Sức ấm từ 'chợ nhà'

Quản lý nguồn cung, ổn định thị trường

Theo Bộ Công Thương, năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 10% so với cùng kỳ năm 2024. Đây được coi là mức tăng trưởng tích cực trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, bà Trần Thị Phương Lan - Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam – cho biết, thị trường nội địa hiện cho thấy ba đặc điểm nổi bật.

Thứ nhất, cầu tiêu dùng đang phục hồi theo xu hướng bền vững hơn, người tiêu dùng ưu tiên hàng thiết yếu có chất lượng và tính minh bạch.

Thứ hai, hệ thống bán lẻ, chuỗi cung ứng đã chủ động chuẩn bị nguồn hàng, từ dự trữ nguyên liệu đến chương trình khuyến mại quy mô. Việc này giúp hạn chế biến động giá và bảo đảm ổn định cung - cầu vào mùa cao điểm.

Thứ ba, thị trường hiện xuất hiện các cơ chế tăng độ minh bạch và tin cậy cho hàng Việt, điển hình như chương trình “Tick xanh trách nhiệm” đang tái thiết niềm tin tiêu dùng đô thị và định hướng lại tiêu chí cạnh tranh từ giá sang chất lượng.

Vai trò của cơ quan quản lý trong việc theo dõi, điều phối nguồn cung và ngăn chặn “găm hàng” rất rõ nét. Trước mùa mua sắm cuối năm và Tết, Bộ Công Thương đã yêu cầu các sở theo dõi sát diễn biến thị trường, chuẩn bị tồn kho và phối hợp với doanh nghiệp để đảm bảo nguồn hàng cho những địa phương bị ảnh hưởng bởi thiên tai.

Ở cấp doanh nghiệp, hệ thống bán lẻ lớn cũng hành động từ sớm. WinMart làm việc trước với nhà cung cấp 2 - 3 tháng để tăng dự trữ; MM Mega Market khởi động chương trình khuyến mại và điều chỉnh danh mục hàng nhằm bình ổn giá cho người tiêu dùng. Những biện pháp này không chỉ giúp tránh tình trạng khan hiếm tạm thời mà còn duy trì nhịp sản xuất ổn định cho các nhà cung cấp, giảm nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng.

Việc chuẩn bị nguồn hàng có trọng tâm, trong đó ưu tiên lương thực, hàng tươi sống, thực phẩm chế biến, hàng tiêu dùng thiết yếu và nhóm quà tặng mùa lễ cho thấy hệ thống logistics và mối liên kết nhà sản xuất - nhà bán lẻ đang vận hành chặt chẽ.

Hơn nữa, các chương trình kết nối cung - cầu do Sở Công Thương các tỉnh phối hợp với hệ thống bán lẻ đã giúp đưa sản phẩm vùng miền, OCOP vào hệ thống phân phối lớn, tạo đầu ra bền vững cho sản phẩm địa phương và góp phần cân bằng nguồn cung ở đô thị lớn.

Chính sách khuyến mại tập trung quốc gia (Vietnam Grand Sale 2025) được triển khai theo chỉ thị của Chính phủ tiếp tục đóng vai trò chiến lược trong giải phóng hàng tồn, kích cầu và tăng tốc lưu thông hàng hóa. Ở góc độ doanh nghiệp, điều này cung cấp công cụ linh hoạt để điều tiết nguồn lực, tối ưu vòng quay hàng tồn và mở rộng quy mô kinh doanh trong mùa cao điểm.

Nâng chuẩn chất lượng, minh bạch nguồn gốc

Yếu tố quyết định giúp thị trường nội địa trở thành trụ đỡ cho nền kinh tế không chỉ từ số lượng hàng mà còn ở chất lượng và niềm tin từ người tiêu dùng. Chương trình “Tick xanh trách nhiệm” của một số địa phương, điển hình là TP. Hồ Chí Minh, là minh chứng, đòn bẩy quan trọng.

Tick xanh, không chỉ là nhãn hiệu quảng bá mà là cơ chế truy xuất nguồn gốc, kiểm nghiệm và cam kết thu hồi sản phẩm khi có vấn đề. Chính điều này khiến hành vi tiêu dùng đô thị thay đổi: người mua nhìn vào minh bạch nguồn gốc và tiêu chí an toàn chứ không chỉ so sánh giá. Nhờ đó, doanh số nhóm hàng đạt chuẩn tăng mạnh và nhiều hệ thống phân phối lớn tham gia, tạo hiệu ứng tuyên truyền lan tỏa.

Sự chuyển hướng này thay đổi luật chơi khi doanh nghiệp đầu tư cho kiểm định, truy xuất và kho lạnh sẽ được phần thưởng thị trường; doanh nghiệp né tránh chuẩn mực sẽ khó duy trì thị phần.

Tuy còn tồn tại khó khăn về đáp ứng chi phí tuân thủ ban đầu, nhưng lợi ích ở tầm trung hạn là rõ ràng khi cơ chế này giúp giảm rủi ro thu hồi, nâng tầm thương hiệu và mở cửa vào hệ thống phân phối hiện đại. Đây là điều cần thiết để củng cố cầu nội địa vượt qua những giai đoạn bất ổn bên ngoài.

Về thực tiễn, các nhà bán lẻ lớn đã đưa chất lượng song hành cùng khuyến mại, có chương trình giảm giá sâu cho hàng đạt chuẩn, khu trưng bày chuyên biệt và chiến dịch truyền thông về tiêu chuẩn.

Bà Đoàn Thị Hương Thanh - Giám đốc Khối pháp chế WinCommerce - nhấn mạnh, Chương trình khuyến mại tập trung quốc gia năm nay không chỉ mang ý nghĩa ngắn hạn mà còn góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế bền vững, giúp người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm chất lượng với giá hợp lý. WinMart khẳng định nỗ lực làm việc trước với nhà cung cấp để bảo đảm hàng hóa đầy đủ và giá cả bình ổn, thể hiện tinh thần chủ động của nhà bán lẻ trong ứng phó cung - cầu.

Theo các chuyên gia, thị trường nội địa đã và đang chứng tỏ vai trò trụ đỡ khi nền kinh tế phải ứng phó với “cú sốc” bên ngoài.

Để phát huy vai trò này, cần tập trung vào ba nhóm giải pháp: duy trì điều hành cung ứng chủ động, phối hợp chặt giữa quản lý nhà nước và hệ thống bán lẻ để phòng chống găm hàng, đảm bảo nguồn cung; thúc đẩy nâng chuẩn và minh bạch hóa chuỗi cung ứng, chuyển đổi niềm tin tiêu dùng thành động lực tăng trưởng dài hạn; sử dụng các công cụ kích cầu có trọng tâm và minh bạch như Vietnam Grand Sale để điều tiết thị trường, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ trong chi phí tuân thủ, tránh tạo phân hóa quá lớn trong chuỗi cung ứng nội địa.

Khi nguồn cung được bảo đảm, chất lượng được nâng cao và chính sách kích cầu vận hành thực chất, thị trường nội địa không chỉ là “phao cứu sinh” trong thời kỳ khó khăn mà còn là nền tảng tạo sức bật mới cho kinh tế, giúp doanh nghiệp thích ứng, người tiêu dùng an tâm và nền sản xuất bền vững hơn.