiệu lực từ năm 2026

Ngày 27/3, WTO dự đoán thuế hải quan đối với các sản phẩm kỹ thuật số như phim trực tuyến và tải phần mềm sẽ đánh vào người tiêu dùng và DN vào năm 2026.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân.

Tin cùng chuyên mục

Boeing gặp khó khi tìm người kế nhiệm xử lý chuỗi khủng hoảng

Boeing gặp khó khi tìm người kế nhiệm xử lý chuỗi khủng hoảng

CEO Dave Calhoun quyết định rời đi khi Boeing lún sâu vào khủng hoảng. Điều này gây sức ép cho Hội đồng quản trị phải tìm người kế nhiệm đưa công ty vượt khó.
Gia tăng cơ hội hợp tác thương mại, tăng cường kết nối chuỗi cung ứng Việt Nam - Canada

Gia tăng cơ hội hợp tác thương mại, tăng cường kết nối chuỗi cung ứng Việt Nam - Canada

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên vừa có buổi tiếp và làm việc với Bộ trưởng Phát triển kinh tế, Thương mại quốc tế và Xúc tiến xuất khẩu Canada Mary Ng.
Thúc đẩy hợp tác các lĩnh vực tiềm năng giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)

Thúc đẩy hợp tác các lĩnh vực tiềm năng giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)

Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tăng cường đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng như: Văn hóa - du lịch, kinh tế thương mại, hợp tác đầu tư...
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê bỏ chạy

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê bỏ chạy

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê nước ngoài bỏ chạy do chịu nhiều tổn thất và nguy cơ ở tiền tuyến.
Khủng hoảng Biển Đỏ: Nhiều châu lục phải đối mặt với sự gián đoạn

Khủng hoảng Biển Đỏ: Nhiều châu lục phải đối mặt với sự gián đoạn

Cuộc khủng hoảng vận tải Biển Đỏ đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng và thương mại toàn cầu, đặc biệt ảnh hưởng đến các tuyến đường qua Kênh đào Suez.
Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đến đầu tư

Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đến đầu tư

Tại Hoa Kỳ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, Việt Nam sẽ tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài tới đầu tư.
Ngành vận tải biển toàn cầu đối mặt với vấn đề nan giải về nhiên liệu

Ngành vận tải biển toàn cầu đối mặt với vấn đề nan giải về nhiên liệu

Vận tải biển chiếm khoảng 90% thương mại thế giới và chịu trách nhiệm cho gần 3% lượng khí thải carbon dioxide trên thế giới.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực.
Cầu Francis Scott Key ở Mỹ bị tàu hàng đâm sập

Cầu Francis Scott Key ở Mỹ bị tàu hàng đâm sập

Sáng 26/3 (theo giờ địa phương), một đoạn cầu Francis Scott Key (cầu Key) ở bang Maryland, Mỹ đã bị sập do một tàu chở hàng đâm trúng.
Bitcoin bất ngờ trở lại mốc 70.000 USD

Bitcoin bất ngờ trở lại mốc 70.000 USD

Giá Bitcoin bất ngờ tăng vọt trong tuần giao dịch cuối cùng của tháng 3 và trở lại mốc 70.000 USD.
Chiến sự Israel – Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza

Chiến sự Israel – Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza

Chiến sự Israel- Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza sau khi Hội đồng Bảo an thông qua nghị quyết liên quan.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát khi Quân đội Nga tiến vào phía Bắc Berdychi.
Khủng hoảng Biển Đỏ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu như thế nào?

Khủng hoảng Biển Đỏ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu như thế nào?

Kênh đào Suez - Biển Đỏ là tuyến đường vận chuyển quan trọng kết nối châu Á và châu Âu với gần 14% lượng thương mại đường biển của thế giới đi qua.
Nga bắt thêm nghi phạm, kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố

Nga bắt thêm nghi phạm, kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố

Tòa án quận Basmanny của Moscow đã phê chuẩn lệnh bắt giữ thêm 3 nghi phạm được cho là có liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay 26/3/2024: Nga chọc thủng phòng tuyến của Ukraine ở Zaporizhia; Kiev gặp khó khăn về năng lượng

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay 26/3/2024: Nga chọc thủng phòng tuyến của Ukraine ở Zaporizhia; Kiev gặp khó khăn về năng lượng

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Nga chọc thủng phòng tuyến của Ukraine ở Zaporizhia; Kiev gặp khó khăn về năng lượng.
Mở rộng không gian hợp tác, đưa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định

Mở rộng không gian hợp tác, đưa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định

Việt Nam sẽ tiếp tục cùng Hoa Kỳ triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định, đồng thời mở rộng không gian hợp tác.
Tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam - Canada thông qua CPTPP

Tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam - Canada thông qua CPTPP

"Diễn đàn kinh doanh: Tăng cường quan hệ kinh tế Việt Nam-Canada trong khuôn khổ CPTPP" sẽ tạo những kết quả tích cực cho quan hệ hợp tác giữa hai nước.
Xuất khẩu thép Trung Quốc tăng kỷ lục

Xuất khẩu thép Trung Quốc tăng kỷ lục

2 tháng đầu năm nay, Trung Quốc xuất khẩu 15,9 triệu tấn thép, tăng 32,6% so với cùng kỳ năm ngoái - mức cao nhất kể từ năm 2016.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 25/3/2024: Chasov Yar của Ukraine bị uy hiếp

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 25/3/2024: Chasov Yar của Ukraine bị uy hiếp

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 25/3/2024: Chasov Yar bị uy hiếp; Lính tăng Nga sẵn sàng đối đầu M1 Abrams khi tính năng của xe tăng T-72B3 ưu việt hơn.
Nga chuyển hướng xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc; Anh đầu tư vào lĩnh vực hạt nhân

Nga chuyển hướng xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc; Anh đầu tư vào lĩnh vực hạt nhân

Tập đoàn dầu khí Gazprom bắt đầu xây dựng đường ống khí đốt trị giá hàng tỷ USD mở rộng nguồn cung cấp khí đốt để đáp ứng các cam kết xuất khẩu sang Trung Quốc.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động