Tập trung phục hồi, phát triển kinh tế xã hội, giảm thiểu tác động của dịch bệnh
Trong nước 03/08/2020 16:06 Theo dõi Congthuong.vn trên
Tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế
Thủ tướng đánh giá, kinh tế xã hội tháng 7 phát triển khá tốt, đặc biệt là kích cầu nội địa, du lịch nội địa, hàng không, những ngành chịu nhiều thiệt hại do Covid-19 thì đã tiến triển tích cực.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2020 |
Theo Thủ tướng, dấu hiệu đáng mừng nữa về sức khỏe nền kinh tế là hoạt động bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tháng 7 tiếp tục hồi phục, tăng 3,3% so với tháng trước và tăng 4,3% so với cùng kỳ nhờ chính sách kích cầu tiêu dùng và du lịch nội địa.
Đáng chú ý, xuất siêu 7 tháng đã cao nhất trong 4 năm qua với điểm sáng là khu vực kinh tế trong nước. “Chúng ta đã tìm một số thị trường mới, tăng lên về khối lượng. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 7 tháng với kim ngạch đạt 37,9 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước, tiếp đến là Trung Quốc đạt 23,5 tỷ USD, tăng 18,4%” - Thủ tướng nhìn nhận.
Điểm sáng nữa là thu hút FDI được cải thiện, 7 tháng đầu năm đạt 18,8 tỷ USD, giảm hơn so với cùng kỳ nhưng riêng tháng 7 đạt 10,1 tỷ USD, cho thấy xu hướng phục hồi và Việt Nam đang tận dụng cơ hội dịch chuyển vốn đầu tư. Giải ngân vốn đầu tư công tháng 7 tăng tích cực nhất, gần 52% so với cùng kỳ năm trước với quyết tâm giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm nay.
Lãi suất tiếp tục xu hướng giảm, đứng ở mức thấp nhờ thanh khoản dồi dào. Thủ tướng nhắc lại, các ngân hàng không nên đặt vấn đề lợi nhuận trong năm nay mà cái chính là phục vụ doanh nghiệp.
Hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh, kể cả trong bối cảnh dịch bệnh. Chúng ta đang làm tốt vai trò Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
Tuy nhiên, Thủ tướng chỉ ra 3 rủi ro, thách thức từ bên ngoài mà rủi ro lớn nhất vẫn là dịch Covid-19 với diễn biến khó lường, đặc biệt các đối tác quan trọng bị ảnh hưởng nặng nề; thứ hai là căng thẳng thương mại và công nghệ leo thang giữa nhiều nước và thứ ba là địa chính trị phức tạp, thiên tai, lũ lụt ảnh hưởng tới khả năng phục hồi kinh tế.
Thủ tướng lưu ý, sản xuất công nghiệp tiếp tục có những khó khăn cần tháo gỡ, nhất là với ngành khai khoáng, khí đốt, khai thác dầu thô, công nghiệp chế biến, chế tạo.
Liên quan đến phát triển công nghiệp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh thẳng thắn chỉ ra, chỉ số công nghiệp tăng trưởng thấp hơn, 7 tháng chỉ tăng 2,6%, thấp hơn nhiều so với năm trước (năm trước tăng 9,4%) trong đó chế biến chế tạo tăng 4,2%, trong khi năm 2019 tăng 10,7%. Điều đó đã dự báo một số ngành công nghiệp chế biến chế tạo trong các lĩnh vực trọng điểm phụ thuộc rất nhiều vào công tác thị trường, sản phẩm hàng hóa đang bị tồn kho cao.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho rằng, trong tình hình khó khăn hiện nay, hoạt động xuất nhập khẩu vẫn nỗ lực và đạt kết quả tích cực. Qua thống kê, doanh nghiệp khu vực trong nước xuất nhập khẩu tăng trưởng đến 15,3%. Chúng ta đang nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu để gánh cho phát triển chung của kinh tế trong cả năm 2020. Trong 7 tháng, thị trường châu Âu giảm gần 5,8% so với cùng kỳ năm trước, nên cả nền kinh tế đang kỳ vọng vào Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU bắt đầu có hiệu lực vào 1/8. “Vì vậy, nếu như Việt Nam làm tốt chương trình hành động của Chính phủ và tháo gỡ khó khăn hỗ trợ cho doanh nghiệp, thúc đẩy khai thác thị trường này, xuất khẩu trong năm 2020 sẽ tăng trưởng dương và có kết quả tích cực” - Bộ trưởng bày tỏ.
Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng cho hay, tháng 7 ghi nhận thương mại nội địa, luân chuyển hàng hóa có mức tăng hơn so với tháng 6 ở mức nhẹ 2,63% và tăng 6,9% so với cùng kỳ; 7 tháng tăng trưởng 3,58%, được coi là mức tăng tương đối tốt.
Cần đối sách phù hợp, kịp thời
Nêu rõ quan điểm điều hành cho phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, cùng với quyết liệt phòng, chống, không để dịch bệnh lây lan, cần tập trung phục hồi, phát triển kinh tế xã hội, giảm thiểu tác động của dịch bệnh. Yêu cầu tất cả các bộ, ngành, địa phương vào cuộc quyết liệt hơn nữa. Không bộ, ngành nào được chủ quan, lơ là nhiệm vụ quan trọng này. Bộ trưởng, Chủ tịch UBND các địa phương trực tiếp chịu trách nhiệm về phòng, chống dịch bệnh.
Kết hợp đồng bộ, hiệu quả các chính sách, nhất là chính sách tài chính và tiền tệ để kích thích mạnh mẽ tổng cầu, trong đó lưu ý quy mô, phạm vi đủ lớn, phương thức hỗ trợ phù hợp, hiệu quả để tạo ngay động lực tăng trưởng, bảo đảm mục tiêu, định hướng.
“Nếu chúng ta tăng từ 2-3% đã là một cố gắng rất lớn, phấn đấu đạt cao hơn trong trường hợp kiểm soát tốt dịch bệnh và tình hình dịch bệnh thế giới không quá xấu”, Thủ tướng cho biết. Chúng ta muốn tăng trưởng cao hơn nữa nhưng tình hình thế giới tăng trưởng âm, những đối tác lớn bị ảnh hưởng, cả cung và cầu đều yếu, nên tăng trưởng của chúng ta ở mức độ vừa phải. Cùng với đó, cố gắng giữ ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn để củng cố niềm tin, góp phần ổn định xã hội.
Việc gia hạn, giãn, hoãn nợ, miễn giảm lãi suất thời gian qua đã bước đầu phát huy tốt, kịp thời, cần tiếp tục làm mạnh hơn nữa vì kinh tế gặp khó khăn khi dịch Covid-19 quay trở lại. Đây là một tuần thử thách nữa cho chính sách tài khóa và tiền tệ.
Đối với ngành Công Thương, phân tích cụ thể, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, đối với công tác thị trường, thị trường Trung Quốc và Hoa Kỳ là trọng tâm và phải duy trì, khai thác tốt cơ hội và giữ được cơ chế điều hành như hiện nay. Tránh tất cả nguy cơ xảy ra, như tranh chấp thương mại, nguy cơ điều tra chống bán phá giá, thậm chí gian lận xuất xứ, đây là trọng tâm trong 5 tháng cuối năm.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh phát biểu phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2020 |
Riêng với chương trình hợp tác EU, ngày 6/8, Thủ tướng Chính phủ cùng với lãnh đạo của Quốc hội, các bộ ngành sẽ trực tiếp tham gia chủ trì triển khai khởi động EVFTA. Bộ trưởng Trần Tuấn Anh thông tin, Bộ Công Thương đã chuẩn bị kỹ cho Hội nghị này, nhưng có một số vấn đề rất cần sự chỉ đạo của Thủ tướng để đảm bảo hiệu quả hội nghị cũng như trong triển khai.
Cụ thể, vẫn có một số nội dung chưa hoàn tất cần được hướng dẫn triển khai ngay từ 1/8 để đảm bảo hiệu lực của Hiệp định. “Đơn cử như Bộ Tài chính cần có ngay Nghị định Biểu thuế xuất nhập khẩu ưu đãi từ ngày 1/8, doanh nghiệp đang đợi nội dung này. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng mong chờ Nghị định Quy định chứng nhận chủng loại gạo thơm xuất khẩu gạo sang Liên minh châu Âu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Nếu Nghị định chưa có, chúng ta phải có cơ chế hướng dẫn kịp thời để EU có thể tạm chấp nhận. Bộ Xây dựng cũng cần có Quyết định hướng dẫn về quy chế thuê tư vấn nước ngoài, hiện tại các doanh nghiệp nước ngoài đang yêu cầu có hướng dẫn…”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh chỉ ra.
“Đề nghị Thủ tướng cho phép Bộ trưởng Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng có văn bản, đưa vào chương trình hành động cam kết chịu trách nhiệm trước Chính phủ và có hướng dẫn thực hiện trong thời gian chờ đợi các văn bản quy phạm pháp luật được xây dựng và ban hành. Như vậy chương trình hành động này mới có hiệu lực tổ chức thực hiện trên địa bàn toàn quốc với sự tham gia của tất cả các địa phương”- Bộ trưởng đề xuất.
Về công tác mở cửa thị trường, hỗ trợ cho sản phẩm hàng hóa các địa phương, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tiếp tục có cơ chế đơn giản hóa, tháo gỡ các thủ tục, đẩy nhanh hơn tiến độ để sản phẩm hàng hóa có điều kiện khai thác được cơ hội của FTA nói chung cũng như thị trường Hoa Kỳ và Trung Quốc nói riêng.
Trước những giải pháp Bộ Công Thương đưa ra, Thủ tưởng yêu cầu, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, các bộ, ngành liên quan làm tốt hơn nữa công tác quản lý thị trường, giá cả, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, bảo vệ phù hợp sản xuất và tiêu dùng trong nước.
Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh là nhiệm vụ quan trọng để tạo thuận lợi, ít tốn kém chi phí hơn. Môi trường kinh doanh phải thông thoáng hơn để thu hút các luồng vốn đầu tư dịch chuyển vào Việt Nam.
Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương phải có những tổ công tác đặc biệt do các Bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch UBND tỉnh làm tổ trưởng để cùng Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ tập trung giải quyết các vướng mắc, thu hút các nguồn vốn đầu tư nước ngoài, nhất là từ các công ty đa quốc gia đang dịch chuyển trong khu vực và toàn cầu.
Chủ tịch các tỉnh, thành phố, Bộ trưởng, trưởng ngành phải trực tiếp chỉ đạo giải quyết các kiến nghị của người dân, của doanh nghiệp. “Đẩy nhanh hơn nữa tiến trình phát triển kinh tế số, Chính phủ điện tử và thanh toán, giao dịch điện tử, vừa tăng năng suất lao động, vừa theo kịp xu thế, giảm rủi ro lây lan dịch bệnh do tương tác trực tiếp” - Thủ tướng lưu ý.