Quy định mới về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở cấp xã

Chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ

Theo Quy định này, đảng bộ, chi bộ các cơ quan đảng cấp xã là tổ chức cơ sở đảng trực thuộc đảng ủy cấp xã; chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo của đảng ủy cấp xã, trực tiếp và thường xuyên là ban thường vụ đảng ủy cấp xã.
Các tổ chức này có chức năng lãnh đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc, đảng viên công tác ở các cơ quan, đơn vị của Đảng, cơ quan hội đồng nhân dân, cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã theo Điều lệ Đảng và các quy định, hướng dẫn của Trung ương, cấp ủy cấp tỉnh cũng như của đảng ủy, ban thường vụ đảng ủy cấp xã.

Nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ được xác định rõ ràng, thể hiện trên nhiều phương diện. Trước hết, đảng bộ, chi bộ có trách nhiệm chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đồng thời đề ra và lãnh đạo thực hiện các chủ trương, nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Cùng với đó, nhiệm vụ quan trọng là xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức; nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ; thường xuyên giáo dục, rèn luyện, quản lý đội ngũ cán bộ, đảng viên và chú trọng công tác phát triển đảng.

Đảng bộ, chi bộ còn phải xây dựng cấp ủy có đủ phẩm chất, năng lực, hoạt động hiệu quả, tiêu biểu và được đảng viên, quần chúng tín nhiệm; đồng thời bồi dưỡng, nâng cao năng lực lãnh đạo và kỹ năng công tác đảng cho đội ngũ đảng ủy viên, chi ủy viên. Trên phương diện lãnh đạo, nhiệm vụ đặt ra là xây dựng cơ quan, đơn vị của Đảng, cơ quan Hội đồng nhân dân, cơ quan Mặt trận Tổ quốc cấp xã và các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc ngày càng trong sạch, vững mạnh; phát huy quyền làm chủ của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động.

Song song với đó, đảng bộ, chi bộ phải liên hệ mật thiết, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần và bảo vệ lợi ích chính đáng của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; đồng thời lãnh đạo các tổ chức tham gia giám sát, phản biện xã hội, bảo vệ đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Một nội dung quan trọng khác là kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cũng như việc chấp hành Điều lệ Đảng của tổ chức đảng và đảng viên. Cuối cùng, đảng bộ, chi bộ còn thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ theo Điều lệ Đảng, các quy định, hướng dẫn của Trung ương và cấp ủy cấp trên, cũng như những nhiệm vụ khác do đảng ủy, ban thường vụ đảng ủy cấp trên giao.

Như vậy, Quy định số 361-QĐ/TW đã cụ thể hóa rõ vị trí, chức năng và nhiệm vụ toàn diện của đảng bộ, chi bộ cơ sở các cơ quan đảng cấp xã, đảm bảo sự thống nhất trong tổ chức và hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở.

Nhiệm vụ của đảng ủy, ban thường vụ và chi ủy

Cùng với việc quy định nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ, Quy định số 361-QĐ/TW còn nhấn mạnh trách nhiệm cụ thể của từng cấp trong hệ thống tổ chức đảng.

Đảng ủy có các nhiệm vụ như lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị; lãnh đạo công tác chính trị, tư tưởng và đạo đức; lãnh đạo công tác tổ chức, cán bộ; lãnh đạo xây dựng tổ chức đảng; lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật; lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội ở cơ quan, đơn vị trong đảng bộ, chi bộ (nếu có). Đảng ủy còn tham gia ý kiến với cấp trên trong việc xây dựng, ban hành chủ trương, chính sách, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quyết định, kết luận, quy chế của Đảng, đặc biệt là những vấn đề liên quan trực tiếp đến đảng bộ. Ngoài ra, đảng ủy còn thực hiện các nhiệm vụ khác theo Điều lệ Đảng, quy định của Trung ương và cấp ủy cấp trên.

Ban thường vụ đảng ủy có nhiệm vụ thay mặt đảng ủy chỉ đạo, giải quyết những công việc thường xuyên cũng như những vấn đề đột xuất phát sinh giữa hai kỳ họp. Ban thường vụ quyết định chương trình làm việc, tham mưu phân công công tác cho đảng ủy viên, ủy viên ban thường vụ, triệu tập các cuộc họp thường kỳ, báo cáo tình hình và đề xuất chủ trương chỉ đạo tiếp theo. Bên cạnh đó, ban thường vụ còn lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng theo quy định; chỉ đạo đại hội các chi bộ trực thuộc; đồng thời thực hiện các nhiệm vụ khác theo chỉ đạo của cấp trên và chịu trách nhiệm trước đảng ủy.

Chi ủy cũng được quy định nhiệm vụ cụ thể, bao gồm: xây dựng dự thảo chương trình công tác, quy chế làm việc, kế hoạch sinh hoạt chuyên đề; phân công công tác cho các chi ủy viên; thảo luận, chuẩn bị nội dung báo cáo, nghị quyết trình chi bộ. Chi ủy còn phổ biến, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước tới cán bộ, đảng viên, người lao động; nắm bắt tư tưởng, giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận thức chính trị cho đảng viên. Đồng thời, chi ủy chuẩn bị văn kiện, nhân sự, điều kiện tổ chức đại hội chi bộ theo Điều lệ Đảng và chỉ đạo của cấp trên.

Quy định số 361 cũng xác định trách nhiệm của tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương và đảng ủy cấp xã trong việc chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện. Ban chấp hành đảng bộ, chi bộ các cơ quan đảng cấp xã có trách nhiệm căn cứ Quy định này cùng các văn bản hướng dẫn để xây dựng, ban hành quy chế làm việc trước ngày 30/9/2025.

Quy định số 361-QĐ/TW chính thức có hiệu lực kể từ ngày ký (30/8/2025), tạo khuôn khổ pháp lý quan trọng để nâng cao chất lượng hoạt động của đảng bộ, chi bộ cơ sở, đáp ứng yêu cầu tăng cường năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng ở cơ sở trong giai đoạn mới.