Theo thống kê, trong năm 2017, trên địa bàn thành phố đã xảy ra 1.007 vụ cháy, làm chết 26 người, bị thương 44 người, thiệt hại về tài sản khoảng 92,5 tỷ đồng. Đặc biệt ngày cuối tháng 3/2018 đã xảy ra vụ cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản tại tầng hầm Chung cư Carina Plaza. Vụ cháy này đã gây tác động tâm lý bất an đối với người dân đang sinh sống trong các chung cư, nhà cao tầng.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA)- cho biết, những tồn tại điển hình có thể dẫn đến mất an toàn PCCC chung cư, nhà cao tầng tại TP. Hồ Chí Minh là do hầu hết 474 chung cư cũ xây dựng trước năm 1975 không có hệ thống phòng cháy, chữa cháy; nhiều căn hộ chung cư bị cơi nới, rào chắn, không có lối thoát hiểm, nguy cơ cháy tiềm ẩn rất đáng quan ngại.
Nhiều chung cư nhà ở cao tầng lại được cấp phép xây dựng trong đường nhỏ hoặc trong hẻm nên tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thoát hiểm cho cư dân khi xảy cháy; có trường hợp cơ quan chức năng duyệt quy hoạch tổng mặt bằng chung cư nhưng thiếu đường vào cho xe chữa cháy phòng khi xảy ra sự cố; có trường hợp chủ đầu tư dự án chừa đường vào cho xe chữa cháy, nhưng tải trọng mặt đường không đáp ứng theo quy định của Luật PCCC, nên xe chữa cháy hạng nặng không thể vào được...
Nhiều chung cư nhà ở tái định cư, chung cư nhà ở xã hội, và một số chung cư nhà ở thương mại đang bị người tiêu dùng quan ngại về chất lượng xây dựng, trong đó, công trình phòng cháy, chữa cháy chất lượng thấp, hoạt động không ổn định, thiếu tin cậy. Có chung cư, hệ thống báo cháy kém chất lượng, liên tục "báo cháy giả", nên cư dân có thói quen "bình thản" khi nghe báo cháy, mà nếu xảy cháy thật, thì rất nguy hiểm; Có nơi tắt luôn hệ thống báo cháy để khỏi bị "làm phiền"; Cửa ngăn khói các tầng bị chèn, bị mở thông để tiện đi lại, mà nếu xảy cháy thì không còn tác dụng ngăn khói xâm nhập; Lối thoát hiểm một số chung cư bị chiếm dụng, không còn tác dụng thoát hiểm khi xảy cháy.
Từ những vấn đề này, ông Châu cho biết ngày 20/9/2018, HoREA đã gửi Công văn số 115/CV-HoREA lên Chính phủ và Bộ Công an nhằm kiến nghị các biện pháp đảm bảo an toàn PCCC đối với chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn thành phố.
Theo đó, HoREA đã đề xuất một số giải pháp để đảm bảo an toàn PCCC như: Quy định trách nhiệm chủ đầu tư dự án nhà chung cư phải thi công đường vào chữa cháy đúng thiết kế lòng đường và đạt tải trọng cho xe chữa cháy; Quy định các thành viên Ban Quản trị chung cư phải được bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về quản lý, vận hành chung cư, trong đó, có kiến thức, kỹ năng về PCCC; Quy định trách nhiệm của chủ đầu tư dự án nhà chung cư phải được tham gia Ban Quản trị chung cư để đảm bảo chất lượng hoạt động quản lý, vận hành chung cư đối với các chủ đầu tư cũng là đồng chủ sở hữu chung cư vì vẫn còn sở hữu phần khối đế, văn phòng, căn hộ cho thuê... sau khi đã bán căn hộ cho người mua nhà.
Bên cạnh đó, HoREA cũng kiến nghị sửa đổi, bổ sung Thông tư 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 của Bộ Xây dựng để đảm bảo trật tự, an toàn khu vực để xe không được vượt quá công suất thiết kế, và phải đảm bảo có người trực bảo vệ, trực PCCC 24/7; đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh Bất động sản để quy định chủ đầu tư sau khi đã nghiệm thu công trình chung cư theo quy định của Luật Xây dựng thì phải thông báo cho Sở Xây dựng để kiểm tra, nếu đạt chuẩn thì Sở Xây dựng ban hành văn bản xác nhận công trình đủ điều kiện đưa vào sử dụng mới được phép bàn giao nhà cho dân vào ở…
Ông Lê Hoàng Châu cho biết, hiệp hội còn kiến nghị Bộ Công thương trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quy định về niên hạn sử dụng xe máy, xe ô tô và có biện pháp xử lý đối với xe máy đã hết niên hạn sử dụng, không đạt tiêu chuẩn an toàn, để đảm bảo an toàn giao thông, an toàn phòng cháy chữa cháy, nổ tại các chung cư, nhà cao tầng.
Về phía Hiệp hội, ông Châu khẳng định tổ chức này đã đưa ra những chương trình hành động cụ thể cho các doanh nghiệp hội viên như: Cam kết xây dựng hệ thống PCCC chung cư đúng thiết kế, đảm bảo chất lượng, được cơ quan Cảnh sát PCCC kiểm tra nghiệm thu trước khi bàn giao nhà cho khách hàng; Cam kết thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ với tinh thần hợp tác, vì lợi ích chung của cộng đồng cư dân trong trường hợp được bầu vào Ban Quản trị chung cư; Cam kết thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hành, bảo trì chung cư, các hạng mục công trình, hệ thống PCCC của chung cư theo đúng quy định của pháp luật…