Thị trường dược liệu nhập khẩu phi mậu dịch: Tiềm ẩn nhiều nguy cơ ngộ độc

Thời gian gần đây, lực lượng chức năng liên tiếp chặn bắt hàng trăm kg, thậm chí cả tấn nguyên liệu thuốc bắc do các đối tượng nhập lậu đưa vào nội địa tiêu thụ. Các hành vi vi phạm khá tinh vi, đa dạng; chủ yếu không có hóa đơn, chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không bảo đảm chất lượng sơ chế để làm thuốc.

Điển hình, ngày 28/4/2021, nhận được nguồn tin do quần chúng nhân dân cung cấp, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 6 (Cục QLTT tỉnh Lạng Sơn) phối hợp với Đội 389 tỉnh thu giữ gần 1 tấn nguyên liệu thuốc bắc nhập lậu, trong đó có 200kg đương quy; 770kg cam thảo đựng trong 14 bao tải dứa màu xanh có chữ nước ngoài. Toàn bộ nguyên liệu này dùng để bào chế thuốc bắc có nguồn gốc sản xuất ngoài Việt Nam.

Lực lượng chức năng chặn bắt nhiều vụ nhập lậu nguyên liệu thuốc bắc với số lượng lớn

Trước đó, lực lượng QLTT tỉnh này cũng ngăn chặn vụ vận chuyển 80kg hoàng kỳ và 70kg tục đoạn. Theo khai nhận của đối tượng, số hàng này được mua gom của một số người đi sang Trung Quốc mua về tại khu vực thôn Chi Ma, xã Yên Khoái, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn, không có hóa đơn, chứng từ. Hay mới đây lực lượng chức năng tỉnh Bắc Giang cũng phát hiện và thu giữ gần 1 tấn nguyên liệu thuốc bắc không rõ nguồn gốc, chuẩn bị chuyển về Hà Nội tiêu thụ. Chủ hàng khai nhận toàn bộ hàng hóa trên được thu mua trôi nổi tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

Hầu hết các nguyên liệu thuốc bắc không rõ nguồn gốc trên khi kiểm nghiệm, cơ quan chức năng đều phát hiện chất lượng không đảm bảo, thậm chí có loại đã bị chiết xuất hút hết hàm lượng tinh chất, chỉ còn là củi rác.

Không chỉ thu mua nguyên liệu thuốc bắc không rõ nguồn gốc xuất xứ, một số cơ sở còn gia công, đóng gói làm giả thuốc đông y gia truyền. Đơn cử như ngày 9/3, lực lượng QLTT Hà Nam đã bắt quả tang cơ sở kinh doanh tại địa chỉ đường Ngô Quyền, TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam đang gia công, đóng gói lượng lớn thuốc đông y gia truyền nghi giả, bao gồm hơn 4.000 lọ thuốc đông y trị viêm xoang, chữa phụ khoa; hơn 2.000 hộp thuốc đông y trị viêm họng, mất ngủ; hơn 1.500 gói đông y thảo dược trị bệnh trĩ, xương khớp; các loại thuốc trị viêm mũi, giảm cân, tiểu đường và gần 500 kg bột nguyên liệu, viên nén các loại đã bào chế sẵn không rõ nguồn gốc hoặc trên bao bì có in tiếng nước ngoài; nhiều vỏ hộp in sẵn, ghi nhãn bằng tiếng Việt Nam cùng nhiều tang vật liên quan khác. Tại thời điểm kiểm tra, đại diện cơ sở đã không xuất trình được hồ sơ thủ tục hoạt động, hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của nguyên liệu. Đại diện cơ sở khai nhận đã mua nguyên liệu được bào chế sẵn không rõ nguồn gốc, thuê người in bao bì, nhãn mác, đóng gói các sản phẩm và tổ chức quảng cáo, bán hàng qua mạng xã hội.

Theo bác sĩ chuyên khoa y học cổ truyền, nguyên liệu làm thuốc đông y chữa bệnh có rất nhiều loại, chỉ cần sử dụng nhầm thuốc đông y "bẩn", sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh, gây suy gan, thận, thủng dạ dày…

Người bệnh cần tỉnh táo khi lựa chọn sử dụng sản phẩm thuốc và nên tới các cơ sở uy tín có giấy phép hành nghề, các bệnh viện đông y, không nên tự ý điều trị và sử dụng thuốc bắc ở các cơ sở nhỏ lẻ, không rõ nguồn gốc xuất xứ.