Thuế tiêu thụ đặc biệt xăng, dầu: Cân nhắc áp mức thu hợp lý

Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với xăng, dầu có tác dụng điều tiết hành vi, phù hợp với mục tiêu phát triển xanh, sạch.
Việt Nam cần quan tâm đúng mức về dự trữ chiến lược xăng dầu

Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị, Đại biểu Quốc hội, GS.TS Hoàng Văn Cường - Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân nêu quan điểm, trong bối cảnh hiện nay nên cân nhắc giảm loại thuế này để tạo động lực cho phục hồi và phát triển kinh tế.

Thưa ông, xăng, dầu là mặt hàng thiết yếu, không phải hàng xa xỉ nhưng lại đang phải chịu một mức thuế TTĐB khá cao. Theo ông, đây có phải là một bất cập?

Sắc thuế nào cũng có mục tiêu và chức năng riêng của nó. Trong đó, thuế TTĐB là sắc thuế điều tiết hành vi người tiêu dùng với các loại sản phẩm không được khuyến khích. Nó bao gồm những sản phẩm tiêu dùng không mang lại lợi ích chung cho xã hội, cần hạn chế. Tuy nhiên, do không cấm sử dụng được nên dùng sắc thuế để hạn chế hành vi tiêu dùng.

Thuế tiêu thụ đặc biệt xăng, dầu: Cân nhắc áp mức thu hợp lý
GS.TS Hoàng Văn Cường – Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc

Đối với xăng, dầu là nhiên liệu và năng lượng đầu vào thiết yếu của nền kinh tế. Không có nó, các hoạt động công nghiệp và giao thông vận tải không vận hành được. Tuy nhiên, mặt hàng này lại có lý do để áp thuế TTĐB, bởi đây là mặt hàng có thể gây ra những yếu tố ô nhiễm môi trường, là tài nguyên không thể tái tạo nên phải hạn chế tiêu dùng.

Việc hạn chế tiêu dùng không chỉ đơn thuần tiết kiệm cho người tiêu dùng mà còn tiết kiệm nguồn tài nguyên, hạn chế khí thải. Thuế TTĐB với mặt hàng này để khuyến khích người tiêu dùng dùng ít đi và chuyển sang các nguồn năng lượng sạch thay thế.

Trong bối cảnh nền kinh tế đang bắt đầu hồi phục và xăng, dầu được coi là “huyết mạch” nhưng mặt hàng này lại đang có giá cao kỷ lục, trong đó có nguyên nhân từ các loại thuế, phí. Vậy có nên giảm thuế TTĐB với mặt hàng này không, thưa ông?

Thuế TTĐB là thuế gián thu, nhà sản xuất xăng, dầu và nhập khẩu phải nộp. Hiện tại, mỗi lít xăng, dầu bán ra đang chịu 4 loại thuế: Giá trị gia tăng 10%, nhập khẩu 10%; tiêu thụ đặc biệt 10% và bảo vệ môi trường (với xăng E5RON92 là 3.800 đồng, xăng RON95 là 4.000 đồng, dầu diesel là 2.000 đồng). Như vậy, ước tính bình quân thuế, phí hiện chiếm khoảng 42 - 43% đối với xăng và 21 - 27% đối với dầu.

Thuế TTĐB có tác dụng định hướng hành vi, tiết kiệm năng lượng và phù hợp với mục tiêu phát triển xanh, sạch mà Đảng, Nhà nước đã và đang tiến hành, cam kết với quốc tế. Thế nên, việc phải giảm hay bỏ ngay thuế TTĐB với xăng e là còn nhiều rào cản. Tuy nhiên thực tế hiện nay, trước việc giá xăng, dầu thế giới biến động từng ngày, chi phí của DN, người dân cũng vì thế mà tăng lên, áp lực lạm phát hiển hiện…

Đặc biệt, trong bối cảnh xăng, dầu chưa có được nguồn năng lượng thay thế hữu hiệu, việc tiêu thụ khá phổ biến… thì việc giảm thuế TTĐB trong một thời gian như đối với thuế bảo vệ môi trường cũng là điều cân nhắc. Mức giảm cần cân đối ở mức hợp lý để người dân vẫn có ý thức tiết kiệm, nhưng không làm tăng chi phí đầu vào ở các ngành sản xuất kinh doanh và đời sống người dân.

Thuế tiêu thụ đặc biệt xăng, dầu: Cân nhắc áp mức thu hợp lý
Mua bán xăng tại cửa hàng trên đường Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Việc giảm thuế TTĐB với xăng, dầu có thể sẽ làm ngân sách Nhà nước sẽ giảm thu đi một phần. Nhưng Chính phủ cũng có thể trình Quốc hội những cách thức để bù đắp hoặc không tạo gánh nặng cho ngân sách, chẳng hạn như giảm chi một số nhiệm vụ không cần thiết, cấp bách.

Thực tế hiện nay, một số mặt hàng từng được coi là xa xỉ phẩm đã trở thành thiết yếu và phổ cập, bên cạnh đó lại xuất hiện những mặt hàng cao cấp mới chưa bị đánh thuế TTĐB... Vậy, chính sách thuế TTĐB có còn phù hợp và nên có sự thay đổi thế nào, thưa ông?

Thuế TTĐB được Quốc hội ban hành năm 1998 và có hiệu lực từ ngày 1/1/1999. Thực tế từ khi ban hành đến nay, Quốc hội đã có nhiều lần điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn nền kinh tế - xã hội, với yêu cầu quản lý thuế trong từng giai đoạn, với chính sách điều tiết của Nhà nước trong từng thời kỳ. Thời điểm mới ban hành, không chỉ có xăng các loại, mà các chế phẩm liên quan đến xăng cũng phải chịu thuế TTĐB với thuế suất 15%. Nhưng đến năm 2008, Quốc hội ban hành thuế TTĐB mới. Xăng các loại và các chế phẩm liên quan chỉ phải chịu thuế TTĐB với thuế suất 10%.

Đến năm 2014, Quốc hội ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TTĐB. Đến luật này, chỉ có các loại xăng là chịu thuế TTĐB, còn các chế phẩm liên quan đến xăng được bỏ ra khỏi đối tượng chịu thuế này. Thuế suất cũng được cập nhật vì có thêm xăng E5, E10 và thuế suất lần lượt là 7%, 8%. Xăng các loại khác thì vẫn thuế suất 10%.

Tuy nhiên, so với yêu cầu đặt ra, chính sách thuế TTĐB cũng còn những hạn chế nhất định, cần tiếp tục được hoàn thiện để phát huy hơn nữa vai trò của thuế TTĐB. Theo đó, cần rà soát lại các đối tượng đang chịu thuế để nghiên cứu điều chỉnh mức thuế suất TTĐB phù hợp thực tiễn. Bên cạnh đó, trên cơ sở phân loại các nhóm mặt hàng cần thực hiện chủ trương điều tiết đúng hướng sản xuất, tiêu dùng và phân phối thu nhập để đưa thêm một số hàng hóa, dịch vụ và đánh thuế TTĐB.

Hiện nay ở Việt Nam có khá nhiều mặt hàng là tiêu dùng cao cấp nhưng chưa bị đánh thuế TTĐB. Việc mở rộng diện chịu thuế TTĐB với những hàng hóa dịch vụ này sẽ góp phần điều tiết thu nhập, định hướng tiêu dùng, mở rộng thêm được nguồn thu, góp phần tăng tỷ trọng thu thuế TTĐB trong tổng thu Ngân sách Nhà nước.

Xin cảm ơn ông!

Theo Kinh tế & Đô thị

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 73): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 8)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 73): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 8)

Báo Công Thương sẽ mang đến cho bạn đọc cái nhìn về một chiến lược đầu tư hấp dẫn, được nhiều nhà đầu tư lựa chọn khi giao dịch Hợp đồng quyền chọn.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 72): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 7)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 72): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 7)

Báo Công Thương sẽ giới thiệu đến bạn đọc một chiến lược giúp nhà đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận trong trường hợp giá thị trường của tài sản cơ sở sẽ ít biến động.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 71): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 6)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 71): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 6)

Báo Công Thương sẽ tiếp tục giúp bạn đọc hiểu rõ thêm về chiến lược giao dịch số 6 là “Chiến lược Long Straddle”.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 70): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 5)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 70): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 5)

Trong số Hỏi đáp trước, bạn đọc đã được tìm hiểu về chiến lược Long Call-một chiến lược hiệu quả khi giá tài sản cơ sở tăng trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 69): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 4)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 69): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 4)

Chiến lược mua quyền chọn mua (Long Call) được thực hiện bằng việc mua quyền chọn mua một loại tài sản cơ sở ở mức giá thực hiện nhất định.

Tin cùng chuyên mục

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 68): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 3)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 68): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 3)

Trong số Hỏi đáp về giao dịch hàng hóa trước, bạn đọc đã được tìm hiểu về chiến lược dàn trải giá lên (Bull Spreads) trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 67): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 2)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 67): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn (Phần 2)

Báo Công Thương sẽ tiếp tục giới thiệu tới bạn đọc một chiến lược đầy hấp dẫn được rất nhiều nhà đầu tư thường lựa chọn khi giao dịch hợp đồng này.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 66): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 66): Các chiến lược trong giao dịch Hợp đồng quyền chọn

Trong giao dịch hàng hóa, hợp đồng quyền chọn là một trong những hợp đồng được các nhà đầu tư lựa chọn nhiều nhất bởi lợi thế bảo hiểm giá.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 65): Các khái niệm cơ bản trong giao dịch hợp đồng quyền chọn

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 65): Các khái niệm cơ bản trong giao dịch hợp đồng quyền chọn

Trên thị trường giao dịch hàng hóa thế giới, hợp đồng quyền chọn là công cụ hiệu quả để bảo hiểm rủi ro cho các bên tham gia thị trường.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 64): Xử lý vi phạm thành viên (Phần 4)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 64): Xử lý vi phạm thành viên (Phần 4)

Trong những số vừa qua, Báo Công Thương đã đề cập đến toàn bộ các hình thức xử lý vi phạm thành viên hiện đang được áp dụng tại Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 63): Xử lý vi phạm thành viên (Phần 3)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 63): Xử lý vi phạm thành viên (Phần 3)

Trong số trước, Báo Công Thương đã đề cập đến một số hình thức xử lý vi phạm thành viên tại MXV như nhắc nhở bằng văn bản, cảnh cáo.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 62): Xử lý vi phạm thành viên (Phần 2)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 62): Xử lý vi phạm thành viên (Phần 2)

Báo Công Thương đã đề cập đến các nguyên tắc xử lý vi phạm thành viên tại MXV, một số hình thức xử lý vi phạm thành viên đang áp dụng tại MXV.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 61): Xử lý vi phạm thành viên

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 61): Xử lý vi phạm thành viên

Với sự phát triển của thị trường hàng hóa, chuyên mục Hỏi đáp về giao dịch hàng hóa đang ngày càng nhận được sự quan tâm của đông đảo bạn đọc.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 60): Mua bán hợp đồng hàng hóa phái sinh

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 60): Mua bán hợp đồng hàng hóa phái sinh

Báo Công Thương sẽ tiếp tục làm rõ các vấn đề xoay quanh hoạt động mua bán hàng hóa thông qua Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 59): Bán giải chấp trong giao dịch hàng hóa

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 59): Bán giải chấp trong giao dịch hàng hóa

Trong số trước, Báo Công Thương đã giải đáp thắc mắc của bạn đọc về hoạt động bán khống trong giao dịch hàng hóa.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 58): Bán khống trong giao dịch hàng hóa

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 58): Bán khống trong giao dịch hàng hóa

Báo Công Thương thường xuyên nhận được rất nhiều câu hỏi của các bạn đọc về hoạt động bán khống trong giao dịch hàng hóa tại Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 57): Đòn bẩy trong giao dịch hàng hóa

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 57): Đòn bẩy trong giao dịch hàng hóa

Trong giao dịch hàng hóa, đòn bẩy giúp các nhà đầu tư gia tăng lợi nhuận tối đa với số vốn ban đầu rất nhỏ.
Nhiều "kịch bản" điều hành giá xăng, dầu

Nhiều "kịch bản" điều hành giá xăng, dầu

Năm 2024, Bộ Công Thương đề ra nhiều giải pháp mới để điều hành giá cũng như bảo đảm nguồn cung xăng, dầu trước những diễn biến khó lường của kinh tế thế giới.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Chung sức “vượt bão” đưa nền kinh tế về đích

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Chung sức “vượt bão” đưa nền kinh tế về đích

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên chia sẻ về những kết quả năm 2023 và nhiệm vụ cụ thể trong năm 2024 của ngành.
Kỳ vọng xuất khẩu bứt phá

Kỳ vọng xuất khẩu bứt phá

Mặc dù, dự báo kinh tế năm 2024 vẫn đối diện với nhiều khó khăn, song mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu được đưa ra tăng khoảng 6% so với năm 2023...
Cú lội ngược dòng ngoạn mục của ngành công nghiệp

Cú lội ngược dòng ngoạn mục của ngành công nghiệp

Năm 2023 là một năm đầy khó khăn chưa từng có đối với kinh tế toàn cầu và Việt Nam. Song lĩnh vực công nghiệp vẫn là một trụ cột của nền kinh tế...
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 56): Hoạt động ký quỹ trong giao dịch hàng hóa

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 56): Hoạt động ký quỹ trong giao dịch hàng hóa

Hoạt động giao dịch ký quỹ tạo ra những cơ hội tốt, nâng cao hiệu quả đầu tư cho các nhà đầu tư khi tham gia thị trường giao dịch hàng hóa.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 55): Quản trị rủi ro trong giao dịch hàng hóa

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 55): Quản trị rủi ro trong giao dịch hàng hóa

Trong số hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa hôm nay, Báo Công Thương sẽ giải đáp các thắc mắc của bạn đọc xoay quanh vấn đề quản trị rủi ro trong giao dịch hàng hóa.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 54): Đáo hạn hợp đồng giao dịch hàng hóa

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 54): Đáo hạn hợp đồng giao dịch hàng hóa

Trong thị trường giao dịch hàng hóa,ngày đáo hạn hợp đồng là thời điểm rất quan trọng để nhà đầu tư kịp thời thực hiện đóng các vị thế,chốt lời/cắt lỗ hiệu quả.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 53): Hợp đồng hàng hóa tiêu chuẩn, mini và micro

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 53): Hợp đồng hàng hóa tiêu chuẩn, mini và micro

Báo Công Thương đã tiếp tục nhận được rất nhiều câu hỏi của bạn đọc liên quan đến hoạt động giao dịch hàng hóa tại MXV.
Xem thêm

Đọc nhiều

Mobile VerionPhiên bản di động