Sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân như thế nào thì phù hợp?

Theo kế hoạch, ngày 4/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính sẽ thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án: Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Trao quyền điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho Chính phủ

Sáng 29/10, chia sẻ bên lề hành lang Quốc hội, đại biểu Trần Văn Lâm – đoàn Bắc Ninh, cho biết: Trong phạm vi thẩm quyền và trách nhiệm của mình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận, đánh giá toàn diện các vấn đề liên quan đến giá cả, lạm phát và đời sống nhân dân. Trên cơ sở đó, Ủy ban Thường vụ đã xem xét, quyết định điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh và các yếu tố tính thuế thu nhập cá nhân theo quy định của luật hiện hành nhằm kịp thời chia sẻ khó khăn với người dân.

Ông cho biết thêm, tại kỳ họp này, Quốc hội tiếp tục đưa nội dung sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân vào chương trình làm việc, với mục tiêu sửa đổi một cách toàn diện, căn cơ và bài bản, bảo đảm phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay. Theo đại biểu, có thể nói rằng, vấn đề thuế thu nhập cá nhân lần này được Quốc hội đặc biệt quan tâm, chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành rà soát kỹ lưỡng để sửa đổi, hoàn thiện theo hướng công bằng, hợp lý, phù hợp với thực tiễn đời sống và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Ông kỳ vọng, những nội dung sửa đổi trong thời gian tới sẽ đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo người dân, đồng thời phản ánh đúng năng lực, điều kiện và trình độ phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn mới.

Theo đại biểu, mức giảm trừ gia cảnh mà Bộ Tài chính trình và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến hiện nay là phương án hợp lý và mang tính cấp tiến.

Cụ thể, mức này đã được xem xét kỹ lưỡng trong phạm vi thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thậm chí có phần “vượt khung” so với quy định hiện hành của Luật Thuế thu nhập cá nhân.

Điều đó cho thấy sự chủ động và linh hoạt trong quá trình điều hành chính sách, thể hiện bước chuẩn bị mang tính “đón đầu” để phù hợp với định hướng sửa đổi toàn diện Luật Thuế thu nhập cá nhân trong thời gian tới.

Việc Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cùng phối hợp xem xét mức giảm trừ gia cảnh mới là một bước đi mang tính đồng bộ, thể hiện sự thống nhất, nhất quán trong chức năng, thẩm quyền của các cơ quan lập pháp nhằm bảo đảm chính sách thuế phù hợp với thực tiễn đời sống và bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay.

Bên cạnh đó, Quốc hội cũng sẽ xem xét quy định giao cho Chính phủ quyền được điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong một khung nhất định, thay vì cố định như trong luật hiện nay.

Cách làm này sẽ giúp chính sách thuế phản ứng nhanh hơn trước những biến động về giá cả, lạm phát và thu nhập thực tế của người dân, bảo đảm công bằng và phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội từng thời kỳ.

“Nếu trao quyền chủ động cho Chính phủ trong phạm vi được Quốc hội quy định rõ, việc điều chỉnh sẽ kịp thời, linh hoạt và hiệu quả hơn, thay vì phải chờ sửa luật mỗi khi có biến động lớn về đời sống và giá cả thị trường”- đại biểu Trần Văn Lâm cho hay.

Điều chỉnh tiền lương cần đặt trong tổng thể các chính sách kinh tế - xã hội

Liên quan đến ý kiến đề xuất tăng lương trong năm 2026, đại biểu Trần Văn Lâm chia sẻ, việc xem xét điều chỉnh mức lương hay các chính sách thu nhập luôn là vấn đề nhận được nhiều ý kiến khác nhau, bởi mỗi đại biểu, mỗi cử tri đều có góc nhìn và quan điểm riêng.

Theo đại biểu, tuy nhiên, nhìn chung, nguyện vọng chung của đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân, đặc biệt là đội ngũ người làm công ăn lương từ ngân sách, đều mong muốn đời sống được cải thiện, thu nhập được điều chỉnh phù hợp với biến động giá cả và bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của đất nước hiện nay. Đó là nguyện vọng chính đáng, thể hiện mong muốn được chia sẻ thành quả tăng trưởng với mọi tầng lớp trong xã hội.

Để hiện thực hóa điều đó, đại biểu cho rằng cần có lộ trình và tính toán kỹ lưỡng, đảm bảo sự phù hợp với các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tổng thể của Nhà nước. Nếu điều chỉnh một cách nóng vội, thiếu đồng bộ, có thể làm phá vỡ các cân đối vĩ mô và gây khó khăn cho công tác quản lý tài chính, ngân sách.

Bên cạnh đó, việc tăng lương không chỉ tác động trực tiếp đến khu vực hưởng lương từ ngân sách mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường lao động, nhất là khu vực doanh nghiệp. Khi chi phí tiền lương tăng, doanh nghiệp sẽ phải tính toán lại chi phí đầu vào, có thể kéo theo hệ lụy về giá thành sản phẩm, năng lực cạnh tranh và lạm phát.

Do đó, theo đại biểu, việc xem xét điều chỉnh tiền lương cần được đặt trong tổng thể các chính sách kinh tế - xã hội, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người lao động và doanh nghiệp. Trong trường hợp chưa thể điều chỉnh ngay mức lương cơ sở, cần có các chính sách hỗ trợ tạm thời, kịp thời để chia sẻ khó khăn, ổn định đời sống cho người lao động, nhất là trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức hiện nay.

Trước đó, tại Phiên họp thứ 50 diễn ra vào ngày 14/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn, dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) sẽ cụ thể hóa kịp thời, đầy đủ các chủ trương, định hướng của Đảng, Quốc hội về cải cách chính sách thuế; bám sát các mục tiêu, định hướng được xác định trong Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030, đồng thời, kế thừa và phát huy những quy định đã mang lại tác động tích cực đến kinh tế -xã hội của Luật Thuế Thuế thu nhập cá nhân hiện hành.

Đồng thời, dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung những quy định đang là vướng mắc, không còn phù hợp để kịp thời giải quyết những vấn đề bất cập phát sinh trong thực tế, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của cá nhân người nộp thuế cũng như yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. 

Hiện Luật Thuế Thuế thu nhập cá nhân quy định mức giảm trừ đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng (từ kỳ tính thuế năm 2020).

Với mức giảm trừ như hiện nay thì người có thu nhập từ tiền lương, tiền công ở mức 17 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hay mức 22 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc) sau khi trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp... thì hiện nay cũng chưa phải nộp thuế Thuế thu nhập cá nhân.

Hiện tại Bộ Tài chính đã soạn thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh để trình Chính phủ xem xét, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào kỳ họp tháng 10/2025 theo hướng tăng cao hơn so với mức hiện hành. Theo đó, cơ quan soạn thảo đề xuất quy định đối với trường hợp tăng thêm trên 20% (tương ứng là 13,3 triệu đồng đối với người nộp thuế và 5,3 triệu đồng đối với người phụ thuộc - theo tốc độ tăng CPI) hoặc tăng thêm trên 40% (tương ứng là 15,5 triệu đồng và 6,2 triệu đồng - theo tốc độ tăng của thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người).