Tin Khu Vực 
Chiều 23/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 14 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
99% tàu cá đã lắp thiết bị giám sát hành trình
Tại phiên họp, các đại biểu thảo luận, đánh giá khách quan, thẳng thắn thực trạng, chỉ rõ những vướng mắc, nguyên nhân và trách nhiệm của các cơ quan liên quan. Từ đó, đề xuất các giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn” để gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC).
Theo báo cáo, các bộ, ngành và địa phương đã nỗ lực thực hiện chỉ đạo của Trung ương, củng cố hành lang pháp lý, đẩy mạnh quản lý, giám sát bằng công nghệ, xử lý vi phạm. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền, tạo sinh kế thay thế cho ngư dân.
Thủ tướng chủ trì phiên họp 14 Ban Chỉ đạo chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Đến nay, 99% tàu cá (28.083/28.354) đã lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS). Từ đầu năm 2024, lực lượng chức năng xử phạt hành chính 26 tàu, khởi tố hình sự 8 tàu vi phạm. Số vụ tàu cá, ngư dân Việt Nam khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài trong 9 tháng đầu năm 2025 giảm so với cùng kỳ 2024.
Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, ảnh hưởng đến uy tín quốc gia và đời sống cộng đồng ngư dân. Công tác quản lý, kiểm soát tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác chưa hiệu quả triệt để. Cơ sở hạ tầng nghề cá, giám sát, truy xuất nguồn gốc hải sản chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 04/2024 quy định xử lý hình sự với một số hành vi vi phạm IUU, tạo cơ sở pháp lý mạnh mẽ hơn trong phòng, chống khai thác trái phép.
Quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU trong năm 2025
Phát biểu kết luận, Thủ tướng đặt kỳ vọng phiên họp thứ 14 là phiên họp cuối cùng của Ban Chỉ đạo, quyết tâm phát triển ngành thủy sản bền vững, lâu dài, có tính chiến lược, góp phần phát triển đất nước, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Theo Thủ tướng, những diễn biến mới đây trên thế giới đã tiếp tục tác động tới thị trường, chuỗi cung ứng, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam; trong khi ngành thủy sản không chỉ liên quan tới kinh tế, mà còn liên quan tới chủ quyền quốc gia, đời sống người dân, hình ảnh, uy tín đất nước. Do đó, chúng ta không bị động mà phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, tư duy đổi mới, hành động quyết liệt để xử lý, giải quyết vấn đề khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định nhanh nhất có thể.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ yêu cầu phát triển ngành thủy sản bền vững, lâu dài, có tính chiến lược, góp phần phát triển đất nước, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.
Người đứng đầu Chính phủ đề ra 5 mục tiêu xuyên suốt: Thiết lập trật tự quản lý đội tàu đúng luật; phát triển nghề cá xa bờ bền vững, an toàn, lâu dài; chuyển từ khai thác xa bờ sang nuôi trồng, chế biến gần bờ để tạo sinh kế an toàn cho ngư dân; bảo vệ hình ảnh, uy tín quốc gia và quyết tâm gỡ thẻ vàng IUU trong năm 2025.
Chỉ đạo các nhiệm vụ, giải pháp tổng thể, Thủ tướng yêu cầu:
Thứ nhất, cấp ủy, chính quyền, nhất là người đứng đầu, phải vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao.
Thứ hai, hoàn thiện thể chế, đề xuất Chính phủ ban hành nghị quyết điều chỉnh ngay trong tháng 9.
Thứ ba, kiện toàn Ban Chỉ đạo theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Thứ tư, thành lập Tổ công tác do Thứ trưởng Bộ Công an làm Tổ trưởng với sự tham gia của lãnh đạo các cơ quan để xử lý dứt điểm các vụ việc vi phạm hình sự đã phát hiện, cố gắng hoàn thành trước 15/10.
Thứ năm, Ban Chỉ đạo họp hằng tuần để kiểm điểm việc thực hiện nhiệm vụ của các bộ, ngành, cơ quan, địa phương; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nâng cao ý thức người dân.
Thứ sáu, số hóa toàn bộ công tác quản lý tàu cá, kết nối dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; giao Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội triển khai, hoàn thành chậm nhất trước 15/10.
Các địa phương tham dự trực tuyến - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Với vấn đề truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các địa phương cùng giải quyết.
Thủ tướng cũng lưu ý, cần quan tâm chăm lo đời sống ngư dân trong thời gian chuyển đổi, tạo việc làm, hỗ trợ tín dụng, đào tạo nghề mới.
Các địa phương như Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Cà Mau… được yêu cầu chấn chỉnh, xử lý dứt điểm các vi phạm. Bộ Quốc phòng tăng cường kiểm soát tàu cá tại cửa sông, cửa biển, các đảo. Bộ Ngoại giao phối hợp cung cấp thông tin tàu cá, ngư dân bị bắt giữ để xử lý theo pháp luật. Bộ Công an điều tra, xử lý các đường dây môi giới vi phạm. Bộ Khoa học và Công nghệ được giao rà soát chất lượng dịch vụ vệ tinh giám sát tàu cá.
Với doanh nghiệp và hiệp hội, Thủ tướng yêu cầu nghiêm cấm thu mua, chế biến, xuất khẩu thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU, phối hợp điều tra, xử lý các trường hợp tiếp tay cho vi phạm.
Các cơ quan báo chí cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến quy định đến ngư dân và cộng đồng, góp phần phát huy sức mạnh toàn dân trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp.
Ngành thủy sản tiếp tục giữ vai trò kinh tế mũi nhọn. Năm 2024, sản lượng thủy sản đạt 9,6 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu khoảng 10 tỷ USD. 8 tháng đầu năm 2025, sản lượng ước đạt 6,4 triệu tấn. Thủy sản Việt Nam hiện có mặt tại 170 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó có các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, Australia, Canada, Nga và Brazil.
