Thông điệp từ Bộ chỉ số FTA Index

Thông điệp của Việt Nam về hội nhập quốc tế

Tháng 4/2025, Bộ Công Thương đã phối hợp tổ chức công bố Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các Hiệp định thương mại tự do của các địa phương - FTA Index năm 2024.

Bộ chỉ số FTA Indexlà công cụ đánh giá định lượng, khách quan, toàn diện về tình hình, mức độ thực thi các hiệp định thương mại tự do (FTA) tại 63 tỉnh, thành phố (trước khi sáp nhập) trong cả nước.

Theo Bộ Công Thương, Bộ Chỉ số FTA Index không chỉ để đo đếm, “so sánh” trong cùng mặt bằng, mà còn là động lực thúc đẩy để các địa phương không ngừng đổi mới, đẩy mạnh cải cách hành chính, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp thực thi có hiệu quả và tối ưu hóa các nguồn lực, các cơ hội từ các FTA để đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và sản phẩm xuất khẩu, góp phần duy trì đà tăng trưởng bền vững, nâng cao hiệu quả hội nhập, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Đáng chú ý, việc công bố Bộ Chỉ số FTA Index còn truyền đi một thông điệp mạnh mẽ của Việt Nam trong công tác hội nhập kinh tế quốc tế. Đặc biệt, Bộ Chỉ số mang nhiều ý nghĩa trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ thương mại gia tăng.

“Bộ chỉ số FTA Index là minh chứng rõ nét, thể hiện cam kết của Việt Nam về tự do hoá thương mại, cạnh tranh công bằng và hướng tới phát triển bền vững. Thông qua FTA Index, Việt Nam gửi đi thông điệp kiên định hội nhập sâu rộng, không phụ thuộc vào bất kỳ thị trường nào và tuân thủ nghiêm túc các cam kết quốc tế” - ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Nhớ lại, trong lễ công bố FTA Index, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính đã từng nhấn mạnh rằng, 17 FTA đã ký kết với trên 60 đối tác là quan trọng nhưng không phải phụ thuộc hoàn toàn mà phải mở rộng ký kết thêm các FTA sang các khu vực khác còn rất nhiều tiềm năng. Việc ký kết các FTA cũng thể hiện vai trò, vị thế của nước ta, thể hiện sự hợp tác, tin tưởng của bạn bè quốc tế đối với Việt Nam; là cơ hội để thúc đẩy Việt Nam nỗ lực hội nhập, phấn đấu vươn lên.

Tỉnh Cà Mau (trước sáp nhập) là địa phương đi đầu cả nước khi có mức độ doanh nghiệp tiếp cận thông tin về FTA cao nhất cả nước. Cùng đó, Cà Mau cũng có chỉ số và mức độ tuân thủ các quy định pháp luật nội luật hóa từ cam kết FTA; hiệu quả các chương trình, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA... và việc triển khai các cam kết phát triển bền vững tại địa phương đứng đầu cả nước.

Việc đứng đầu trong bảng xếp hạng FTA Index không chỉ thể hiện năng lực hội nhập, kinh tế quốc tế của tỉnh, của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh mà còn thể hiện tư duy của người đứng đầu khi đã có những chỉ đạo, điều hành, hỗ trợ sát sao cộng đồng doanh nghiệp.

Như ví von của nhiều chuyên gia, FTA Index chính là “gương soi” năng lực của nhiều tỉnh, thành phố; là thước đo, là roi thúc để các địa phương chuyển mình, đẩy mạnh công tác hội nhập kinh tế theo đúng tinh thần của Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Ông Phạm Thành Ngại, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, ngay sau khi Chính phủ ban hành các chương trình, kế hoạch về thực thi FTA, tỉnh Cà Mau đã nhanh chóng thành lập Ban Chỉ đạo với nhiệm vụ, trách nhiệm rõ ràng phân công cho từng cơ quan, đơn vị.

Hàng năm, tỉnh tổ chức 2-3 hội nghị chuyên đề về hội nhập quốc tế, cập nhật thông tin, hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng chiến lược kinh doanh bài bản.

Đáng chú ý, lãnh đạo tỉnh Cà Mau cũng chia sẻ, để giúp các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tận dụng tốt hơn ưu đãi từ FTA, tỉnh cũng thường xuyên đổi mới công tác xúc tiến thương mại, chủ động “bắt tay” cùng doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế qua các sự kiện như Tuần lễ Tôm Cà Mau, Lễ hội Cua, các hội nghị kết nối giao thương khu vực châu Âu, Á - Mỹ - Đại Dương..  

Động lực duy trì "vị thế người đứng đầu"

Đáng chú ý, theo lãnh đạo tỉnh Cà Mau, tỉnh đang đứng trước cơ hội chuyển mình để vươn mình trong công tác hội nhập, kinh tế để thúc đẩy xuất khẩu.

Từ 1/7/2025, hai tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu cũ sáp nhập thành tỉnh mới lấy tên Cà Mau. Tỉnh Bạc Liêu, tỉnh Cà Mau cũ có điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội tương đồng. Mỗi tỉnh có lợi thế riêng có thể bổ sung để mở rộng không gian phát triển; có sự gắn kết chặt chẽ về cộng đồng dân cư, vị trí địa lý, lịch sử hình thành đơn vị hành chính; có hệ thống giao thông đường bộ, đường thuỷ phát triển đồng bộ, đáp ứng tốt nhu cầu phát triển ngày càng cao... đây chính là điều kiện để tỉnh Cà Mau mới vươn lên trở thành một trung tâm kinh tế - xã hội năng động và có vị thế quan trọng trong khu vực và cả nước.

Lãnh đạo tỉnh Cà Mau mới từng nhận định, hợp nhất sẽ mở rộng không gian phát triển, tạo điều kiện cho quy hoạch và đầu tư đồng bộ hơn; tạo ra các vùng kinh tế quy mô lớn hơn, tăng cường năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư tốt hơn, khai thác và phát huy tối đa tiềm năng lợi thế sẵn có của các địa phương để phát triển.

Đáng chú ý, theo lãnh đạo tỉnh này, tỉnh Cà Mau mới hội tụ nhiều lợi thế, tạo ra không gian phát triển rộng lớn hơn, thúc đẩy xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng chủ lực như tôm và các sản phẩm từ biển. Sự hợp nhất này được xem như một động lực mới, giúp khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của cả hai địa phương, đồng thời tinh gọn bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả đầu tư, tạo điều kiện phát triển hài hòa, bền vững. Chính những lợi thế này đã và đang tạo động lực lớn để Cà Mau tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu trong bảng xếp hạng Bộ Chỉ số FTA Index.

Trong chia sẻ tại Lễ công bố Bộ chỉ số FTA Index, nhắc lại chỉ đạo của Thủ tướng tại sự kiện này: “Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp tận dụng tối đa lợi ích từ các FTA đã ký kết, nâng cao chất lượng thực thi cam kết quốc tế, mở rộng thị trường và ký kết thêm các FTA mới với đối tác tiềm năng...”, ông Phạm Thành Ngại cho rằng, Chính phủ, Bộ ngành đã tiếp sức cho địa phương, doanh nghiệp; cơ chế, chính đã “mở” vì vậy, trong năm 2025 cũng như giai đoạn tiếp theo, để thực hiện hiệu quả các cam kết trong hội nhập quốc tế, tỉnh Cà Mau kêu gọi, chào đón các doanh nghiệp ở trong và ngoài nước đến tìm hiểu, tìm kiếm cơ hội hợp tác và đầu tư trên địa bàn tỉnh.

Bộ chỉ số FTA Index được xây dựng dựa trên 4 trụ cột chính: Công tác tuyên truyền, phổ biến FTA; Thực hiện quy định pháp luật về FTA; Chính sách hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh; Triển khai các cam kết về phát triển bền vững.

Theo các chuyên gia, việc tổ chức các buổi đối thoại, hội thảo chuyên sâu; chia sẻ thông tin rộng rãi sẽ giúp FTA Index trở nên hữu ích, dễ dàng tiếp cận hơn cho cộng đồng doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách.