Tạo môi trường thúc đẩy nông nghiệp xanh ở Việt Nam

Nhiều nội hàm của nền nông nghiệp xanh đã được làm rõ tại toạ đàm khoa học: “Kinh tế và kinh doanh nông nghiệp trong bối cảnh hiện nay: Những vấn đề đặt ra” do Đại học Kinh tế quốc dân tổ chức ngày 16/11/2021.

Phát biểu tại tọa đàm, ông Lê Minh Hoan - Ủy viên T.Ư Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ về những cơ hội thúc đẩy tăng trưởng xanh thích ứng với bối cảnh mới. Để phát triển nền nông nghiệp xanh thì Việt Nam cần chuyển từ tư duy “sản xuất nông nghiệp” sang tư duy “kinh tế nông nghiệp”; chuyển từ theo đuổi giá trị gia tăng sang vừa tạo ra giá trị gia tăng, vừa giảm thiểu chi phí sản xuất, chi phí xã hội, chi phí môi trường.

Đặc biệt theo người đứng đầu ngành Nông nghiệp, cần mạnh dạn chuyển từ “nền nông nghiệp sản lượng cao” sang “nền nông nghiệp công nghệ cao, sinh thái, trách nhiệm, bền vững”; chuyển từ “chuỗi liên kết cung ứng nông sản” sang “chuỗi liên kết giá trị ngành hàng”; chuyển từ “phát triển đơn ngành” sang mục tiêu “phát triển tích hợp liên ngành”, từ mục tiêu “đơn giá trị” sang mục tiêu “tích hợp đa giá trị”.

Bộ trưởng Hoan cũng chia sẻ, ngay giữa đợt dịch Covid-19, những dàn xe chở nông sản xuất hiện trên phố Hà Nội với biển hiệu "giải cứu nông sản" khiến ông rất trăn trở. Đích thân ông đã trao đổi với một số địa phương cùng các cơ quan truyền thông không dùng khái niệm "giải cứu" mà thay vào đó chuyển sang các slogan mà Bộ trưởng là tác giả như "Nâng niu giá trị nông sản Việt", "Kết nối nông sản - san sẻ yêu thương - vượt qua đại dịch".

“Cần củng cố niềm tin xã hội đối với nông sản Việt Nam nói riêng và sản phẩm kinh tế Việt Nam nói chung. Niềm tin xã hội cũng chính là nguồn vốn rất quý của chúng ta”- ông Lê Minh Hoan nói.

Bên cạnh đó, ông Lê Minh Hoan nhấn mạnh cần chú trọng phát triển cơ sở hạ tầng nông nghiệp để hình thành hệ sinh thái kinh tế nông thôn; gắn kết chặt chẽ giữa nông nghiệp và công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ bằng các mô hình “cụm liên kết ngành trong nông nghiệp”, du lịch nông nghiệp nông thôn; khởi tạo chuyển đổi số một cách phù hợp trong nông nghiệp, nông dân; quản lý bài bản, khoa học các khâu canh tác, sản xuất, thu hoạch, phân phối.

Phân tích sâu khía cạnh phát triển chuỗi cung ứng xanh của một nền nông nghiệp xanh ở Việt Nam qua nghiên cứu ngành hàng thuỷ sản xuất khẩu ở Việt Nam, nhóm nghiên cứu của TS Tạ Văn Lợi, Viện trưởng Viện Thương mại và kinh tế quốc tế (ĐH Kinh tế quốc dân) cho biết, quá trình xanh hoá diễn ra thiếu đồng bộ trong chuỗi cung ứng xuất khẩu thuỷ sản ở Việt Nam. Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy áp lực từ cộng động và định hướng môi trường của doanh nghiệp có tác động nhiều nhất đến việc thực hành chuỗi cung ứng xanh.

“Để quá trình xanh hoá nông nghiệp ở Việt Nam cũng như xanh hoá chuỗi cung ứng hang nông sản được diễn ra mạnh mẽ, cần có sự vào cuộc của cả Chính phủ, các hiệp hội, địa phương và doanh nghiệp chứ đây không phải việc riêng của doanh nghiệp”- nhóm nghiên cứu khuyến cáo.

Tại toạ đàm, ý kiến một số chuyên gia cũng cho rằng, trong bối cảnh phát triển mới, ngành nông nghiệp cần tái cơ cấu theo hướng khai thác tiềm năng và lợi thế; trong đó, tập trung kết nối chuỗi cung ứng nông sản trong nước và quốc tế; xây dựng thương hiệu nông sản và định vị giá trị của nông sản Việt trên thị trường nông sản thế giới. Hình thành và xây dựng các khu nông sản đặc thù, chuỗi hoa quả đặc sắc, kết hợp các lợi thế để tạo vị thế mới cho nông nghiệp.

Đặc biệt theo ý kiến của TS Nguyễn Quang Dũng, Trưởng Bộ môn Truyền thông (Đại học Kinh tế quốc dân), Việt Nam cần chủ động có chiến lược truyền thông cho nông sản nội địa với các giá trị: minh bạch – trách nhiệm – bền vững. Bởi theo ông Dũng, trong bối cảnh mới, các thương hiệu trong đó có thương hiệu nông sản nay đã được kết nối với các giá trị khác biệt thay cho việc thương hiệu chỉ kết nối với một giá trị nhất định.