Nhiều tảng đá nghi quặng chưa kịp di chuyển |
Theo quan sát của chúng tôi, đoạn đường từ Tỉnh lộ 14Đ vào khu vực đồi núi thôn Phú Mậu (xã Hương Phú, huyện Nam Đông) - nơi các đối tượng khai thác quặng - có chiều dài khoảng 5km. Ngay đầu thôn Phú Mậu, một khoảng đồi trồng cao su đã bị “xẻ thịt” và dọc con đường này, nhiều diện tích đất đồi đã bị những người khai thác khoáng sản trái phép khoan xúc, đào bới nham nhở như bom rải thảm. Tại hiện trường, có nhiều tảng đá màu sắc lạ, nghi là những mẫu quặng được nhóm người lạ đào bới được nhưng chưa kịp chuyển đi.
Theo một số hộ dân thôn Phú Mậu, khoảng cuối tháng 3/2015, xuất hiện một nhóm trên 10 người cả Việt Nam lẫn người nước ngoài đưa máy khoan, xe ben, máy xúc vào thôn, mở đường và trực tiếp lên đồi để khai thác quặng. Đặc biệt, để hình thành được con đường dài gần 300 m từ cuối thôn vào đến khu vực khai thác, nhóm người này đã sử dụng nhiều xe ben chở đất, đá làm cầu cống tạm và mở đường qua nhiều diện tích trồng cao su để thuận tiện cho việc đi lại.
Ông Trần Văn Tuấn - Phó công an xã Hương Phú - cho biết: Hoạt động khai thác quặng của nhóm người này diễn ra trong khoảng một tuần, nhưng do chúng hoạt động chui nên phải một thời gian, sau khi người dân phản ánh, chính quyền mới nắm được sự việc và báo cáo lãnh đạo huyện Nam Đông phối hợp xử lý. Tại thời điểm xã cùng đoàn liên ngành của huyện kiểm tra, chúng tôi đã phát hiện và lập biên bản tại chỗ 1 máy đào, 6 xe tải ben, nhiều mũi khoan máy và nhiều lao động tham gia khai thác quặng trái phép. Trong đó, có 4 lao động Trung Quốc sang Việt Nam theo dạng đi du lịch đang làm việc tại điểm khai thác.
Ông Hồ Đắc Trường - Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thừa Thiên Huế: Tính đến thời điểm này, trên địa bàn chưa có đơn vị nào được cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản. Việc nhóm lao động người Việt Nam và Trung Quốc khai thác trái phép quặng tại khu vực xã Hương Phú là trái phép. |
Sau khi các cơ quan chức năng vào cuộc, ngày 25/4/2015, Công an tỉnh Thừa Thiên Huế đã ra quyết định xử phạt 5 trường hợp người Trung Quốc với tổng số tiền 75 triệu đồng (15 triệu đồng/người) về hành vi nhập cảnh, hành nghề hoặc có hoạt động khác mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam, đồng thời đề nghị Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) trục xuất về nước.
Cụ thể, Liang Qingxiang (55 tuổi), Chen Wubin (52 tuổi), Liang Yongcai (31 tuổi) Cao Qi (27 tuổi) và Yang Renhua (34 tuổi) nhập cảnh vào Việt Nam ngày 25/2/2015, với thị thực đi du lịch. Tuy nhiên, sau khi đến lưu trú tại khách sạn Suối Mơ (thôn Xuân Phú, xã Hương Phú), những người Trung Quốc này thường vào khu vực khai thác quặng sắt ở thôn Phú Mậu nhận mẫu phẩm quặng đưa đi khảo sát, đánh giá chất lượng nhằm thu mua. Trước đó, Cao Qi và Yang Renhua được Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Nam Ninh (Trung Quốc) cấp thị thực, loại sử dụng nhiều lần với thời gian được phép nhập cảnh từ ngày 6/3 - 6/6/2015 để làm việc tại Công ty CP thủy điện Thượng Lộ (huyện Nam Đông), với nhiệm vụ là chuyên gia giám sát lắp máy theo hợp đồng giữa công ty nói trên với Công ty Hữu hạn cổ phần thủy điện Vân Hà - Trùng Khánh (Trung Quốc). Thế nhưng cả 2 vị này đều làm trái ngành nghề, thay vì giám sát lắp máy lại “chuyển” thành chuyên gia khai thác khoáng sản… lậu. Vì vậy, sau khi bị phát hiện, Cao Qi và Yang Renhua đã bị Công an tỉnh Thừa Thiên Huế đề nghị trục xuất về nước.