Thị trường carbon 2025: Doanh nghiệp cần làm gì?

Bước ngoặt cho thị trường carbon Việt Nam

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho thị trường carbon Việt Nam. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng quốc tế, Việt Nam không chỉ khẳng định vị thế trong nền kinh tế xanh toàn cầu mà còn đang tiến gần hơn tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Đặc biệt, khi Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 232/QĐ-TTg ngày 24/1/2025 phê duyệt Đề án Thành lập và phát triển thị trường carbon tại Việt Nam.

Trong giai đoạn năm 2025-2028, thị trường carbon được triển khai thí điểm trên toàn quốc. Ảnh minh họa

Mục tiêu chung của Đề án là phát triển thị trường carbon tại Việt Nam, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính đã cam kết tại Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) với chi phí của doanh nghiệp và xã hội thấp, tạo dòng tài chính mới cho hoạt động cắt giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy chuyển đổi xanh, phát triển công nghệ phát thải thấp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam ở trong nước và trên thị trường thế giới…

Thị trường carbon đang mở ra một chương mới cho nền kinh tế Việt Nam, với tiềm năng to lớn trong việc giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy phát triển bền vững. Đây là cơ hội để Việt Nam không chỉ gia tăng nguồn thu mà còn khẳng định vai trò tiên phong trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và thúc đẩy các mục tiêu phát triển bền vững trên toàn thế giới. Tuy nhiên, để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra, Việt Nam cần triển khai nhiều giải pháp cụ thể, tạo cơ chế minh bạch và đồng bộ trong vận hành thị trường.

Thích ứng với quy định giảm phát thải

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, ông Đỗ Đức Tiến, Giám đốc Kinh doanh Công ty NAYAN Sustainability cho biết: Khó khăn và thách thức với các doanh nghiệp có thể chia làm hai phần, phần một là về kiến thức và phần thứ hai là về nguồn lực.

Theo đó, kiến thức ở đây là việc các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện tại chưa có nhiều kiến thức về kiểm kê khí nhà kính, cũng như về thị trường carbon để đăng ký dự án. Bởi vì giao dịch tín chỉ carbon không phải diễn ra trong thời gian ngắn, mà để đăng ký được dự án và cấp chứng nhận sẽ mất thời gian, thường là kéo dài đến 2-3 năm.

Ông Đỗ Đức Tiến, Giám đốc Kinh doanh Công ty NAYAN Sustainability. Ảnh: NVCC

“Trong Quyết định số 232/QĐ-TTg ngày 24/1/2025 cũng đã nêu rõ từ giờ cho đến tháng 6/2025 sẽ hoàn thiện được khung pháp lý của Việt Nam về thị trường tín chỉ carbon, cũng như giao dịch hạn hạn ngạch phát thải. Từ Quyết định số 232 các doanh nghiệp sẽ có thêm thông tin để chuẩn bị cho tiến trình gia nhập thị trường carbon”, ông Đỗ Đức Tiến nhấn mạnh.

Ngoài ra, về nguồn lực, theo ông Đỗ Đức Tiến, bao gồm cả nguồn lực về tài chính và nguồn lực về nhân sự. Một là về nhân sự, ở Việt Nam không có quá nhiều tổ chức để cấp và chứng nhận tín chỉ carbon trong nước này, dẫn đến chi phí sẽ cao hơn. Hai là, ngay cả những chuyên gia về kiểm kê khí nhà kính hay tín chỉ carbon ở Việt Nam cũng chưa có nhiều dẫn đến các công ty khi muốn tìm hiểu hoặc muốn tìm kiếm nhân sự làm việc cũng không phải là chuyện đơn giản.

Ngoài ra, về nguồn lực tài chính, các doanh nghiệp phải đảm bảo đủ bởi vì đầu tư được vào các dự án tín chỉ carbon là một khoản đầu tư tương đối lớn và trong khoảng thời gian dài.

Thông tin thêm, ông Đỗ Đức Tiến khuyến nghị với các doanh nghiệp Việt Nam rằng: Thứ nhất, các doanh nghiệp cần theo dõi thêm thông tin chính thống từ Chính phủ.

Thứ hai, hiện nay có rất nhiều khóa học hoặc những hội thảo về thị trường carbon, các doanh nghiệp có thể tham dự để tăng thêm nhận thức và kiến thức. Đồng thời, tìm hiểu kỹ các cơ chế hoạt động, các quy định pháp luật, hay các tiêu chuẩn cũng như quy trình chứng nhận của thị trường carbon.

Thứ ba, các doanh nghiệp cũng có thể chuẩn bị về nguồn nhân sự hoặc nguồn tài chính để đảm bảo có đủ nguồn lực thực hiện các hoạt động liên quan đến dự án giảm phát thải và tham gia thị trường carbon. Đồng thời, các doanh nghiệp có thể hợp tác với các tổ chức có chuyên môn để được tư vấn và hướng dẫn cũng như hỗ trợ trong quá trình tham gia thị trường carbon.