Tin Khu Vực 
Chiều 30/9, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 15 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Ban Chỉ đạo IUU), kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển. Phiên họp diễn ra chỉ 7 ngày sau lần thứ 14, thể hiện quyết tâm cao của Chính phủ trong việc chống khai thác IUU, hướng tới gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) trong năm 2025.
Sửa đổi quy định xử phạt hành chính, nâng cao tính răn đe
Kết luận phiên họp, Thủ tướng ghi nhận và biểu dương nỗ lực, tinh thần chủ động của các thành viên Ban Chỉ đạo, các bộ, ngành Trung ương và địa phương. Nhờ đó, các vi phạm khai thác IUU được kiểm soát tốt hơn; quản lý đội tàu được tăng cường; xuất xứ, nguồn gốc thủy sản được giám sát chặt chẽ; việc thực thi pháp luật về khai thác hải sản có tiến bộ rõ rệt.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Tuy nhiên, Thủ tướng thẳng thắn chỉ ra nhiều tồn tại. Cụ thể, công tác quản lý, xử phạt các hành vi tắt hoặc mất kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS), vượt ranh giới cho phép trên biển và vi phạm vùng biển nước ngoài vẫn còn nhiều bất cập.
Khẳng định quyết tâm “tuyên chiến với khai thác IUU”, Thủ tướng đặt mục tiêu đến ngày 15/11/2025 chấm dứt tình trạng khai thác IUU, nhấn mạnh đây là vấn đề liên quan danh dự quốc gia và lợi ích của nhân dân. Thủ tướng yêu cầu các đối tượng vi phạm bị xử lý nghiêm theo pháp luật; những bộ, ngành, địa phương thực hiện không tốt, đặc biệt người đứng đầu, sẽ bị xử lý theo quy định của Đảng và Nhà nước, theo tinh thần Chỉ thị 32-CT/TW của Ban Bí thư.
Các lực lượng công an và chính quyền địa phương phải rà soát toàn bộ đội tàu, kiểm soát chặt chẽ hoạt động tàu cá, tịch thu giấy phép nếu vi phạm và đảm bảo hoàn thành trước ngày 5/10. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các bộ, ngành, địa phương kiểm soát chặt chẽ xuất xứ, nguồn gốc thủy sản, không để lọt hải sản bất hợp pháp.
Thủ tướng bày tỏ không hài lòng với một số người đứng đầu cấp ủy, chính quyền chưa quyết liệt trong công tác chống khai thác IUU và nhắc nhở phải thực hiện nghiêm quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước. Việc kiểm tra hằng tuần, hằng tháng sẽ đánh giá kết quả; nếu không chuyển biến, Đảng ủy Chính phủ sẽ tổng hợp báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư xử lý, đồng thời Chính phủ sẽ áp dụng các hình thức xử lý theo thẩm quyền.
Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tư pháp khẩn trương sửa đổi quy định xử phạt hành chính theo hướng tăng mức phạt để nâng cao tính răn đe. Các bộ, ngành, địa phương xây dựng đề án chuyển đổi nghề cho ngư dân, từ khai thác sang nuôi trồng thủy sản, nhằm phát triển bền vững.
Chống khai thác IUU, phấn đấu chấm dứt trước 15/11/2025
Trong bão số 10 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chỉ khi xảy ra sự cố hoặc cứu hộ tàu bị nạn mới phát hiện một số tàu cá đã mất kết nối VMS từ lâu nhưng không được giám sát, báo cáo. Thủ tướng giao Bộ Quốc phòng tiếp tục giám sát chặt chẽ, báo cáo danh sách tàu cá qua trạm biên phòng và các vi phạm quy định trên các vùng biển.
Tập đoàn Viettel được yêu cầu khẩn trương số hóa toàn diện công tác quản lý khai thác IUU, tích hợp dữ liệu dân cư, kết nối liên thông giữa các ngành, địa phương để phục vụ quản lý hoạt động đánh bắt hải sản, cung cấp dịch vụ công, đảm bảo công khai, minh bạch. Toàn bộ công việc phải hoàn thành trước 5/10/2025.
Tập đoàn VNPT tiếp tục phối hợp xử lý các vấn đề kỹ thuật, nâng cấp, hoàn thiện hệ thống và chuyển đổi kết nối dữ liệu VMS theo đề nghị của các bộ, ngành, địa phương.
Bộ Ngoại giao sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về tàu cá và ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024 và 2025 cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường, để xử lý theo quy định, hoàn thành trước 10/10/2025. Đồng thời, các đoàn công tác sẽ được cử tới các nước láng giềng như Malaysia, Indonesia nhằm thúc đẩy hợp tác khai thác.
Các cơ quan truyền thông được yêu cầu tăng cường tuyên truyền, lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực; cơ quan thanh tra tổ chức kiểm tra tại địa phương, làm rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân và đề xuất xử lý nghiêm theo quy định.
Bộ Tài chính tiếp tục cân đối, cấp kinh phí cho nhiệm vụ chống khai thác IUU, đánh giá tương đương Đạo luật Bảo vệ động vật có vú biển (MMPA) của Mỹ và hỗ trợ chuyển đổi nghề cho ngư dân theo yêu cầu. Bộ Khoa học và Công nghệ đảm bảo hệ thống VMS hoạt động ổn định, duy trì kết nối thiết bị trong thời gian cao điểm.
Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển bố trí nguồn lực thực hiện quyết liệt các biện pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng; báo cáo đầy đủ, kịp thời kết quả thực hiện hằng tuần, xử phạt hành chính tất cả hành vi vi phạm, phối hợp với Bộ Công an xử lý hình sự khi cần, đảm bảo tính răn đe.
Thủ tướng bày tỏ tin tưởng, công tác chống khai thác IUU sẽ được cải thiện tuần sau tốt hơn tuần trước, tháng sau tốt hơn tháng trước và phấn đấu chấm dứt hoàn toàn tình trạng khai thác IUU trước ngày 15/11/2025.
