Thỏa thuận 90 ngày “khó tin” giữa Mỹ và Trung Quốc về cuộc chiến thuế quan

Theo đó, ngày 01/12, Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Donald Trump đã trao đổi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại cuộc gặp cấp cao ở Argentina rằng ông sẽ không tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc với thuế suất 25% từ ngày 01/01/2019 như thông báo trước đó nữa. Ngược lại, Bắc Kinh đã đồng ý mua một số lượng nông sản, năng lượng, công nghiệp và các sản phẩm khác không xác định nhưng “rất đáng kể”. Hai bên cũng sẽ khởi động các cuộc đàm phán thương mại mới để giải quyết các vấn đề bao gồm chuyển giao công nghệ, sở hữu trí tuệ, hàng rào phi thuế quan, trộm cắp trên mạng và nông nghiệp. Nhà Trắng tuyên bố nếu không đạt được thỏa thuận trong vòng 90 ngày, cả hai bên thống nhất mức thuế 10% sẽ được nâng lên 25%.

Vào chủ nhật (ngày 2/12), các phương tiện truyền thông của Trung Quốc cũng đánh giá cao “sự đồng thuận quan trọng” đạt được giữa hai nhà lãnh đạo nhưng không đề cập đến thời hạn 90 ngày. Tính đến nay, Tổng thống Trump áp thuế 10% đối với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc hồi tháng 9. Trung Quốc đã trả đũa. Sau đó, Tổng thống Trump cũng đe dọa sẽ đưa ra mức thuế đối với gói 267 tỷ USD hàng nhập khẩu nữa từ Trung Quốc, vì mối quan hệ này đã trở nên tồi tệ hơn trong những tuần trước cuộc họp ở Argentina. Do đó, việc đạt được thỏa thuận giữa hai bên trong bối cảnh hiện nay có ý nghĩa rất quan trọng, là một phần trong đó, Trung Quốc đã đồng ý bắt đầu mua sản phẩm từ nông dân Mỹ ngay lập tức.

Tổng thống Donald Trump đã gọi “đó là một thỏa thuận khó tin” vì những gì mà ông đang làm là tạm ngừng việc áp thuế mới, Trung Quốc sẽ mở cửa, sẽ loại bỏ thuế quan. Việc Trung Quốc sẽ mua “một lượng lớn hàng nông sản và các sản phẩm khác” từ Mỹ sẽ có “tác động tích cực đến nông nghiệp” của Mỹ. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phát biểu tại Buenos Aires cho biết, hai bên tin rằng thỏa thuận “ngăn chặn hiệu quả việc mở rộng các xung đột kinh tế giữa hai nước”. Thực tế cho thấy, lợi ích chung giữa Trung Quốc và Mỹ lớn hơn các tranh chấp, và cần thiết phải hợp tác chứ không phải đối đầu. Các công ty và người tiêu dùng Mỹ đang chịu một phần chi phí của thuế quan Mỹ đối với Trung Quốc bằng cách phải trả mức giá cao hơn cho hàng hóa và nhiều công ty đã tăng giá hàng hóa nhập khẩu. Đồng thời, người nông dân Mỹ cũng bị tổn thương do nhập khẩu đậu nành và các sản phẩm khác của Trung Quốc bị giảm.

Thời hạn đàm phán 90 ngày chỉ mất vài ngày trước khi diễn ra cuộc họp Quốc hội hàng năm của Trung Quốc sẽ diễn ra tuần đầu tiên của tháng 3/2019, một thời điểm được cho là nhạy cảm về chính trị đối với Bắc Kinh. Sun Zhe tại Đại học Columbia cho rằng, Trung Quốc có thể đã nhượng bộ nhiều hơn trong thời gian này nhưng có thể đang tìm kiếm nhiều hơn từ Mỹ trong những tháng tới. “Một số người Trung Quốc suy đoán về sự thỏa hiệp mà Mỹ có thể thực hiện trong tương lai vì Trung Quốc đã cam kết rất nhiều và Tổng thống Trump chỉ hứa sẽ không tăng thuế quan của Mỹ” - Sun Zhe cho biết.