Tin Khu Vực 
Liên kết chuỗi giá trị, mở rộng thị trường tiêu thụ
Ngay từ những tháng đầu năm 2025, Sở Công Thương Sơn La đã tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn trong tiêu thụ nông sản cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số. Với hơn 80% dân số sống bằng nông nghiệp, việc đảm bảo đầu ra ổn định không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn gắn liền với đời sống xã hội, văn hóa của người dân vùng cao.
Tỉnh Sơn La xác định việc đảm bảo ổn định đầu ra cho nông sản không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn gắn liền với đời sống xã hội, văn hóa của người dân vùng cao. (Ảnh: TTXT)
Trọng tâm đầu tiên là xây dựng và củng cố các chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ. Đến nay, toàn tỉnh đã hình thành hàng trăm chuỗi liên kết giữa hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp và nông dân. Sở Công Thương đóng vai trò “cầu nối”, hỗ trợ ký kết hợp đồng tiêu thụ giữa các siêu thị, chợ đầu mối tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh với các HTX Sơn La. Nhờ đó, nhiều sản phẩm nông sản như xoài, nhãn, mận hậu, cà phê Arabica, chè Shan tuyết… đã tìm được chỗ đứng vững chắc trên thị trường trong nước.
Song song, tỉnh tiếp tục mở rộng diện tích vùng trồng được cấp mã số, phục vụ xuất khẩu chính ngạch. Từ đầu năm 2025, thêm nhiều diện tích trồng xoài, chanh leo, sầu riêng ở các huyện Mai Sơn, Yên Châu, Mộc Châu đã được kiểm tra, cấp mã số vùng trồng mới. Đây là “giấy thông hành” quan trọng để nông sản Sơn La đủ điều kiện tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Một điểm nhấn khác là việc phát huy vai trò của hệ thống HTX nông nghiệp. Hiện toàn tỉnh có hàng trăm HTX tham gia dịch vụ tiêu thụ sản phẩm, trong đó nhiều đơn vị đã chủ động đầu tư nhà sơ chế, kho lạnh, bao bì, tem nhãn truy xuất nguồn gốc. Sở Công Thương đã hỗ trợ 10 HTX xây dựng mô hình thí điểm tiêu thụ tập trung, kết nối trực tiếp với các doanh nghiệp phân phối lớn, tạo tiền đề nhân rộng trong thời gian tới.
Đẩy mạnh tiêu thụ qua thương mại điện tử và xuất khẩu
Bước sang năm 2025, xu hướng chuyển đổi số tiếp tục được Sở Công Thương Sơn La coi là “mũi nhọn” để mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm vùng cao. Ngay trong quý I, Sở đã phối hợp với các sàn thương mại điện tử như nongsan.buudien, Sendo Farm tổ chức các đợt tập huấn cho gần 1.000 hộ nông dân, HTX. Các khóa học giúp bà con làm quen với cách chụp ảnh sản phẩm, tạo gian hàng trực tuyến, xử lý đơn hàng và vận hành logistics.
Gian hàng xúc tiến, giới thiệu các sản phẩm nông sản tỉnh Sơn La tại TP. Hồ Chí Minh (Ảnh: TTXT)
Kết quả, tính đến hết tháng 8, tỉnh Sơn La đã tiêu thụ khoảng 380.000 tấn quả các loại, bằng 75% kế hoạch cả năm; tổng giá trị đạt gần 3.800 tỷ đồng.
Riêng nhãn, hiện nay địa phương đang chính vụ thu hoạch. Trong 8 tháng, tổng sản lượng nhãn đã thu hoạch là 97.500 tấn; cho giá trị 1.125 tỷ đồng, đạt gần 63% kế hoạch năm; trong đó khoảng 62 nghìn tấn được đưa vào chế biến, còn lại là tiêu thụ quả tươi trong nước.
Giá bán nhãn quả tươi từ 10.000-15.000 đồng/kg; nhãn nguyên liệu chế biến long nhãn từ 5.000-9.000 đồng/kg.
Hiện nay, các doanh nghiệp chế biến lớn như Doveco, Nafoods, IC Food, HTX Quyết Thanh Mộc Châu… tiếp tục duy trì hoạt động ổn định, thu mua nguyên liệu từ vùng nguyên liệu liên kết vào hộ dân. Trong đó, riêng Doveco Sơn La đã thu mua luỹ kế tính đến cuối tháng 7 là hơn 25.000 tấn, gồm xoài, dứa, chanh leo, ngô ngọt, đậu tương và rau củ khác; Công ty IC Food chế biến hơn 1.440 tấn rau các loại, như bắp cải, cải ngọt, cải bẹ, cà rốt…
Ở lĩnh vực xuất khẩu, Sở Công Thương tích cực phối hợp cùng Bộ Công Thương và doanh nghiệp tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại quốc tế. Các chuyến hàng xoài sang Trung Quốc, nhãn sang Australia, cà phê sang châu Âu tiếp tục được duy trì ổn định ngay từ đầu năm 2025. Một số doanh nghiệp lớn như Doveco, Phúc Sinh Sơn La tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu, đầu tư dây chuyền chế biến sâu, hướng đến thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, EU.
Đặc biệt, để nâng cao giá trị sản phẩm, tỉnh chú trọng hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý cho nông sản chủ lực. Đầu năm nay, Sở Công Thương đã hoàn tất hồ sơ đăng ký bảo hộ thêm 5 sản phẩm mới, đồng thời nâng tổng số sản phẩm OCOP được công nhận toàn tỉnh lên gần 300. Đây là nền tảng để nông sản vùng đồng bào dân tộc không chỉ dừng ở tiêu thụ thô mà còn phát triển thành hàng hóa có thương hiệu, tham gia chuỗi siêu thị và xuất khẩu bền vững.
Nhìn lại những hoạt động từ đầu năm 2025, có thể thấy Sở Công Thương Sơn La đang từng bước kiến tạo một hệ sinh thái tiêu thụ nông sản cho đồng bào dân tộc thiểu số. Các giải pháp không còn mang tính ngắn hạn, tình thế mà hướng đến mục tiêu bền vững: sản xuất gắn với thị trường, ứng dụng công nghệ số, bảo hộ thương hiệu, mở rộng xuất khẩu.
Điều này không chỉ giúp bà con ổn định thu nhập, mà còn góp phần quan trọng vào tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng Sơn La thành trung tâm nông sản hàng hóa lớn của miền Bắc. Khi nông sản vùng cao được tiêu thụ thuận lợi, người dân yên tâm gắn bó với ruộng nương, bản làng; đồng thời các giá trị văn hóa, tri thức bản địa cũng được bảo tồn và phát huy.
Với những bước đi mạnh mẽ và đồng bộ, Sơn La đang khẳng định vị thế tiên phong trong kết nối cung – cầu nông sản vùng đồng bào dân tộc thiểu số, mở ra triển vọng vươn xa cho những sản vật núi rừng Tây Bắc.