Thủ tướng Phạm Minh Chính: Làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, thúc đẩy động lực mới

Kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực

Sáng 1/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2024. Tại Phiên họp, Chính phủ đánh giá, tình hình kinh tế - xã hội tháng 5 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tốt hơn tháng 4; tính chung 5 tháng năm 2024 đạt kết quả tốt hơn cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực.

Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát cơ bản được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 5 tháng tăng 4,03% so với cùng kỳ. Thu ngân sách nhà nước 5 tháng ước đạt 52,8% dự toán năm, tăng 14,8% so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tính chung 5 tháng tăng 16,6% so với cùng kỳ; xuất siêu 8,01 tỷ USD. Tổng vốn đăng ký đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 5 tháng đạt hơn 11 tỷ USD, tăng 2% so với cùng kỳ.

Các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ tiếp tục chuyển biến tích cực. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 5 ước tăng 3,9% so với tháng trước và tăng 8,9% so với cùng kỳ. Sản xuất nông nghiệp ổn định, kim ngạch xuất khẩu cà phê, gạo, rau quả tăng cao so với cùng kỳ, an ninh lương thực quốc gia được bảo đảm. Du lịch phục hồi mạnh mẽ, tháng 5, khách quốc tế đạt gần 7,6 triệu lượt người, tính chung 5 tháng tăng 64,9% so với cùng kỳ. Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực, dự báo lạc quan về tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2024.

Công tác an sinh xã hội được thực hiện hiệu quả. Việc làm, sinh kế cho người dân tiếp tục được quan tâm, thúc đẩy. Đời sống người dân tiếp tục được nâng lên. Nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật đặc sắc được tổ chức. Ngành giáo dục tích cực chuẩn bị kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2024. Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng; chủ động phòng ngừa dịch bệnh, các bệnh truyền nhiễm thường gặp trong mùa nắng nóng.

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2024

Tại Phiên họp, các thành viên Chính phủ thảo luận đánh giá tình hình, những mặt được, chưa được, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm; công tác chỉ đạo, điều hành; hạn chế cần tập trung khắc phục; đồng thời đề xuất nhiệm vụ tháng 6 và thời gian tới… Trong đó, các đại biểu đề xuất giải pháp kiềm chế lạm phát vì hiện nay, chỉ số CPI đã khá cao; giải pháp, nhất là chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa phù hợp tình hình; tiếp tục thực hiện các giải pháp đảm bảo các cân đối lớn, nhất là về năng lượng, đặc biệt vào thời kỳ cao điểm; cần giải quyết các tồn đọng, vướng mắc trong quá trình chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, thúc đẩy giải ngân đầu tư công; sớm ban hành các Nghị định hướng dẫn thi hành các luật liên quan đất đai; thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa và quảng bá hình ảnh đất nước, con người, văn hóa Việt Nam ra thế giới…

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ cho biết, từ đầu năm đến nay, các cấp, ngành, địa phương đã tập trung triển khai chủ động, quyết liệt, linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ.

Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chuẩn bị chu đáo, bảo đảm tiến độ, chất lượng các tài liệu cho Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV, với 53 tờ trình, báo cáo; xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành các Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản, Các tổ chức tín dụng...

Trong tháng 5 đã ban hành 14 Nghị định, 6 Chỉ thị và 13 Công điện của Thủ tướng Chính phủ; phê duyệt toàn bộ Quy hoạch 6 vùng kinh tế-xã hội; lũy kế 5 tháng, đã ban hành 58 Nghị định, 103 Nghị quyết của Chính phủ và 529 quyết định.

Đặc biệt, Chính phủ tập trung chỉ đạo điều hành quyết liệt, phù hợp, hiệu quả nhiều vấn đề, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy các công trình, dự án quan trọng quốc gia, phát triển nhà ở xã hội, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và tập trung đẩy mạnh các động lực tăng trưởng mới; xử lý linh hoạt các vấn đề tồn đọng và những vấn đề mới phát sinh, như: Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, chuỗi dự án điện, khí Ô Môn...; thúc đẩy tăng trưởng; ổn định kinh tế vĩ mô; cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; cải cách chính sách tiền lương...

Thủ tướng đặc biệt biểu dương các doanh nghiệp nhà nước như: Tập đoàn Dầu khí quốc gia (PVN), Tập đoàn Điện lực (EVN), Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR); Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã khắc phục khó khăn, đổi mới tư duy chỉ đạo, điều hành, tái cấu trúc, vượt qua khó khăn, thách thức, đạt được nhiều thành tựu mới.

Điểm lại 10 điểm nổi bật kết quả phát triển kinh tế-xã hội tháng 5 và 5 tháng năm 2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, nhiều tổ chức, chuyên gia quốc tế tiếp tục đánh giá cao kết quả và triển vọng của kinh tế Việt Nam. Trong đó, Ngân hàng phát triển châu Á, Ngân hàng Standard Chartered, HSBC dự báo tăng trưởng GDP năm 2024 của Việt Nam khoảng 6%, thuộc nhóm 5 nước tăng trưởng nhanh nhất châu Á. Quỹ tiền tệ quốc tế đánh giá Việt Nam là đại diện Đông Nam Á duy nhất lọt vào top 10 với dự báo tăng trưởng 6,4%, giai đoạn 2024-2029. Xếp hạng môi trường kinh doanh tăng 12 bậc; chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu xếp hạng tăng 2 bậc; chỉ số phát triển con người (HDI) tăng 8 bậc; chỉ số hạnh phúc năm 2024 tăng 11 bậc...

“Tình hình kinh tế-xã hội tháng 5 và 5 tháng năm 2024 tiếp tục xu hướng tích cực, nhiều lĩnh vực tháng 5 đạt kết quả cao hơn tháng 4 và tính chung 5 tháng tốt hơn so với cùng kỳ năm 2023. Kết quả này là nhờ có sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ, tích cực của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự tham gia, ủng hộ của nhân dân, doanh nghiệp; sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; đặc biệt là sự vào cuộc quyết liệt, chỉ đạo sâu sát, có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, các cấp, ngành, địa phương”, Thủ tướng khẳng định.

Chính sách tiền tệ, tài khóa ưu tiên cho tăng trưởng, kiểm soát lạm phát dưới 4%

Chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức, như sức ép kiểm soát lạm phát, tỷ giá, quản lý thị trường vàng; sản xuất, kinh doanh trong một số lĩnh vực gặp nhiều khó khăn; tiếp cận vốn tín dụng còn khó khăn; sản xuất công nghiệp, một số ngành dịch vụ, sức mua phục hồi nhưng còn chậm; vấn đề bảo đảm cung ứng điện, nước, xăng dầu cần tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên; thiên tai, dịch bệnh, nắng nóng, hạn hán nghiêm trọng ở nhiều nơi; tội phạm mạng, an ninh an toàn thông tin còn diễn biến phức tạp…, Thủ tướng chỉ rõ một số nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và đưa ra 5 quan điểm định hướng chỉ đạo, điều hành thời gian tới.

Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, Thủ tướng yêu cầu trước hết cần tiếp tục chuẩn bị tốt phục vụ phiên giải trình và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 7 của Quốc hội. Khẩn trương hoàn thiện hồ sơ về 5 nghị quyết trình Quốc hội; phối hợp chặt chẽ trong giải trình, hoàn thiện các hồ sơ, tài liệu, đảm bảo chất lượng và tiến độ. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và các bộ trưởng chuẩn bị tích cực, kỹ lưỡng để trả lời chất vấn tại Quốc hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, thúc đẩy động lực mới

Trong điều hành kinh tế vĩ mô, Thủ tướng chỉ đạo, tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm.

"Chính sách tiền tệ, tài khóa ưu tiên cho tăng trưởng càng cao càng tốt, đồng thời kiểm soát lạm phát theo mục tiêu dưới 4%", Thủ tướng nhấn mạnh; đồng thời yêu cầu tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng; tiếp tục giảm lãi suất cho vay. Tiếp tục thực hiện miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền sử dụng đất để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.

Phấn đấu tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Nhà nước. Sớm có phương án huy động thêm 100.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ cho các công trình hạ tầng chiến lược.

Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng thực hiện ngay các giải pháp cụ thể đẩy mạnh giải ngân gói 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội; tiếp tục quyết liệt triển khai ngay các giải pháp ổn định thị trường vàng theo quy định.

Thủ tướng yêu cầu tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới. Trong đó, đẩy mạnh thực hiện các dự án đầu tư công; thúc đẩy đầu tư tư nhân; tăng cường hợp tác công tư; thu hút FDI có chọn lọc; đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng trong nước, khuyến mại, thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt.

Về xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng, củng cố các thị trường truyền thống, mở rộng các thị trường mới (Trung Đông, thị trường Halal, Nam Mỹ, châu Phi); hỗ trợ doanh nghiệp chiẩn bị điều kiện, đáp ứng các tiêu chuẩn mới, tiêu chuẩn xanh…

Bên cạnh đó, có cơ chế, chính sách cụ thể, hiệu quả thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới nhất là về 3 lĩnh vực: Thể chế, cơ chế, chính sách; phát triển kinh tế vùng, liên kết vùng, đô thị; chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, các ngành, lĩnh vực mới như chíp bán dẫn, AI…

Người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo, quyết liệt đẩy mạnh hơn nữa giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động của 5 tổ công tác của Thủ tướng và 26 tổ công tác của thành viên Chính phủ, phân bổ sớm 29,1 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công còn lại; báo cáo Quốc hội cho phép chủ động điều chỉnh kế hoạch vốn từ nơi chưa phân bổ, chậm giải ngân sang nơi giải ngân nhanh, có nhu cầu bổ sung vốn; phấn đấu giải ngân trên 95% kế hoạch được giao. Kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án hạ tầng quan trọng, trọng điểm quốc gia.

Đồng thời, tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia. Khẩn trương ban hành đầy đủ, kịp thời các nghị định, thông tư, văn bản hướng dẫn, bảo đảm đồng thời với hiệu lực của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng…. Quyết liệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; đẩy mạnh chuyển đổi số, thúc đẩy Đề án 06, xây dựng Trung tâm Dữ liệu quốc gia. Khẩn trương ban hành Kế hoạch triển khai các quy hoạch đã ban hành, đặc biệt là quy hoạch điện VIII, các quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh. Tập trung hoàn thành phê duyệt các quy hoạch còn lại (Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương...)

Nhấn mạnh thể chế, cơ chế, chính sách chính là nguồn lực, Thủ tướng cho biết sẽ sớm thành lập Ban Chỉ đạo rà soát các vướng mắc về pháp lý (do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban, các thành viên Chính phủ là thành viên).

Cùng với đó, đề xuất báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 ban hành 1 luật sửa nhiều luật để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trên các lĩnh vực. Các bộ trưởng, trưởng ngành tiếp tục chủ trì rà soát tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về pháp lý theo lĩnh vực quản lý.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại phiên họp

Về công nghiệp, tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, công nghiệp phụ trợ; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, lan tỏa mạnh mẽ; bảo đảm cung ứng đủ điện, xăng dầu trong mọi tình huống; khẩn trương trình ban hành 3 nghị định về: Cơ chế mua bán điện trực tiếp, về điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu, về cơ chế phát triển các dự án điện sử dụng khí thiên nhiên và khí LNG.

Về nông nghiệp, tận dụng tốt cơ hội xuất khẩu nông sản; sớm gỡ "thẻ vàng" (IUU); điều tiết, bảo đảm đủ nước cho nông nghiệp, sản xuất điện, sinh hoạt của người dân; tổ chức thực hiện hiệu quả phòng, chống cháy rừng với phương châm “4 tại chỗ”.

Về dịch vụ, du lịch, phát triển mạnh các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, ứng dụng công nghệ cao; tiết giảm chi phí vận tải, logistics; đẩy mạnh thu hút du lịch, tăng cường quản lý giá, chất lượng dịch vụ, nhất là mùa du lịch hè sắp tới.

Thủ tướng lưu ý, tiếp tục xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài, như: Nhà máy bột giấy Phương Nam, Công ty tàu thủy Dung Quất, Nhà máy thép Việt-Trung, Nhà máy thép Thái Nguyên giai đoạn 2, dự án Bệnh viện Bạch Mai và dự án Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2.

Các bộ, ngành, cơ quan, địa phương phải tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; chú trọng các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường; bảo đảm an sinh xã hội, đời sống nhân dân; chuẩn bị cải cách tiền lương theo các Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội theo nguyên tắc bảo đảm công bằng, bình đẳng, hài hòa, ổn định, với thang bảng lương, lương cơ sở và chính sách đặc thù một cách hợp lý, có lộ trình; tăng cường quốc phòng, an ninh; bảo đảm an ninh trật tự, phòng chống tội phạm; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; triển khai chu đáo, thực chất, hiệu quả các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo cấp cao; nhanh chóng cụ thể hóa, khai thác có hiệu quả các điều ước, thỏa thuận quốc tế; tăng cường công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội; tích cực triển khai các nhiệm vụ của Tiểu ban kinh tế-xã hội Đại hội XIV của Đảng, bảo đảm tiến độ, chất lượng; phát động phong trào thi đua vệ sinh công cộng; tổ chức hội nghị về tiêu thụ ximăng và phát triển nhà ở xã hội...

Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành, địa phương, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành phải làm việc một cách thực tâm, thực chất, thực lòng để hoàn thành các nhiệm vụ, mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 và những năm tiếp theo.