Bối cảnh lịch sử và sự ra đời của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân
Dưới ách thống trị tàn bạo của thực dân Pháp, rồi tiếp đó là sự giày xéo của phát xít Nhật, đất nước ta rơi vào tình cảnh “một cổ hai tròng”, Nhân dân lầm than, đói nghèo, quyền sống và quyền làm người bị chà đạp nghiêm trọng. Nạn đói khủng khiếp năm 1945 đã cướp đi sinh mạng của hơn hai triệu đồng bào ta là minh chứng đau xót về tội ác của chủ nghĩa thực dân, đế quốc và tay sai bán nước.
Trong bối cảnh ấy, yêu cầu giải phóng dân tộc không còn là khát vọng trừu tượng, mà là mệnh lệnh sinh tử của lịch sử. Dân tộc Việt Nam muốn tồn tại và phát triển thì không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản. Và cách mạng, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ, muốn giành thắng lợi thì nhất định phải có lực lượng vũ trang cách mạng làm nòng cốt. Một đội quân của Nhân dân, do Đảng lãnh đạo, chiến đấu vì độc lập dân tộc và hạnh phúc của Nhân dân là yêu cầu khách quan, nhiệm vụ cấp bách, không thể trì hoãn.

Lễ thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được tổ chức tại châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Ảnh tư liệu
Từ tầm nhìn và nhận thức chiến lược đó, sau quá trình chuẩn bị công phu về chính trị, tư tưởng và tổ chức, ngày 22/12/1944, tại khu rừng Trần Hưng Đạo, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân chính thức được thành lập theo Chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh. Đội gồm 34 chiến sĩ, vũ khí còn rất thô sơ, nhưng tinh thần thì vô cùng quả cảm. Đây là sự kiện lịch sử trọng đại, đánh dấu sự ra đời của lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam - tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam ngày nay.
Tên gọi “Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân” mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện rõ tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh: quân đội không chỉ biết chiến đấu bằng súng đạn mà còn phải chiến đấu bằng chính nghĩa, bằng công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân. Đội quân ấy sinh ra từ Nhân dân, vì Nhân dân mà chiến đấu, lấy lòng dân làm gốc, lấy chính trị làm nền tảng, xác định “chính trị trọng hơn quân sự”, theo đó quán triệt và thực hiện tốt phương châm “người trước, súng sau”. Ngay từ buổi đầu, bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc và sự tiến bộ của quân đội ta đã được xác lập một cách rõ ràng.
Hai trận đánh Phai Khắt và Nà Ngần thắng lợi ngay sau ngày thành lập không chỉ có ý nghĩa quân sự, mà còn mang giá trị chính trị - tinh thần to lớn. Nó khẳng định rằng: thực dân, tay sai tuy có súng ống hiện đại hơn, khoa học quân sự tiên tiến hơn nhưng không thể thắng được một đội quân chiến đấu vì chính nghĩa, có tổ chức chặt chẽ, có sự lãnh đạo đúng đắn, tài tình và sáng suốt của Đảng, Bác Hồ. Từ khu rừng nhỏ ở Cao Bằng, hạt giống đỏ của quân đội cách mạng đã nảy mầm, lớn lên cùng Cách mạng Tháng Tám, cùng hai cuộc kháng chiến trường kỳ và oanh liệt của dân tộc, đã đi vào lịch sử cách mạng với những chiến công vang dội, ngời sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” - Bộ đội của Nhân dân.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Người Anh Cả và bài ca chiến thắng của Quân đội ta
Lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam gắn liền với tên tuổi Đại tướng Võ Nguyên Giáp - vị Tổng tư lệnh đầu tiên, người Anh Cả thân thương của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ. Nhắc đến quân đội ta là nhắc đến Đại tướng, nhắc đến những chiến thắng vang dội làm “chấn động địa cầu” là nhắc đến trí tuệ, bản lĩnh và tầm vóc của ông.
Xuất thân là một thầy giáo dạy sử, không qua đào tạo quân sự chính quy, nhưng Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã trở thành một trong những danh tướng kiệt xuất của thế kỷ XX. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghệ thuật đánh giặc giữ nước của dân tộc vào thực tiễn chiến tranh nhân dân Việt Nam, xây dựng nên khoa học nghệ thuật quân sự độc đáo, lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh, lấy chính nghĩa thắng phi nghĩa.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong Lễ mừng công Chiến thắng Điện Biên Phủ tại Mường Phăng, ngày 13/5/1954. (Ảnh tư liệu)
Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 là đỉnh cao rực rỡ của trí tuệ quân sự Việt Nam, là dấu chấm hết cho chủ nghĩa thực dân Pháp trên đất nước ta. Đội quân từng tự tin tuyên bố “đánh nhanh, thắng nhanh” cuối cùng phải chấp nhận đầu hàng trong một thung lũng xa xôi ở Tây Bắc Việt Nam - nơi mà họ từng nghĩ chỉ là “một điểm đóng quân chiến lược”. Có lẽ, chưa bao giờ lịch sử quân sự thế giới lại chứng kiến một bài học sâu sắc đến vậy về sự ngộ nhận sức mạnh quân sự của đội quân xâm lược nhà nghề.
Với đế quốc Mỹ - cường quốc quân sự hàng đầu thế giới, thì các chiến thắng của quân và dân ta dưới sự chỉ đạo chiến lược của Đảng, của Bác Hồ, trong đó có dấu ấn sâu đậm, đặc sắc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, đã buộc họ phải thừa nhận một sự thật không mấy dễ chịu: vũ khí hiện đại không thể khuất phục được ý chí độc lập của một dân tộc. Sau Việt Nam, người Mỹ vẫn còn rất nhiều “tài liệu nghiên cứu”, nhưng dường như bài học về thế trận lòng dân thì đến nay họ vẫn chưa học xong.
Điều làm nên sự vĩ đại đặc biệt của Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là những chiến công hiển hách, mà còn là nhân cách cao đẹp, khiêm nhường, nhân ái và bao dung. Ông luôn coi trọng sinh mệnh con người, trăn trở trước mỗi quyết định liên quan đến xương máu của chiến sĩ và đồng bào. Đối với bộ đội, ông là người chỉ huy nghiêm khắc mà gần gũi, thân thương; đối với Nhân dân, ông là người con trung hiếu; đối với bạn bè quốc tế, ông là biểu tượng của cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội.
Tri ân Đại tướng Võ Nguyên Giáp hôm nay không chỉ là ôn lại những chiến công đã đi vào lịch sử cách mạng, mà quan trọng hơn là tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, giữ gìn và tỏa sáng hình ảnh, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong điều kiện mới. Trong bối cảnh đất nước hòa bình, hội nhập quốc tế sâu rộng, nhiệm vụ xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại đặt ra yêu cầu ngày càng cao, đòi hỏi mỗi cán bộ, chiến sĩ phải không ngừng rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức, kỷ luật và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao; sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân ủy thác, giao phó.
Từ khu rừng Trần Hưng Đạo năm 1944 đến một quân đội hùng mạnh hôm nay là một hành trình lịch sử vĩ đại. Trong hành trình ấy, hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Người Anh Cả của quân đội ta mãi mãi là nguồn cảm hứng bất tận, là điểm tựa tinh thần vững chắc để các thế hệ tiếp nối niềm tin, ý chí và khát vọng bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xứng đáng với sự hy sinh cao cả của các bậc tiền nhân và niềm tin yêu của Nhân dân.
Trong không khí toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và sự thành công rất tốt đẹp của Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, công tác tuyên truyền, giáo dục và phát huy bản chất, truyền thống anh hùng của Quân đội nhân dân Việt Nam đang được đẩy mạnh sâu rộng, thiết thực và hiệu quả. Đây vừa là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, vừa là động lực tinh thần to lớn để cán bộ, chiến sĩ toàn quân không ngừng phấn đấu, rèn luyện và cống hiến, thực hiện tốt phương châm suốt đời “phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân”.
Trên các mặt công tác, từ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng nền nếp chính quy, chấp hành kỷ luật đến lao động sản xuất, tham gia phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, giúp Nhân dân xóa đói giảm nghèo, bộ đội ta đều thể hiện rõ bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao và phẩm chất cao đẹp của “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Phong trào thi đua Quyết thắng được triển khai sôi nổi, gắn chặt với việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, tạo khí thế mới, quyết tâm mới trong toàn quân.
Phát huy truyền thống vẻ vang của quân đội anh hùng, cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam nguyện tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; quyết tâm xây dựng quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, mãi mãi xứng đáng với danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ” - Bộ đội của nhân dân trong thời kỳ mới.



